321
fiqh təlimi
hökmündədirlər və orucun qəzasından əlavə kəffarə də onlara vacib
olur.
1
2 . Orucun kəffarəsi hansılardır?
1) Müqəddəs islam Ģəriəti baxımından Ramazan ayının orucunu qəs-
dən batil etməyin kəffarəsi bu üç Ģeydən biridir:
1 . Bir qul azad etmək;
2 . 61 gün (iki ay) oruc tutmaq;
3 . 61 yoxsula təam vermək.
2
Diqqət:
Ġndiki zəmanədə qul və quldarlıq mövcud olımadığına görə, mükəl-
ləf yerdə qalan iki kəffarədən birini verməlidir.
3
Oruc tutan Ģəxs istər orucunu halal bir Ģeylə batil etsin, istərsə də
haram bir Ģeylə, məsələn, zina etsin və ya haram bir Ģey yesin, kəffarə-
nin miqdarı dəyiĢmir. Hərçənd ki, ehtiyati-müstəhəbə görə haram bir
Ģeylə orucunu batil etsə, hər üç kəffarəni birgə verməlidir.
4
Boynuna kəffarə gələn Ģəxs bu üç kəffarədəndən heç birini verə bil-
məsə, neçə yoxsulu yedizdirməyə imkanı çatırsa, onları yedizdirsin və
vacib ehtiyata görə bağıĢlanma da diləsin. Əgər yoxsula təam verməyə
1
Şəri suallara cavab, 221-ci sual
2
Şəri suallara cavab, 284 və 814-cü suallar
Rəhbərdən soruşulan suallar, Oruc bölümü, 52-ci məsələ
3
Rəhbərdən soruşulan suallar, Oruc bölümü, 52-ci məsələ
4
Şəri suallara cavab, 284 və 285-ci suallar
Rəhbərdən soruşulan suallar, Oruc bölümü, 63-cü məsələ
322
fiqh təlimi
əsla imkanı yoxdursa, təkcə bağıĢlanma diləsə kifayət edir. Yəni, qəl-
bən dilində “Əstəğfirullahə” desin.
1
Əgər oruc tutmağa və yoxsula təam verməyə imkanı olmayan və
Ģəri vəzifəsi bağıĢlanma diləmək olan bir Ģəxs sonralar oruc tutmaq və
yoxsula yemək vermək imkanına malik olsa, bu iĢləri görməsi lazım
deyildir. Hərçənd ki, bu iĢləri görmək ehtiyati-müstəhəbdir.
2
2) Ramazan ayı orucunun kəffarəsi olaraq iki ay oruc tutmaq istəyən
Ģəxs, bir ay ardıcıl olaraq oruc tutmalı və ikinci aydan ən azı bir günü
birinci ayın ardınca tutmalıdır. Ġkinci ayı isə (baĢqa sözlə desək, ikinci
31 günü) ardıcıl oruc tutmasa da olar.
3
3) 61 gün kəffarə orucu tutan qadın əgər bu ərəfədə heyz və ya nifas
olsa, onlardan paklandıqdan sonra orucunu davam etdirməlidir və
əvvəldən baĢlamaq lazım deyildir.
4
4) 61 yoxsula iki Ģəkildə təam vermək olar:
1. Yemək hazırlayıb onları doyuzdurmaq.
2. Hər birinə bir müdd (251 qram) buğda, arpa, çörək və ya bu
qəbildən digər qida məhsulları vermək.
5) Kəffarə olaraq 61 yoxsula təam verən Ģəxs əgər 61 yoxsul insan
tanıyırsa və təamı onlara çatdırmaq imkanı varsa, iki və ya daha artıq
payı bir yoxsula verə bilməz. Hər bir yoxsula ona düĢən pay qədər
1
Şəri suallara cavab, 811 və 812-ci suallar
Rəhbərdən soruşulan suallar, Oruc bölümü , 51-cu məsələ
2
Şəri suallara cavab, 812-ci sual
Rəhbərdən soruşulan suallar, Oruc bölümü, 61-cı məsələ
3
Rəhbərdən soruşulan suallar, Oruc bölümü, 61-ci məsələ
4
Rəhbərdən soruşulan suallar, Oruc bölümü, 62-ci sual
323
fiqh təlimi
təam verməlidir. Əlbəttə ailə baĢçısına ailə üzvlərinin sayı qədər pay
verə bilər və o da onu öz ailəsinə yedizdirə bilər.
1
Diqqət:
Burada nəzərdə tutulan yoxsul həm uĢaq, həm də böyük, həm qa-
dın, həm də kiĢi ola bilər.
3. Kəffarənin hökmləri
1) Əgər oruc tutan Ģəxs gün ərzində bir dəfədən artıq orucu batil edən
bir iĢ yerinə yetirsə, yalnız bir kəffarə ona vacib olur. Əlbəttə əgər
orucu batil edən həmin iĢ cinsi əlaqədə olmaq və ya istimna etmək
olarsa, vacib ehtiyata görə onların sayı qədər kəffarə verməlidir.
2
2) Orucunu qəsdən batil edən Ģəxs əgər həmin gün səfərə çıxsa belə
kəffarə onun boynundan götürülmür.
Deməli, hər kim yuxudan oyanıb möhtəlim olduğunu görsə, lakin
sübh namazının vaxtı daxil olmamıĢdan qabaq bilərəkdən qüsl və ya
təyəmmüm etməsə və orucu pozmaq niyyətilə sübh namazı daxil ol-
duqdan sonra səfərə çıxmağı qərara alsa, qərara aldığı kimi etsə də
kəffarə onun boynundan götürülmür. Yəni, gecə səfərə çıxmağı qərara
alıb səhər də səfərə çıxmaq kəffarənin aradan qalxmasına bais olmur.
3
1
Rəhbərdən soruşulan suallar, Oruc bölümü, 21-ci məsələ
2
Şəri suallara cavab, 214-cü sual
Rəhbərdən soruşulan suallar, Oruc bölümü, 21-ci məsələ
3
Şəri suallara cavab, 225-ci sual
Rəhbərdən soruşulan suallar, Oruc bölümü, 68-ci məsələ
324
fiqh təlimi
3) Boynuna kəffarə gələn Ģəxsə onu dərhal yerinə yetirmək vacib de-
yil. Lakin kəffarəni o qədər təxirə salmamalıdır ki, vacib əmələ qarĢı
səhlənkarlıq sayılsın.
1
4) Üstündən bir neçə il ötsə də vacib kəffarənin üzərinə heç nə əlavə
olunmur və miqdarı artmır.
2
5) Qəza və kəffarə orucu arasında tərtibə riayət etmək vacib deyil.
3
SUALLAR:
1. Hər kim bir işin haram olduğunu bilsə, lakin orucu batil etdiyini
bilməsə və onu yerinə yetirsə, təkcə orucun qəzasını tutmalıdır, yox-
sa kəffarə də verməlidir?
2. Əgər Ramazan ayında oruc olan bir kişi öz zövcəsi ilə cinsi əlaqə-
də olsa və qadın da bu işə razı olsa, onların hökmü nədir?
3. Ramazan ayı orucunu qəsdən batil etməyin kəffarələri hansılar-
dır?
4. Əgər bir şəxs orucunu haram bir işlə (zina, istimna kimi) və ya
haram bir şeyi yemək-içməklə batil etsə, hökmü nədir?
5. Əgər oruc tutan şəxs gün ərzində bir dəfədən artıq orucu batil
edən bir iş yerinə yetirsə, öhdəsinə düşən şəri vəzifə nədir?
6. Əgər vacib kəffarənin üstündən bir neçə il ötsə, onun üzərinə bir
şey əlavə olunurmu?
1
Rəhbərdən soruşulan suallar, Oruc bölümü, 61-cu məsələ
2
Rəhbərdən soruşulan suallar, Oruc bölümü, 21-ci məsələ
3
Şəri suallara cavab, 812-ci sual
Dostları ilə paylaş: |