Fġqh təLĠMĠ
Yüklə 3,35 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- . Ata-ananın qəza oruclarının hökmləri
- .Müsafir orucunun hökmləri
333 fiqh təlimi 13. Qəza orucunun hökmləri 1) Əgər bir neçə gün huĢsuz halda olan Ģəxs vacib orucu tuta bilməsə, həmin günlərin orucunun qəzası yoxdur. 1 2) Məst olduğu üçün oruc niyyəti etməyən Ģəxs gün ərzində orucu batil edən bir iĢi yerinə yetirməsə belə orucun qəzası ona vacib olur. 2 3) Əgər bir Ģəxs oruc niyyətini etdikdən sonra məst olsa və gün ərzin- də və ya günün bir hissəsində məst halında olsa, vacib ehtiyata görə həmin günün orucunun qəzası ona vacib olur. Xüsusilə də əgər onun məstliyi ağlın itməsinə bais olacaq həddə güclü olsa. 3 Diqqət: 2 və 3-cü məsələlərdə istər məstedici Ģey həmin Ģəxsə haram olsun, istərsə də xəstəliyi ilə əlaqədar halal olsun, həmçinin istər məstedici- nin haram olduğunu bilsin, istərsə də bilməsin, höküm dəyiĢilmir. 4 4) Heyz və nifas halında olan qadın oruc tutmadığı günlərin qəzasını Ramazan ayından sonra tutmalıdır. 5 5) Əgər bir Ģəxs Ramazan ayında Ģəri üzrü olduğuna görə oruc tutma- sa və oruc tutmadığı günlərin sayını dəqiq bilməsə, ehtimal verdiyi sayların ən azını götürüb həmin sayda qəza orucu tuta bilər. Məsələn, əgər bir nəfər Ramazan ayının 25-ci və ya 26-cı günü səfərə çıxdığını, 1 Rəhbərdən soruşulan suallar, 81-ci məsələ 2 Rəhbərdən soruşulan suallar, 82-ci məsələ 3 Rəhbərdən soruşulan suallar, 83-cü məsələ 4 Rəhbərdən soruşulan suallar, Oruc bölümü, 83-cü məsələ 5 Rəhbərdən soruşulan suallar, Oruc bölümü, 84-cü məsələ 334 fiqh təlimi nəticədə 5 və ya 4 gün qəza orucu tutacağını bilməsə, 4 gün qəza oru- cu tuta bilər. Lakin əgər Ģəri üzrünün hansı gündən etibarən baĢlandı- ğını bilsə, məsələn, Ramazan ayının 5-ci günü səfərə çıxdığını bilsə, lakin səfərdə on gün və ya on bir gün olduğunu, nəticədə 5 və ya 6 gün qəza orucu tutacağını bilməsə, bu halda vacib ehtiyata görə ehti- mal verdiyi sayların çoxunu götürməlidir. 1 6) Əgər bir nəfərin boynunda ötən bir neçə ilin qəza orucu varsa, hansı ilin qəza orucunu birinci tutmaq istəsə, maneəsi yoxdur. Lakin əgər axırıncı Ramazan ayından beĢ gün qəza orucu varsa və qarĢıda gələn Ramazan ayına da beĢ gün qalıbsa, vacib ehtiyata görə axırıncı Rama- zan ayının qəza oruclarını tutmalıdır. 2 2) Ramazan ayı orucunun qəzasını yerinə yetirən Ģəxs zöhr namazının vaxtı olmamıĢdan qabaq orucunu aça bilər. Bu Ģərtlə ki, qəza orucunu tutmaq üçün vaxt dar olmamalıdır. Zöhr vaxtı olduqdan sonra isə qəza orucunu açmaq olmaz. 3 8) Əgər bir nəfər xəstə olduğu üçün Ramazan ayında oruc tuta bilmə- sə və onun xəstəliyi gələn Ramazan ayınadək davam etsə, tutmadığı orucların qəzası yoxdur. Lakin hər kim xəstəlikdən qeyri bir üzrü olduğuna görə (məsələn, səfərdə olduğu üçün) oruc tutmasa və gələn Ramazan ayınadək üzrü davam etsə, tutmadığı orucların qəzasını tutmalıdır. Həmçinin əgər bir Ģəxs Ģəri üzrü xəstəlik olduğu üçün oruc tutmasa, sonra sağalsa və 1 Rəhbərdən soruşulan suallar, Oruc bölümü, 85-ci məsələ 2 Rəhbərdən soruşulan suallar, Oruc bölümü, 86-cı məsələ 3 Şəri suallara cavab, 815-ci sual 335 fiqh təlimi ortalığa çıxan baĢqa bir üzrü gələn Ramazan ayına qədər davam etsə, tutmadığı orucların qəzası ona vacib olur. 1 Qəza orucu barədə bir şəri məsələ: Əgər insanın vacib orucu və ya qəza orucu tutmağa taqəti çatmırsa, bu səbəblə tutmadığı orucların qəzası onun boynundan götürülmür. Deməli, əgər həddi-büluğa yenicə yetiĢən bir qızın oruc tutmağa taqəti çatmasa və gələn Ramazan ayına qədər elə bu səbəblə orucun qəzasını yerinə yetirə bilməsə, tutmadığı orucların qəzasını tutmaq ona vacib- dir. Həmçinin bir neçə il oruc tutmayıb sonra tövbə edən Ģəxs tutma- dığı orucların qəzasını tutmalıdır və əgər tuta bilmirsə, orucların qəza- sı onun boynundadır. 2 14. Ata-ananın qəza oruclarının hökmləri 1) Hər kimin ata və vacib ehtiyata görə anası səfərdən qeyri bir Ģəri üzrü olduğuna görə oruc tutmayıbdırsa və həyatda ikən tutmadığı orucların qəzasını tuta bildiyi halda tutmayıbdırsa, ata-anası vəfat et- dikdən sonra böyük oğula vacibdir ki, onların qəza oruclarını, ya özü tutsun, ya da bir nəfəri əcir edib orucların qəzasını tutdursun. Lakin əgər valideynlərinin Ģəri üzrü səfər olmuĢdursa və hətta həyatda ikən orucun qəzasını tutmaq imkanları da olmamıĢdırsa, həmin qəza oruclarını tutmaq böyük oğula vacibdir. 3 1 Şəri suallara cavab, 236, 241, 252 və 811-cu suallar 2 Şəri suallara cavab, 236, 241, 252, 811 və 811-ci sual 3 Rəhbərdən soruşulan suallar, Oruc bölümü, 13-cü məsələ 336 fiqh təlimi 2) Əgər ata və ana heç bir Ģəri üzrləri olmadan qəsdən oruc tutmayıb- dırsa, vacib ehtiyata görə böyük oğul, ata-anasının qəza oruclarını ya Ģəxsən özü tutmalı, ya da bu iĢ üçün bir nəfəri əcir tutmalıdır. 1 3) Əgər böyük oğulun boynunda ata və ananın həm qəza namazı, həm də qəza orucu varsa, onlardan istədiyini birinci yerinə yetirə bilər. 2 15.Müsafir orucunun hökmləri 1) Əgər Ramazan ayında səfərə çıxan Ģəxs həmin səfərdə namazını tam qılmalıdırsa, oruc da tuta bilər. Məsələn, müsafir on gün bir mə- kanda qalmaq niyyətindədirsə, yaxud səfərə çıxmaq bir Ģəxsin peĢəsi sayılırsa, belə müsafir namazı tam qılmalı və oruc da tutmalıdır. Lakin əgər müsafir həmin səfərdə namazını qəsr qılmalıdırsa, oruc da tuta bilməz. 3 2) Əgər oruc tutan Ģəxs zöhr namazının vaxtı daxil olduqdan sonra sə- fərə çıxsa, orucunu tutmalıdır. Lakin əgər zöhrdən qabaq səfərə çıxsa, orucu batildir. Amma tərəxxüs həddini keçməmiĢ orucunu aça bilməz. Əgər tərəxxüs həddini keçməmiĢdən qabaq orucunu açsa, ehtiyata gö- rə kəffarə ona vacib olur. 4 3) Əgər müsafir zöhrdən qabaq vətəninə və ya on gün qalmaq niyyə- tində olduğu məkana çatsa, orucu batil edən iĢlərdən heç birini yerinə yetirməyibsə, oruc tutmalıdır. Lakin əgər orucu batil edən iĢlərdən 1 Rəhbərdən soruşulan suallar, Oruc bölümü, 14-cü məsələ 2 Şəri suallara cavab, 532-ci sual 3 Rəhbərdən soruşulan suallar, Oruc bölümü, 15-ci məsələ 4 Şəri suallara cavab, 218-ci sual Rəhbərdən soruşulan suallar Yüklə 3,35 Kb. Dostları ilə paylaş:
|