Fxslxgghpxn-nxplhkxn-ncpxl

Allah tərəfindən gəlmişik və Ona tərəf qayıdacağıq.”

14-cü hədis

Həzrəti Peyğəmbər (s) bəzən günahsızları qırmancla vurar, döyər, söyər və təhqir edərdi!

Buxari və Müslüm bu hədisi Əbu Hüreyrədən nəql etmişlər. Hədisdə deyilir: Peyğəmbər (s) etdiyi duaların birində buyurmuşdur:

İlahi! Məhəmməd də bir bəşərdir. Bəzən mən də onlar kimi qəzəblənir və çox sərt oluram. Sən mənimlə əhd-peyman bağladın və Sən heç vaxt öz və”dənə xilaf iş görməzsən. Hər kimi vurub, döyüb və ya təhqir etmişəmsə, bunu onların kəffarəsi bil və günahlarını bağışla. İlahi! Sən özün onları əfv et və özünün yaxın bəndələrindən qərar ver”

***

Peyğəmbərlər nə qəzəbləndikləri zaman, nə də adi hallarda kimsəni səbəbsiz olaraq nə vurar, nə də təhqir edərlər (və ya lə”nət oxuyarlar).

Ümumiyyətlə, peyğəmbərlərin səbəbsiz olaraq (digər insanlar kimi) qəzəblənməsi qeyri-mümkündür. Allah pak və münəzzəh olduğu kimi, Onun peyğəmbərləri də məsum və pak olarlar və bir kəsi döymək, söymək, lə”nət oxumaq, təhqir etmək onların şə”ninə yaraşmaz. Onların söylədikləri hər bir sözdə və gördükləri hər bir işdə dərin hikmət olmuş və vardır.

Hamıya məlumdur ki, mömin bir şəxsi səbəbsiz olaraq döymək, söymək, qarğış etmək və ya təhqir etmək və s. böyük günahlardan biri hesab olunur və bunlardan birini həyata keçirən hər bir şəxs şəri nöqteyi-nəzərdən günahkar hesab edilir. Həmin şəxs tövbə etməli və haqq yola qayıtmalıdır. Əməli saleh möminlər bu işlərdən həzər etdikləri bir halda Allahın yer üzərindəki sonuncu Peyğəmbəri, bəşəriyyətə insanlıq və ədalət nişanəsi olan Həzrəti Məhəmməd (s) belə böyük bir səhvə yol verə bilərdimi?!

O özü bu barədə buyurur: “Müsəlmanı söymək, təhqir etmək böyük günahlardan biridir.”

Əbu Hüreyrənin Peyğəmbər (s) haqqında nəql etdiyi başqa bir hədisdə deyilir: Əshab Peyğəmbər(s)-ə dedilər:

Ya Rəsuləllah! Müşriklərə qarğış et!

Həzrəti Məhəmməd (s) buyurdu: Mən nifrin etmək üçün deyil, bəşəriyyətə rəhmət olaraq peyğəmbərliyə göndərilmişəm (yəni onları günah işlərdən çəkindirib Allahın rəhmət dərgahına qovuşdurmaq üçün peyğəmbərliyə göndərilmişəm).

Kafirlərə qarşı belə bir münasibətdə olan həzrəti Məhəmməd (s) öz yaxın adamlarına qarşı kobudluq edə bilərdimi?

Həzrəti Peyğəmbər(s)-dən nəql olunmuş başqa bir hədisdə deyilir: “Nifrin edən və lə”nət oxuyan şəxslər qiyamət günü nə şəfaət olunarlar, nə də şəhadət verərlər.”

Abdullah ibni Ömər Peyğəmbər (s) haqqında belə deyir: Peyğəmbər söyüş söyən və nalayiq sözlər deyən bir şəxs deyildi. O həmişə deyərdi: “Sizin ən yaxşınız gözəl əxlaqa malik olanınızdır.” Ənəsdən rəvayət olunmuş hədisdə deyilir: “Peyğəmbər (s) heç vaxt başqalarına lə”nət oxumazdı və kimsəni təhqir etməzdi.” Əbuzər Həzrəti Məhəmməd (s) peyğəmbərliyə təyin olunduqdan sonra qardaşına dedi:

Atını min və dərin mənalı sözlər eşitmək üçün onun yaşadığı məhəlləyə gəl. (Qardaşı) evə qayıtdıqdan sonra dedi: O böyük əxlaqa malikdir. Fərman verdiyi şəxslər ilə də çox mehribanlıqla rəftar edir.

Abdullah ibni Ömər deyir: Çalışırdım ki, Peyğəmbər(s)-in söylədiyi hər bir şeyi yazıb gələcək nəsillərə çatdırım, amma Qureyş camaatı məni bu işdən uzaqlaşmağa vadar edirdilər. Onlar mənim bu işimə irad tutaraq deyirdilər: Məgər bilməyirsən ki, Peyğəmbər (s) bəzən qəzəbli, bəzən də aram (sakit) olur?

Mən bir müddət bu işdən əl çəkdim. Günlərin biri Peyğəmbər(s)-in yanına gedib əhvalatı ona danışdım. Peyğəmbər (s) məni dinlədikdən sonra barmağı ilə ağzına işarə edib dedi:

Yaz! And olsun Allaha ki, buradan (yəni ağzımdan) həqiqətdən başqa bir şey xaric olmayır.”

Əmr ibni Şueyb atasından və o da öz babasından nəql etdiyi rəvayətdə deyir: Ya Rəsuləllah! Sizdən eşitdiyimiz hər bir sözü kağız (dəri) üzərinə köçürəkmi? Buyurdu: Bəli. Soruşdum: Xoşhal və qəzəbli hallarda söylədiklərinizidəmi? Buyurdu: Bəli, mən hər bir halda olsam, həqiqətdən başqa bir şey deməyirəm.

Ayişədən Peyğəmbər(s)-in əxlaqı və davranışı haqqında soruşduqda belə cavab verərdi: Bu vaxta qədər heç Qur”an oxumusunuzmu? Cavab verirlər: Bəli. Sonra Ayişə deyərdi: Onun əxlaqı və rəftarı Qur”andır.

Ayişənin belə bir cavab verməsi heç də təəccüblü deyildir. Çünki o, illər boyu Peyğəmbər (s) ilə birlikdə yaşamış və onun Qur”ana nə qədər bağlı olduğunu hamıdan yaxşı dərk edə bilmişdir.

Həzrəti Məhəmməd (s) Qur”anın qadağan etdiyi şeyləri hamıdan əvvəl özünə haram edər, əmr etdiyi şeyləri isə təxirə salmadan yerinə yetirərdi. Bəşəriyyəti haqqa və ədalətə hidayət edən Həzrəti Məhəmməd (s) Qur”anla yaşayır və hər zaman ona müraciət edərək mənən qidalanırdı.

O böyük insanın əxlaqını dərk etmək üçün aşağıdakı ayələrə diqqət yetirin:

“Mömin kişiləri və (möminə) qadınları etmədikləri bir işdən (günahdan) ötrü incidənlər şübhəsizdir ki, öz əllərinə açıq-aydın bir günah götürmüşlər.”¹

“O şəxslər ki, günahlardan və rəzil işlərdən çəkinər və (birinə) qəzəbləndikləri zaman onun günahlarını bağışlayalar.”²

“(Müttəqilər o kəslərdir ki,) bolluqda da, qıtlıqda da mallarını yoxsullara xərcləyər, qəzəblərini udar, insanların günahlarından keçərlər. Allah yaxşılıq edənləri sevər.”³

“(Allahın layiqli bəndələri o kəslərdir ki,) cahillər onlara söz atdıqları (xoşları gəlməyən bir söz dedikləri) zaman onlarla gözəl, yumşaqlıqla danışarlar.”⁴

“Sən pisliyi yaxşılıqla dəf et! (Qəzəbə səbrlə, cəhalətə elmlə, xəsisliyə comərdliklə, xətaya bağışlamaqla cavab ver!) Belə olduqda, aranızda düşmənçilik olan şəxsi, sanki yaxın bir dost görərsən.”⁵

“İnsanlarla xoş danışın.”⁶

“Yalan sözlərdən də çəkinin.”⁷

“Həddi aşmayın, doğrudan da Allah həddi aşanları sevməz.”⁸

“Allah bizə yollarımızı (iman, nicat, səadət yollarını) göstərdiyi halda biz nə üçün Ona təvəkkül etməməliyik?! Bizə verdiyiniz bütün əziyyətlərə, əlbəttə, dözəcəyik. Təvəkkül edənlər də yalnız Allaha təvəkkül etsinlər!”.¹

“Sizdən əvvəl kitab verilmiş kimsələrdən və Allaha şərik qoşanlardan çox əziyyətli sözlər eşidəcəksiniz. Əgər səbr edib, Allahdan qorxsanız, əlbəttə, bu məqsədə müvafiq işlərdəndir.”²

“Sənə tabe olan möminləri qanadının altına al!”³

“(Ya Məhəmməd!) Allahın mərhəməti səbəbinə sən onlarla yumşaq rəftar etdin. Əgər qaba, sərt ürəkli olsaydın, əlbəttə onlar sənin yanından dağılıb gedərdilər. Artıq sən onları əfv et, onlar üçün (Allahdan) bağışlanmaq dilə, işdə onlarla məsləhətləş, qəti qərara gəldikdə isə Allaha təvəkkül et!”⁴

Budur həzrəti Məhəmməd(s)-in həyatı!

Həzrəti Məhəmməd(s)-in əxlaqını bəyan edən bir neçə hədis:

1-”Sizin ən güclünüz o şəxsdir ki, qəzəbləndiyi zaman özünü idarə edə bilsin.”

2-”Nəzakət və mehribanlıqdan məhrum olan şəxs xeyir əməllərdən bəhrələnməz.”

3-”Allah yaxşılıq edənləri və xeyir əməl sahiblərini sevəndir. Mehriban və nəzakətli insanlar Allahın ən sevimli bəndələridirlər. İlahi nemətlərdən bəhrələnən də məhz onlardır.”

4-”Müsəlman o şəxsdir ki, başqaları onun dilindən və əlindən amanda olsunlar.”

Allah-təala Peyğəmbər(s)-i Qur”ani kərimdə belə vəsf etdiyi bir halda:

“Doğrudan da sən böyük əzəmətli bir əxlaq sahibisən!”⁵

O, günahsız və heç bir təqsiri olmayan şəxslərə qarşı kobudluq edərək, onların haqlarını tapdalaya bilərdimi?!

Əbu Hüreyrənin yalan və iftiralarından Allaha pənah aparıram!

“Onlar Allahı layiqincə tanıyıb qiymətləndirmədilər. Belə isə səbr etmək gözəldir. Allah sizin dediyiniz işlərdə mənim kömək yerimdir.”

Əbu Hüreyrə bu hədisi uydurmaqda iki mühüm məqsəd güdmüşdür:

1-Müaviyənin və Əbul Asın ailəsi ilə daha sıx əlaqə bərqərar edib gələcək planlarını asanlıqla həyata keçirmək.

2-Həzrət Məhəmməd(s)-in münafiqlər haqqında buyurduğu hədisi qüvvədən salaraq müsəlmanların nəzərindən uzaqlaşdırmaq.

Həzrəti Məhəmməd (s) özündən sonrakı nəsilləri Bəni-Üməyyənin cinayətlərindən agah etmək üçün onlara lə”nət oxuyar və nifrin edərdi.

Əbu Hüreyrə isə Bəni-Üməyyə münafiqlərini cəmiyyətdə məsum və mömin şəxslər kimi tanıtmaq üçün, onların şə”ninə müxtəlif mövzularda hədis uyduraraq xilafəti özündən razı salmağa çalışırdı. Az da olsa, o bu istəyinə nail oldu, amma həqiqət həqiqət olaraq qalır.

Günlərin biri həzrəti Məhəmməd (s) yuxuda görür ki, Həkəm ibni Əbul Asın övladları onun minbərinin üstündə meymun kimi atılıb-düşür və məscidə daxil olan şəxsləri qovaraq geri qaytarırlar. Həzrəti Məhəmməd (s) bu yuxunu gördükdən sonra ömrünün sonunadək bir daha üzü gülmədi.

“(O gecə) sənə göstərdiyimiz yuxunu və Qur”anda lə”nətlənmiş ağacı insanlar üçün yalnız bir imtahan etdik. Biz onları qorxuduruq, lakin bu qorxutmaq onların tuğyanını artırmaqdan başqa bir iş görmür.”¹

Allah-təala Peyğəmbər(s)-i əməvilərin gələcəkdə törədəcəkləri cinayətlərdən agah etdi. Xilafətin qəsb edilməsi (zorla ələ keçirilməsi), Peyğəmbər(s)-in övladlarının onlar tərəfindən qətlə yetirilməsi, cəmiyyətdə fitnə-fəsadın geniş şəkildə artması və sair məsələlər məhz əməvi sülaləsinin xilafəti dövründə meydana çıxdı. Bütün bunlara əvvəlcədən agah olan həzrəti Məhəmməd (s) ömrünü qəm-qüssə içində başa vurdu ki,

“Həlak olan aşkar bir dəlillə həlak olsun, sağ qalan da aşkar bir dəlil üzündən sağ qalsın.”²

Bir neçə misal:

Günlərin biri Həkəm ibni Əbul As Peyğəmbər (s)-in yanına gəlib ondan hər hansı bir iş üçünsə icazə istəyir. Peyğəmbər (s) üzünü çevirib buyurur: “Ona icazə verin və bilin ki, hər kim onların yolunu davam etsə Allahın lə”nət və qəzəbi onlara şamil olar. Onlar bu dünyada var-dövlət və məqam sahibləri olsalar da, axirətdə böyük və rüsvay edici əzaba düçar olarlar. Onlar hiyləgər və şər insanlardır.”

Başqa bir hədisdə deyilir:

“Əbul Asın övladlarının sayı otuza çatdıqda beytül-malı* öz aralarında istədikləri kimi bölər (və ondan sui-istifadə edərlər). Onlar Allahın dinindən sui-istifadə edərək insanlara əzab-əziyyət verməkdən çəkinməzlər.”

“Bəni-Üməyyə övladlarının sayı qırxa çatdıqda Allahın bəndələrini fitnə-fəsada sövq edər və onların var-dövlətinə zorla sahib olarlar. Onlar hədlərini o qədər aşarlar ki, Allahın kitabını istədikləri kimi mənalandırar və öz mənafeylərinə uyğun olan tərzdə təfsir edərlər.”

Peyğəmbər(s)-in zamanında dünyaya təzə gəlmiş uşaqlara xeyir-dua etmək üçün o həzrətin yanına gətirirdilər. Günlərin biri Mərvan Həkəm təzə dünyaya gəlmiş uşağına xeyir-dua etmək üçün Peyğəmbər(s)-in yanına gətirirlər.

Peyğəmbər (s) uşağın üzünə baxıb buyurdu: “Bu uşaq özü heyvandır, heyvandan da törənmişdir. özü də, atası da məl”undur (Allah lə”nətinə kəlmişdir.)”

Ayişədən nəql olunmuş hədisdə deyilir:

“Peyğəmbər (s) (birinci dəfə) Mərvanın atasına (Həkəmə) lə”nət oxuduğu zaman Mərvan hələ atasının sülbündə idi. (Sonra deyir:) Mərvan da Allahın lə”nətinə gəlmiş şəxslərdəndir.

Şə”bi, Zübeyrin oğlu Abdullahdan nəql etdiyi hədisdə deyir: “Allah Peyğəmbəri (s) Həkəmə və onun övladına (Mərvana) lə”nət oxumuşdur.”

Bunu da qeyd etmək lazımdır ki, bu məzmunda nəql olunmuş hədislərə həm sünnü, həm də şiə mənbələrində rast gəlmək olur.

(Belə hədislərə mütəvatir hədislər deyilir.) Hakimin “Müstədrəküs-səhiheyin” adlı kitabına müraciət etməklə bu mövzuya toxunan kifayət qədər hədis və rəvayət əldə etmək olar. O, kitabının “Əl-fitən vəl-məlahim” fəslində “düşüncə sahiblərinin işi iblağdır” (təbliğ etmək) hədislərindən sonra deyir: “Elm sorağında olan şəxslər bilməlidirlər ki, bu fəsildə bəyan etdiyim hədislər bu mövzu haqqında mövcud olan rəvayətlərin üçdə birini belə təşkil etmir. Bəni Üməyyənin törətdikləri fitnə-fəsad islam ümmətinin qarşılaşdığı və sonralar ona aludə olduğu ilk fitnə-fəsadlar olmuşdur.”

Hakim sonra deyir: “Kitabı yazarkən onların tarix boyu törətdikləri cinayətlərə göz yuma bilmədim və onları öz əsərimdə bəyan etdim.”

Həddindən artıq azğınlaşan Bəni Üməyyə cəmiyyətdə fitnə-fəsad törətməklə yanaşı lə”nətlənmiş İbni Əbul Ası həzrəti Peyğəmbər(s)-dən belə üstün və onun məqamını hamıdan uca tutmağa çalışırdılar.

Onlar həmən kəslərdirlər ki, Təbuk* döyüşündən qayıtdıqdan sonra Peyğəmbər(s)-ə sui-qəsd hazırlamaq fikrinə düşüb, müxtəlif tədbirlərə əl atdılar. Elə bu səbəbdən də Həzrəti Məhəmməd (s) onların bu niyyət-lərindən agah olub öz ümmətini gələcəkdə qarşılaşacaqları xətərdən agah etmək üçün Bəni Üməyyəyə və digər münafiqlərə lə”nət və nifrin etdi.”

15-ci hədis

Namaz qılarkən şeytanın həzrəti Peyğəmbər(s)-in gözünə görünməsi

Buxari və Müslüm bu hədisi birbaşa Əbu Hüreyrədən nəql etmişlər. Hədisdə deyilir:

“Həzrəti Peyğəmbər (s) namazını qılıb qurtardıqdan sonra əshabın yanına gəlib dedi: Namaz qıldığım zaman Şeytan gözlərim önündə canlanmağa başladı və namazımı batil etmək üçün çox sə”y etdi, amma o buna nail ola bilmədi. Allah mənə qüvvət verdi və onu özümdən dəf edə bildim. Sonra onu məscidin sütunlarından birinə bağlamaq istədim ki, məscidə gələn hər bir kəs ona lə”nət oxusun. Amma birdən Süleyman(ə)-ın dediyi bu söz yadıma düşdü: İlahi! Səndən kimsəyə nəsib etmədiyin bir var-dövlət istəyirəm.”¹

Peyğəmbərlərin ismətinə xələl gətirən belə hədislərin uydurulması düşmən dəyirmanına su tökməkdən başqa bir şey deyildir. Çünki, onlar daim peyğəmbərlərdə nöqsan axtarar və dinə (bütün ilahi dinlərə) ləkə yaxmaq istərlər.

Biz müsəlmanlar isə bu əqidədəyik ki, Şeytanın namaz vaxtı Peyğəmbər(s)-in gözləri önündə canlanıb, namazını batil etməyə cəhd göstərməsi mahal və qeyri-mümkündür. Allah-təala Qur”ani Kərimdə bu mətləbi belə bəyan edir: (Şeytana buyurur:)

“Sənə uyan azğınlar istisna olmaqla, bəndələrim üzərində, onları yoldan çıxarıb günaha vadar etməyə sənin heç bir hökmün olmaz.”

Dünya müsəlmanları arasında məzhəb ixtilaflarının olmasına baxmayaraq, onlar bir çox əqidəvi məsələlərdə eyni fikir və düşüncəyə əsaslanırlar. Bu məsələlərdən biri də Peyğəmbər(s)-in həyatında baş vermiş hadisələr ilə əlaqəlidir. Belə ki, Həzrəti Məhəmməd (s) dünyaya gəldiyi zaman Şeytan yerindəcə donub qalmış və azacıq hərəkətdən belə məhrum olmuşdur.²

O həzrət peyğəmbərliyə təyin edildiyi zaman onu (şeytanı) vəhşət bürüyüb qorxu içinə düşmüş, hicrət etdiyi və müşriklər üzərində qələbə çaldığı zaman isə üzü üstə yerə yıxılaraq xar və rüsvay olmuşdur. O bütün bu hallarda duz suda əriyib yoxa çıxdığı kimi sanki məhv olur və yenidən yaranırdı.

Həzrət Məhəmməd (s) namaz qılarkən onun pak vücudundan asimana nur ucalar və bəşəriyyəti günahlardan çəkinməyə sövq edərdi. O, namaz qılarkən ətraf mühitdən tamamilə ayrılıb öz məhbubuna (Allaha) qovuşar və Onunla raz-niyaz edərdi:

“(Ya Məhəmməd!) Qur”an oxumaq istədiyin zaman qovlmuş Şeytandan Allaha sığın (“əuzu billahi minəş-şeytanir-rəcim”sözlərini de.)”³

Həzrəti Peyğəmbər (s) Şeytanın şərrindən Allaha pənah aparar və Allah da onun istədiyi bütün duaları müstəcab edərdi. O ki, qaldı Şeytana, o özü əməli saleh Allah bəndələrini yoldan azdıra bilməyəcəyini etiraf etmişdir. Amma bütün bunlara baxmayaraq xurafata uyan bəzi cahil insanlar belə nalayiq xüsusiyyətləri Həzrət Məhəmməd (s) kimi şərəfli insana aid etməyə çalışırlar. Əbu Hüreyrə özü bu haqda nəql etdiyi başqa bir hədisdə deyir: “Şeytan azan verən hər bir müsəlmanın səsini eşitcək ona üz çevirər və qəzəbindən dözə bilməyib uca səslə fəryad edər.”

Üzümüzü Əbu Hüreyrəyə tutub soruşuruq: “Hər bir müsəlmanın oxuduğu azandan qaçan Şeytan ibadətdə ikən Allah dərgahına qovuşan və Onunla birbaşa rabitədə olan Həzrəti Məhəmməd(s)-i sapındıra bilərdimi?! Əsla!

“Həqiqətən iman gətirib yalnız öz Rəbbinə təvəkkül edənlərin üzərində Şeytanın heç bir hökmü yoxdur. Şeytanın hökmü yalnız ona itaət edib, Allaha şərik qoşanlar üzərindədir.”¹

Əgər bu ayə haqqında soruşsanız:

“Əgər sənə Şeytandan, bir vəsvəsə gəlsə, Allaha sığın. Şübhəsiz, Allah hər şeyi eşidən və biləndir.”² Cavabında deyəcəyik:

Allah-təala Həzrəti Məhəmməd(s)-ə əta etdiyi əxlaq və ədəb qaydalarını xəlq etdiyi mələklərin və göndərdiyi peyğəmbərlərin heç birinə verməmişdir.

O, peyğəmbərliyə təyin edildiyi zaman mələklər bütünlüklə onun qarşısında səcdəyə gedib şə”ninə tərif dedilər.

Həzrət Peyğəmbər (s) Qur”anın əmr etdiyi bütün göstərişləri həyata keçirdi və haram etdiyi hər bir şeyi ilk növbədə özünə və sonra başqalarına haram və ya qadağan etdi.

O səbəbsiz olaraq nə bir söz deyər, nə də bir iş görərdi; gördüyü hər bir işi dərin hikmətə əsaslanırdı.

Bir qədər əvvəl Peyğəmbər(s)-in əxlaqını vəsf edən bu ayəyə işarə etdik:

“Sən pisliyi yaxşılıqla dəf et! (Qəzəbə səbrlə, cəhalətə elmlə, xəsisliyə comərdliklə, xətaya bağışlamaqla cavab ver!) Belə olduqda aranızda düşmənçilik olan şəxsi sanki yaxın bir dost görərsən.”³

Ən gözəl əxlaq normalarına malik olan həzrəti Məhəmməd (s) öz nadan qövmünü belə unutmayır və Allahdan onların bağışlanmalarını istəyir. O Həzrət etdiyi duaların birində buyurur: “İlahi! Mənim qövmüm nadan və cahildir. Sən onları düz yola istiqamətləndir. Sən onları hidayət et.” Allah-təala onun duasını müstəcab etdi: Məkkənin fəthi zamanı tək onun qövmünü deyil, həm də bütün ərəb qəbilələrini vahid bir ümmətə çevirdi. Bu ümmətin adı “İslam ümməti” idi.

Məkkənin fəthindən sonra Peyğəmbər belə bir bəyanat verdi: “Əbu Süfyanın evinə daxil olan hər bir şəxs əmin-amanlıqda və toxunul-maz olacaqdır.”

Əbu Süfyan müsəlman olmazdan əvvəl Peyğəmbərin ən sərt və qatı düşmənlərindən biri idi. O daim müsəlmanlara əzab-əziyyət edər, onları yurd-yuvalarından didərgin salardı. İslamın zühur etdiyi elə ilk illərdə dəfələrlə onlarla müharibə edərək çətin iqtisadi vəziyyətdə yaşamağa vadar etmişdi.

Amma bütün bunlara baxmayaraq Peyğəmbər (s) onu bağışladı və onun evini əmin-amanlıq yeri elan etdi.

“Ə”raf” surəsinin 199-200-cü ayələrində deyilir:

“Sən bağışlama yolunu tut, yaxşı işlər görməyi əmr et və cahillərdən üz döndər! Əgər sənə Şeytandan bir vəsvəsə gəlsə (fəsad toxunsa) Allaha sığın, şübhəsiz ki, Allah (hər şeyi) eşidən və biləndir.”

Bütün çətinliklərində Allaha pənah aparan Həzrət Məhəmməd (s) bunu öz əshabına da dəfələrlə tövsiyə edərdi: · (Allaha pənah apar) yəni bütün işlərini Ona həvalə et və yalnız Ondan kömək gözlə. Çünki, Şeytanın vəsvəsəsinə düçar olan hər bir şəxs cahil və nadan insanların təsiri altına düşər və zaman keçdikcə onlardan birinə çevrilər.

Bütün dediklərimizdən belə bir nəticəyə gəlmək olur ki, Əbu Hüreyrənin nəql etdiyi bu hədis tamamilə yalan və uydurmadır. Ravilər belə hədisləri öz kitablarında nəql etməkdə nə məqsəd güdmüşlər? Onu bir Allah bilir!

Əgər “Həcc” surəsinin 52,53 və 54-cü ayələri haqqında soruşsanız, orada deyilir:

“Ya Məhəmməd! Biz səndən əvvəldə (şəriət sahibi olan) elə bir Rəsul və elə bir nəbi (Peyğəmbər) göndərmədik ki, o hər hansı bir şeyi arzu etdikdə Şeytan onun arzusuna, diləyinə vəsvəsə yolu ilə bir xələl qatmasın!”

Yaxud o ayələrimizi oxumaq istədiyi zaman Şeytan onu çaşdırıb oxuduğu ayə barəsində bir fikir təlqin etməsin! Lakin Allah Şeytanın vəsvəsəsini batil puç edər. Sonra isə Allah öz ayələrini möhkəmlədər. Allah hər şeyi bilən və hikmət sahibidir.

(Şeytanın bu hərəkətlərinə imkan verilməsi ona görədir ki,) Allah Şeytanın vəsvəsəsini qəlblərində xəstəlik (nifaq və şəkk xəstəliyi) və ürəkləri qatı sərt olanlar (müşriklər) üçün bir sınaq vasitəsi etsin. Şübhəsiz ki, zalimlər (münafiqlər, müşriklər və kafirlər) haqdan uzaq bir ixtilafdadırlar. (Bu həm də ona görədir ki,) elm verilənlər, elmə çatanlar bilsinlər ki, haqq sənin Rəbbindəndir.”

Cavabında deyəcəyik:

Həzrəti Məhəmməd (s) və digər ilahi peyğəmbərlər Allahın narazılığına səbəb olan bütün işlərdən uzaq olmuşlar. Onların gördükləri bütün işlər Allahın iradəsi ilə həyata keçərdi. Allahın sonuncu Peyğəmbəri Həzrəti Məhəmməd (s) isə qeyd etdiyimiz kimi ən gözəl əxlaqa malik olan dahi bir şəxsiyyət idi. Onun gördüyü bütün işlər islam dininin xarici misdaqına çevrilər və müsəlmanlar üçün bir qanun olardı.

Şeytanın sadiq bəndələrinə çevrilən Əbu Ləhəb və Əbu Cəhl kimi daş ürəkli şəxslər isə Həzrət Peyğəmbər(s)-in dəvətinə göz yumar, ömürlərini cəhalətdə başa vurardılar.

Peyğəmbər (s) müsəlmanlardan Allaha sidq ürəklə bəndəlik etməyi və nifaqdan uzaqlaşıb Şeytan kimi iki üzlü olmamağı tələb edirdi.

Onların (müsəlmanların) batinlərini zahirləri kimi görmək istəyən Həzrət Peyğəmbər (s) daim müsəlmanlar arasında olar və onları ixlasa (sədaqətliyə, düzlüyə) çağırardı.

O öz ümmətinin bütünlüklə haqqa hidayət olmalarını və bu yoldan heç vax uzaqlaşmamalarını istəyirdi. Onun ən böyük arzusu bu idi ki, bütün müsəlmanlar Qur”ana tabe olub onun sünnətini davam etdirsinlər. Amma təəssüflər olsun ki, ümmətin əksər bir hissəsi haqq yoldan azıb Şeytanın vəsvəsəsinə düçar oldular. Onların arasında ixtilaflar yaranmağa başladı və çox keçmədən bu ixtilaflar millətlər arası (və ya məzhəblər arası) qarşıdurmaya səbəb oldu.

Şeytan onların çirkin əməllərini və dünyanın müvəqqəti ləzzətlərini onların gözləri önündə gözəlləşdirdi və müxtəlif yollarla onları özünə tabe etdi. Onlar Şeytanın əsarəti altına keçdikdən sonra daha heç bir mübarizəyə və batini cihada (cihadi əkbərə – ən böyük cihada) fikir vermədilər. Peyğəmbər (s) ümmətinin belə acınacaqlı hala düşdüyünü görüb dərin iztirablar keçirər və gecəni sübhədək (narahatçılıqdan) oyaq qalardı. Belə bir çətin vəziyyətdə Peyğəmbər(s)-ə toxtaqlıq olsun deyə Allah-təala tərəfindən bir neçə ayə nazil oldu:

“(Ya Məhəmməd!) Biz səndən əvvəl də (şəriət sahibi olan) elə bir rəsul, elə bir nəbi (peyğəmbər) göndərmədik ki, o xələl qatmasın. Lakin Allah Şeytanın vəsvəsəsini batil (yox) edər.”¹

Allah tərəfindən yer üzündə yaşayan insanlara göndərilmiş peyğəmbərlərin ən ümdə vəzifələri bəşəriyyəti haqqa hidayət etmək və günahdan çəkindirmək (yəni Şeytanın vəsvəsəsindən uzaq etmək) olmuşdur. Onlar cəmiyyətdə əmin-amanlıq yaratmaq üçün hətta iki nəfər şəxsin arasında olan ixtilafı belə həll etməyə çalışardılar. Peyğəmbərlər cəmiyyətdəki fitnə-fəsadın qarşısını nisbətən alsalar da onun kökünü tamamilə kəsə bilmədilər. İnsanlarla peyğəmbərlər arasında olan rabitə azaldıqca cəmiyyətdəki pozğunluq və sabitsizlik daha da artırdı. Hərc-mərclik çoxalır, cəmiyyətdə bir çox məzhəb, təriqət və firqələr yaranmağa başlayırdı. Məsələn, Musa(ə)-ın ümməti yetmiş bir, İsa(ə)-ın ümməti yetmiş iki firqəyə bölündü.

Tarix boyu peyğəmbərlər bu ictimai çətinliklərlə qarşılaşmış, amma onun kökünü cəmiyyətdən tamamilə kəsə bilməmişlər. İslam Peyğəmbəri Həzrəti Məhəmməd (s) də digər peyğəmbərlər kimi bu çətinliklərlə qarşılaşdı. O daim iztirab keçirər və öz ümmətinin qeydinə qalardı. Allah-təala bu ayəni Peyğəmbər(s)-ə nazil etməklə onu ictimaiyyətin bu yaralı yerindən agah etdi:

“Səndən əvvəl göndərdiyimiz peyğəmbərlərin adəti (sünnəti) kimi (onların dövründə də belə etmişdik) sən bizim adətimizdə, yolumuzda bir dəyişiklik tapa bilməzsən.”¹

Peyğəmbər (s) bəşəriyyət üçün gətirdiyi dinin (İslam dininin) gələcəkdə xətərlə üzləşəcəyindən qorxur və günlərini nigarançılıq içində keçirirdi. Allah-təala bu ayəni nazil etdi və öz sevimli Peyğəmbərinə toxtaqlıq verdi:

“Allah şeytanın vəsvəsəsini batil puç edər.”

Şeytanın vəsvəsəsi batil olunarsa yerini haqq və ədalət tutar və Allahın dini yenidən cəmiyyətdə bərqərar olar.

(Allah öz ayələrini möhkəmlədər). Başqa bir yerdə deyilir:

“Günahkarlar istəməsələr də Allah sözləri (əmr və hökmləri) ilə haqqı gerçəkləşdirəcək, bərqərar edəcəkdir.”

Diqqət yetirmək lazımdır ki, ayədəki (nəsx) və (əhkam) ilahi kəlmələri özünün istilahi mənasında deyil, lüğəvi mənada işlənmişdir. nəsx-yəni məhv etmək, aradan aparmaq və əhkam-yəni möhkəmləndirmək, qüvvətləndirmək.

Ayənin sonunda Peyğəmbər(s)-i tam arxayın etmək üçün buyurulur:

“Allah hər şeyi biləndir və hikmət sahibidir.”

Onun elmi hər şeyi əhatə edir və bütün məxluqatın batinində olan arzu və istəkdən agahdır.

Peyğəmbər və əməli saleh möminlər Şeytanın vəsvəsəsindən uzaq olan kimsələrdir. Onlar öz əməlləri ilə Şeytanı daş-qalaq edər və Allahın rizayətinə səbəb olan işlərdən savayı bir iş görməzlər. Şeytan isə onlara qələbə çala bilməyib böyük rüsvayçılığa düçar olar.

“Allah əməli saleh bəndələrini imtahan və sınaq ilə.”

“Şeytanın vəsvəsəsi qəlblərində xəstəlik (şəkk şübhə) olanardan ayırar.”

“(Və onlar) Allahı zikr etmək əvəzinə Şeytanın vəsvəsəsinə uyar və qəlbləri qatı və sərt daşlara çevrilər.”

“Zalımlar haqdan uzaq bir ixtilafdadırlar. Onların qulaqları haqqı eşitməkdə kar, gözləri isə haqqı görmək də kor olar.”

“Həm də (bu onlar) ona görədir ki, elm verilənlər bilsinlər ki, haqq Qur”an sənin Rəbbindəndir.”

Allaha iman gətirən sadiq möminlər İlahi elmdən bəhrələnərlər. Onların Allah qarşısında verdikləri imtahan başqalarından fərqli olaraq daha ağır olar. Bu səbəbdən də onlar Allah qarşısında böyük məs”uliyyət hiss edər və günah işlərdən çəkinməyə çalışarlar. “Ənkəbut” surəsinin 2 və 3-cü ayələrində bu haqda deyilir:

“İnsanlar yalnız “iman gətirdik!” demələri ilə onlardan əl çəkilib imtahan olunmayacaqlarınımı sanırlar? (Xeyr, iman gətirmək şəhadət kəlməsini təkcə dillə demək deyildir. Biz onları yeri gəldikcə malları, övladları və canları ilə sınayacağıq ki, hansının həqiqi, hansının yalançı mömin olduğunu ayırd edib, bilək!) Biz onlardan əvvəlki keçmiş ümmətləri də imtahana çəkmişdik. Şübhəsiz ki, Allah düz danışanları da (həqiqi iman sahiblərini də), yalançıları da çox gözəl tanıyar.”

Bu haqda daha bir neçə ayə:

“Allah pisi yaxşıdan (münafiqi mömindən) ayırmaq üçün möminləri sizin (indi) olduğunuz vəziyyətdə qoyan deyildir.”¹

“Bu, həm də Allahın iman gətirənləri günahlardan təmizləməsi, kafirləri məhv etməsi üçündür.”²

Deməli, möminlərin Allah tərəfindən imtahan olunmaları heç də səbəbsiz deyildir. Dünyada müxtəlif çətinliklərə sinə gərib səbr edən və xeyirli işlər görən möminlər axirətdə İlahi nemətlər ilə mükafatlandırılacqlar. Kafir və münafiqlər isə dünyanın müvəqqəti eyş-işrətinə uyub, axirətdə əbədi cəhənnəmi özləri üçün məskən edərlər.

“De ki: Tutarlı dəlil yalnız Allaha məxsusdur. Əgər o istəsəydi sizin hamınızı doğru yola yönəldərdi.”³

“Həlak olan aşkar bir dəlil üzündən həlak olsun, sağ qalan da aşkar bir dəlil üzündən sağ qalsın.”⁴

Yenidən Əbu Hüreyrənin uydurduğu hədisə qayıdırıq. O yerdə ki, Həzrəti Peyğəmbər (s) buyurmuşdu: Namazda ikən Şeytan gözlərim önündə canlanmağa başladı və namazımı batil etməyə çox sə”y etdi, amma o buna nail olmadı. Allah mənə qüvvət verdi və onu özümdən dəf edə bildim. Sonra onu məscidin sütunlarından birinə bağlamaq istədim ki, məscidə gələn hər bir kəs ona lə”nət oxusun.

Amma birdən Süleyman(ə)-ın buyurduğu bu söz yadıma düşdü: “İlahi! Səndən kimsəyə nəsib etmədiyin bir var-dövlət istəyirəm.”

İlk növbədə bunu qeyd etmək lazımdır ki, Əbu Hüreyrə Həzrəti Süleymanın dastanından düzgün nəticə çıxara bilməmişdir.

Süleyman (ə) var-dövlət dedikdə nəyi nəzərdə tutmuşdur? Görünür Əbu Hüreyrə həmişə olduğu kimi burada da ilişmişdir. Onun digər səhvi Şeytanı insan kimi cism kimi bəyan etməsidir. Biçarə belə güman edir ki, Şeytanı da istənilən vaxt tutub əsir etmək olar.

“Biz küləyi ona (Süleymana) ram etdik. Külək onun əmri ilə istədiyi yerə rahatca gedirdi. (Biz) Şeytanlardan olan hər bir bənnanı və qəvvası (dalğıcı) eləcə də başqalarını zəncirlənmiş halda onun ixtiyarına verdik.”¹

Lakin Əbu Hüreyrə həmişə olduğu kimi bu hədisi də nəql etməkdə yanılmışdır, çünki “Səba” surəsinin 12 və 13-cü ayələrində bu haqda belə deyilir:

“Süleymana da küləyi ram etdik. O (külək) səhərdən günortaya qədər bir aylıq yol, günortadan axşama qədər də bir aylıq yol gedirdi. Bir gündə iki aylıq yol qət edirdi. Onun üçün mis mədənini sel kimi əridib axıtdıq. (Davud dəmiri əlində yumşaldıb, istədiyini düzəltdiyi kimi, Süleyman da misdən istədiyini düzəldirdi). Cinlərin bir qismi Rəbbinin izni ilə onun yanında işləyirdi. Onlardan hər kəs (Süleymana itaət etməyib,) əmrimizdən çıxırdısa, ona cəhənnəm odunun əzabından dadızdırardıq.

Onlar Süleyman üçün nə istəsə: məbədlər, uca qəsrlər, heykəllər, (min nəfərdən ibarət qonağın və qoşunun birlikdə oturub yeyə biləcəyi) böyük hovuzlara bənzər çanaqlar və yerindən tərpənməyən iri qazanlar düzəldirdilər.”²