Ümumtəhsil məktəblərinin 9-cu sinfi üçün dərslik
Bakı – 2016
9
Elbrus Əlizadə
Nərminə Seyfullayeva
İrkən Aktoprak
Yelena Şabanova
LAYİHƏ
HEYDƏR ƏLİYEV
AZƏRBAYCAN XALQININ ÜMUMMİLLİ LİDERİ
Coğrafiya – 9. Ümumtəhsil məktəbləri üçün dərslik.
“Bakınəşr”, Bakı – 2016, 204 səh.
Müəlliflik hüquqları qorunur. Xüsusi icazə olmadan
bu nəşri və yaxud onun hər
hansı
hissəsini yenidən çap etdirmək, surətini çıxarmaq, elektron informasiya
vasitələri ilə yaymaq qanuna ziddir.
© Azərbaycan Respublikası Təhsil
Nazirliyi, 2016
E.Əlizadə, N.Seyfullayeva, İ.Aktoprak, Y.Şabanova
Dərsliklə bağlı rəy,
irad və təkliflərin bakineshr@bn.az və
derslik@edu.gov.az
e-mail ünvanlarına göndərilməsi xahiş olunur. Öncədən təşəkkür edirik!
LAYİHƏ
B a ş l ı q l a r
1. Giriş. Coğrafi informasiyanın təqdimolunma üsulları
. . . . . . . . . 7
2.
Relyef və onun təsərrüfata təsiri
3. Avropanın relyefi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16
4. Asiyanın relyefi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20
5. Şimali Amerikanın relyefi . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26
6. Cənubi Amerikanın
relyefi
. . . . . . . . . . . . . . . . . 29
7. Afrikanın relyefi
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32
8. Avstraliyanın relyefi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37
9. Azərbaycanın relyefi. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40
İqlim və onun təsərrüfatda rolu
10. Günəş işığı və istiliyinin Yer kürəsində paylanması . . . . . . . 44
11. Günəşli saatlardan istifadə
. . . . . . . . . . . . . . . . 48
12. Praktik dərs: Saat qurşaqları . . . . . . . . . . . . . . . . 51
13. Günəş radiasiyası
və iqlim
. . . . . . . . . . . . . . . . 54
14. Avropanın iqlimi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57
15. Asiyanın iqlimi
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61
16. Şimali Amerikanın iqlimi . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64
17. Cənubi Amerikanın iqlimi . . . . . . . . . . . . . . . . . 67
18. Afrikanın iqlimi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69
19. Avstraliyanın iqlimi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72
20. Praktik dərs: Azərbaycanın iqlimi . . . . . . . . . . . . . . 74
Su ehtiyatları və onların iqtisadi əhəmiyyəti
21. Avropanın daxili suları
. . . . . . . . . . . . . . . . . . 80
22. Asiyanın daxili suları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83
23. Şimali Amerikanın daxili suları . . . . . . . . . . . . . . . 86
24. Cənubi Amerikanın daxili suları . . . . . . . . . . . . . . . 89
25. Afrikanın daxili suları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 92
26. Avstraliyanın daxili suları . . . . . . . . . . . . . . . . . 95
27. Dünya okeanından istifadə. . . . . . . . . . . . . . . . . 98
28. Azərbaycanda su anbarları və kanalları . . . . . . . . . . . 102
Topoqrafik xəritələri necə oxumalı . . . . . . . . . . . . . . . . 11
I bölmə.
MATERİKLƏRİN VƏ OKEANLARIN TƏBİƏTİ,
ONLARIN TƏSƏRRÜFAT ƏHƏMİYYƏTİ
I
II
III
· Ümumiləşdirici tapşırıqlar . . . . . . . . . . . . . . . . . 43
· Ümumiləşdirici tapşırıqlar
. . . . . . . . . . . . . . . . 78
· Ümumiləşdirici tapşırıqlar . . . . . . . . . . . . . . . . 105
9
Coğrafiya
5
LAYİHƏ