KADASTR 2014 – GƏLƏCƏK KADASTR SİSTEMİNİN GÖRÜNÜŞÜ
5
Cədvəllərin siyahısı
Cədvəl 1.1 Kadastr sistemlərinin əsas elementləri....................................................................................... 9
Cədvəl 1.2 Kadastr sistemlərinin əsas hüquqi aspektləri............................................................................ 10
Cədvəl 1.3 Kadastrın tamlığı və topoqrafik xəritəçəkmə ilə əlaqəsi.......................................................... 11
Cədvəl 1.4 Kadastr sistemində nəzarət və planlaşdırmada məsuliyyət...................................................... 11
Cədvəl 1.5 Kadastr sistemlərinin yaranmasının məqsədləri....................................................................... 12
Cədvəl 1.6 Dövlət və özəl sektorların məsuliyyəti..................................................................................... 13
Cədvəl 1.7 İcra dərəcəsi: dövlət və özəl sektorların iştirakı....................................................................... 13
Cədvəl 1.8 Dövlət və özəl sektorların maliyyə iştirakının dərəcəsi............................................................ 14
Cədvəl 1.9 Mövcud olan kadastr sistemlərinin güclü tərəfləri................................................................... 15
Cədvəl 1.10 Mövcud olan kadastr sistemlərinin zəif tərəfləri.................................................................... 15
Cədvəl 2.1 İslahatların məqsədləri.............................................................................................................. 16
Cədvəl 2.2 Texniki ənənələr....................................................................................................................... 17
Cədvəl 2.3 Hüquqi ənənələr........................................................................................................................ 17
Cədvəl 2.4 Təşkilati ənənələr...................................................................................................................... 17
Cədvəl 2.5 Məlumatların toplanması prosesindən sonra özünü doğrultmanın qiymətləndirmə
dərəcəsi....................................................................................................................................................... 18
Şəkillərin siyahısı
Şəkil 3.1 Torpaq obyektinin ötürülməsi ..................................................................................................... 22
Şəkil 3.2 Kadastr 2014-də Qayda 1............................................................................................................ 23
Şəkil 3.3 Özəl hüquq ənənəvi kadastrın əsası kimi..................................................................................... 24
Şəkil 3.4 Bu günkü ictimai hüququn təsiri.................................................................................................. 25
Şəkil 3.5 Kadastr 2014 özəl və ictimai hüququ stabilləşdirir..................................................................... 26
Şəkil 3.6 Kadastr 2014-də Qayda 2.............................................................................................................26
Şəkil 3.7 Kadastr 2014-də Qayda 3............................................................................................................ 27
Şəkil 3.8 Xəritə çəkmənin və yaradılmasının ənənvi metodları..................................................................27
Şəkil 3.9 Məlumat modeli əsasında xəritə və sənədlərin yaranmasının müasir metodu............................ 28
Şəkil 3.10 Kadastr 2014-də Qayda 4.......................................................................................................... 29
Şəkil 3.11 “İNTERLİS” dilinin nümunəsi.................................................................................................. 29
Şəkil 3.12 Kadastr 2014-də Qayda 5.......................................................................................................... 30
Şəkil 3.13 Kadastr 2014-də Qayda 6.......................................................................................................... 31
Şəkil 3.14 Xüsusi əmlak haqda qanunun reallaşması prosesi..................................................................... 32
Şəkil 3.15 Dövlət əmlakı haqda qanunun reallaşması prosesi.................................................................... 32
Şəkil 3.16 Sənədlərin qeydiyyatı prosesində insan və torpaq arasında münasibət..................................... 33
Şəkil 3.17 Hüquqların qeydiyyatı sistemində insan və torpaq arasında münasibət.................................... 33
Şəkil 3.18 Qanunvericilik müstəqilliyi prinsipi.......................................................................................... 35
KADASTR 2014 – GƏLƏCƏK KADASTR SİSTEMİNİN GÖRÜNÜŞÜ
6
Giriş
Melburnda, Avstraliya, keçirilən Beynəlxalq yerölçənlər cəmiyyətinin XX konqresində
7-ci komissiya 1998-ci ildə keçiriləcək növbəti konqresədək 4 il fəaliyyət göstərəcək üç işci
qrupu yaratmağı qərara aldı. Komissiyanın məqsədlərinə uyğun olaraq işci qrupları müxtəlif
kadastr və torpaq idarəçiliyi aspektləri ilə taniş olmalı idilər.
7.1 qrupuna inkişafda olan dövlətlərdə kadastr islahatlarının layihələri ilə tanış olmaq
tapşırığı verilmişdi. İki element dəqiqliklə araşdırılmalı idi: kadastrın keçirilən
avtomatlaşdırılması və böyük torpaq-məlumat sistemlərinin bir hissəsi olaraq kadastrın gündən-
günə artan əhəmiyyəti. Ənənələrin analizinə əsaslanaraq, işci qrupu kadastr sistemlərinin
görünüşünü yaratmışdır, yəni onların 20 ildən sonraki görünüşlərini, baş verə biləcək
dəyişiklikləri, bu dəyişikliklərin səbəblərini və bu dəyişiklikləri həyata keçirə biləcək
texnoloqiyaları şərh etmişdir. Əsas məsələni – 1994-cü ildən başlayaraq yaxın 20 ildə
kadastrların görünüşünü və necə işləyəcəyini qeyd etmək üçün işci qrupunun tapşırığı “Kadastr
2014-ün görünüşü” adlandırılmışdı.
7-ci komisiya bu işci qrupunun rəhbərliyini Yurq Kaufmanna həvalə etmişdir. Öz katibi
Daniel Steudlerlə birlikdə Kaufmann məsələnin həll olunma konsepsiyasını yaratmışdı və
tapşırıqları 40 nəfərdən çox olan işci qrupunun iştirakçılarının arasında bölmüşdü. İşci qrupunun
iştirakçılarının bütün siyahısı əlavədə göstərilmişdi.
İşci qrupunun iştirakçıları müntəzəm surətdə 7-ci komissiyanın keçirdiyi illik iclaslarda
görüşüblər: 1994-cü
ildə Frederiktonda, Kanada, 1995- ci ildə Delftdə, Hollandiya, 1996- cı ildə
Budapeştdə, Macarıstan və 1997- ci ildə Penanqda, Malaziya. Bir günlük “Müasir kadastr və
kadastr innovasiyaları” seminarı 1995-ci ildə Delftdə, Avstraliya, iclas zamanı keçirilmişdir, bu
seminarda Avropanın inkişafda olan dövlətlərinin və Avstraliyanın kadastr sistemləri və
gündəmdə olan torpaq islahatları layihələrini göstərilmişdi.
İllik iclasların arasında sədr və katib növbəti iclas üçün material hazırlayıb, anketlər
göndərib, müzakirə üçün mövzular hazırlamışdılar. İşci qrupunun üzvləri
anketləri doldurub və
öz təkliflərini irəli sürüblər.
Sədr və katib işci qrupunun bütün üzvlərinə bir çox təkliflərdə öz iştirakı və həmçinin
motivli və aktiv köməklərinə görə dərin təşəkkürlərini bildirmək istəyir. Xüsusi
minnətdarlığımızı işci qrupunun üç üzvünə bildirmək istəyərdik: işin nəticəsinin elanına görə
OİCRF prezidenti Djo Xenssenə, işin ruhlandırmasında böyük rol oynamış Yan Uilyamsona və
seçilmiş yolun düz olduğunda əmin olan Don Qranta. Biz həmçinin Beynəlxalq Yerölçənlər
Təşkilatına (FİG) son 4 il ərzində həzz aldığımız belə bir nəhəng beynəlxalq kontekstdə
işlədiyimizə görə öz minnətdarllığımızı bildiririk.