[]
Yüklə 6,32 Mb. Pdf görüntüsü
|
287
"Böyük Ermənistan" "doktrinası" ilə zəhərlən miş ermən i millətçiləri 19 əsrin sonlarında qriqorian kilsəsinin "xeyirduası" ilə daha mütəşəkkil fəaliyyətə başladılar. Millətçi-terrorçu ermən i partiyaları ("Hnçak", "Daşnaksutyun " və s.), cəmiyyətləri və qruplarının yaradılması dövrü baş landı. Rəsmi proqra mlarında terroru qarşılarına vəzifə qoyan bu partiya və cə miyyətlər "türkə ölü m" çağ ırışı ilə tarixin ən qanlı c inayətlərinə başladılar. Za man keçdikcə "Böyük Ermənistan" xəstəliyinə tutulmuş erməni terro rçuları onların mənafeyin i tə min etməyən qeyri-millətlə rin nünıayəndələrinə qarşı da qəsdlər törətməyə başladılar.
Türkiyəyə qarşı vuruşan çar Rusiyası və digər böyük dövlətlərlə geniş əlaqə yaradaraq ümu mdünya tarixin in ən qanlı cinayətlərin i törətdilə r. Çar Rusiyasının silahlandırdığ ı və digər böyük dövlətlər tərəfindən müdafiə olunan erməni-daşnak quldur dəstələri Şə rqi Anadoluda və Azərbaycanda (həm şima lda, hə m də cənubda) türk-müsəlman əhalini kütləvi surətdə qırmağa başladılar (bax Soyqırımı, Şərqi Anadoluda türk -müsəlman əhaliyə qarşı soyqırımı, Cənubi Azərbaycanda
erməni zabit və əsgərlərini səfərbərliyə alaraq, Azə rbaycan xa lqına qarşı tarixin ən dəhşətli soyqırımlarından birin i törətdi. Azərbaycanın bütün bölgələrində türk-müsəlman əhali kütləvi surətdə məhv edildi, xa lqın min illə r boyunca yaratdığı maddi və mənəvi sərvətlər məhv və talan o lundu (bax Mart soyqırımı (1918)). Lakin böyük dövlətlərin hə mişə bir alət kimi istifadə etdikləri e rməni millətç ilə rin in "Böyük Ermənistan" yaratmaq niyyəti baş tutmadı. Bununla belə, o za mankı mü rəkkəb tarixi şəraitdə müstəqil Azə rbaycan Xalq Cü mhuriyyəti xoş mə ra m nü mayiş etdirdi; Azə rbaycanın qədim mədəniyyət mərkə zlə rindən biri və keç miş Azə rbaycan dövlətlərindən olan İrəvan xan lığ ının paytaxtı olmuş İrəvan şəhərini ermənilərin "bir siyasi mərkəzləri olması" xatirinə onlara güzəştə getdi. Tarixdə ilk dəfə olaraq, 1918 ildə Cənubi Qafqazda - tarixi A zərbaycan ərazisində ermən i dövləti yaradıld ı. La kin daş naklar bununla kifayətlən mədilər. A zərbaycana Denik inin hücum təhlükəsi yarandıqda, onun tərəfinə keçdilə r. Bu "siyasət" iflasa uğradıqdan sonra da Azərbaycana və Türkiyəyə qarşı yeni-yeni ərazi iddiaları qaldırdılar. Sovet bolşevik rejimi çar Rusiyasının ənənəvi siyasətinin davamı olaraq ermən iləri daim himayə və müdafiə etdi. Ermənistan Sovet Sosialist Respublikasının yaradıldığı Qərbi A zərbaycan torpaqlarında azərbaycanlıların kütləv i surətdə deportasiyası həyata keçirildi (bax Deportasiya). Ermən ilər Qərbi Azə rbaycan torpaqlarında daha da möh kə mləndilə r. Sovet dövründə Azərbaycan torpaqları hesabına daim yeni-yeni əra zilər ə lə keçirən ermənilər Tü rkiyə Cü mhuriyyətinə qarşı da ərazi iddia larını dava m etdirdilər. Xa ric i ö lkə lərdə fəaliyyət göstərən türk diplo mat larına qarşı terro r akt ları həyata keç irildi. Dünya sosializm b irliyinin və Sovet İttifaqının dağılması ərəfəsində qarşılarına A zərbaycandan yeni ərazilər, o cümlədən Dağlıq Qarabağı qoparmaq məqsədini qoymuş ermən i-daşnak millətçiləri və terrorçuları yenidən fəallaşdılar. Ermənilərin ç irkin məqsədlərinə xid mət edən M.Qorbaçov Azərbaycan xa lqın ın böyük oğlu Heydər Əliyevi Sovet İttifaqın ın ali rəhbərliyindən - Siyasi Bü rodan uzaqlaşdırdı. A zərbaycan xalqının qatili M.Qorbaçovu ələ alan ermən i millətç ilə rinin təhriki ilə , 1918-20 illərdə olduğu kimi, Dağlıq Qarabağda sifarişlə separatçı-terrorçu ların qiya mı təşkil edildi. Eyni za manda, Qərb i Azə rbaycanın yerli sakinlə ri olan a zərbaycanlıların tarixi vətənlərindən deportasiyası da başa çatdırıldı. Bakıya iri qoşun kontingentinin yeridilməsinə və 20 Yanvar 1990 il qırğın ının həyata keçirilməsinə nail oldular. 20 Yanvar qırğın ında Şimali Qafqazdan səfərbərliyə alın mış ermən i əsgər və zabitləri xüsusi "fəallıq" göstərdilər. Ermən i millətç ilə ri və terrorçuları 1990-93 illərdə A zərbaycana rəhbərlik edənlərin xəyanətkarlığ mdan, ö lkədə baş alıb gedən hərc- mə rclikdən və hakimiyyət çəkiş mə lərindən istifadə etdilər. Azə rbaycanın beynəlxalq b irlik tərəfindən tanınmış sər- hədlərini pozaraq, ölkəyə müda xilə et miş Ermənistan silahlı b irləşmə ləri Rusiya hərbi qüvvələrinin b ilavasitə yaxından kö məyilə Dağ lıq Qarabağı və ətraf rayonları, respublika ərazisin in 20 faizini işğal etdilər. Bir milyondan çox A zərbaycan vətəndaşı doğma yurd-yuvasından didərgin salındı, ö z Vətənində qaçqına və məcburi köçkünə çevrildi. 1992 ilin 26 fevralında - 20 yü zilliyin sonuna yaxın bütün dünyanın gözləri qarşısında qəddarlığı ilə misli görün məmiş Xocalı soyqırımın ı törətdilər. İşğal aktını pərdələmək üçün Dağlıq Qarabağda oyuncaq "respublika" yaradıldı. Dağlıq Qarabağ separatçı-terrorçu qruplarının rəhbərləri (R.Köçəryan və b.) Ermən istanda da hakimiyyəti ələ keçirdilər. İkili standartlar və "xristian hə mrəy liy i"nin beynəlxalq münasibətlərdə mühüm ro l oynadığı müasir dövrdə, beynəlxa lq hüquq normala rına açıq-aşkar zidd olaraq, A zərbaycan torpağı olan Dağlıq Qarabağ ermən i separatçı-terrorçularının əlində qalmaqdadır. Erməni millətçiləri isə Türkiyə və Azərbaycana qarşı yeni ərazi iddia ları irə li sürmə kdə davam ed irlər. Xa ric i qüvvələr tərəfindən müdafiə olunan ermən i separatçı-terrorçula rı və beynəlxa lq terroru dəstəkləyən Ermən istan Respublikası Cənubi Qafqa zda təhlükə li gərginlik ocağına çevrilmişdir. Beynəlxa lq terrorun ən yaşlı və ən "təcrübəli" dəstələri o lan ermən i terror təşkilat ları himayə olunduqca, "Böyük Ermənistan" "doktrinası" ilə zəhərlənən erməni-daşnak terror qrupları və təşkilatla rı Beynəlxalq antiterror a lyansının diqqətindən kənarda qaldıqca, regionda və dünyada gərginlik də aradan qalxmayacaq, bəşəriyyət terror təhlükəsindən qurtulmayacaqdır. Yüklə 6,32 Mb. Dostları ilə paylaş:
|