1-bilet shayboniylar davlatining tashkil topishi



Yüklə 0,83 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə22/51
tarix25.05.2022
ölçüsü0,83 Mb.
#87913
1   ...   18   19   20   21   22   23   24   25   ...   51
11-tarix-imtihon-javoblari-2022-yil

2.
 
Ulug‘bek
 rasadxonasi haqida 
ma’lumot
 bering. 


Ulug‘bek
rasadxonasi 
- Samarqanddagi XV asr 
me’morligining
nodir 
namunalaridan biri, ko‘hna astronomik kuzatuv muassasasi. Ulug‘bek farmoyishi
bilan 1428 

29 yilda 
Ko‘xak
(Cho‘ponota)
tepaligida ulkan silindr shaklida 
bunyod etilgan; ayrim 
qo‘lyozmalarga
ko‘ra,
balandligi 30,4 metrdan iborat 3 qavatli 
qilib qurilgan. U
nda o‘ndan ortiq turli astronomik qurilma va asboblar bulgan.
Ulardan eng asosiysi radiusi 40,2 metrli qo‘shaloq yoydan iborat kvadrant (yoki
sekstantga yaqin) qurilma hisoblanadi. Rasadxona o‘rta asiiarda asbob uskunasi
jihatdan ham beqiyos bo‘lgan. Mirzo
Ulug‘bekning eng yirik astronomik asari "Ziji
Ko‘ragoniy"
rasadxonada yaratilgan. Uning qurilishi va keyingi ilmiy faoliyati 
Ulug‘bek
taklifi bilan 
yig‘ilgan
qator mashhur olimlar 
G‘iyosiddin
Koshiy, 
Qozizoda Rumiy, Ali Qushchi va boshqa nomi bilan 
bog‘liq.
Ulug‘bek
rasadxonasining arxeologik qoldiqlari 1908 y. V.L. Vyatkin 
rahbarligida olib borilgan qazilma ishlari natijasida topilgan. 
3.
 
Turdi 
Farog‘iy
 hayoti va ijodi. 
Turdi 
Farog’iy
(taxminan 1640-1699/1700) Shoir XVII asrda Buxoro 
xonligida yashagan. Murakkab hayot 
yo’lini
bosib 
o’tgan.
Undan bizgacha hammasi 
bo’lib o’n sakkiz she’r yetib kelgan. Hajmi 

434 misra. She’rlarning o’n ikkitasi 

g’azal, beshtasi 
-muxammas, bittasi -
fard. She’rlardan ikkitasi fors tilida, qolganlari
o’zbekcha
yozilgan. Turdi Farog'iyning 
she’rlarini
mavzu 
yo’nalishiga
ko’ra
ishqiy- 
falsafiy va ijtimoiy-siyosiy kabi ikki guruhga 
bo’lish mumkin.

Yüklə 0,83 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   18   19   20   21   22   23   24   25   ...   51




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə