1-mavzu Hayot faoliyati xavfsizligi faniga kirish. Reja: Hayot faoliyati xavfsizligini ta`minlash. Hayot faoliyati xavfsizligi haqida tushuncha

O’zgaruvchan
O’zgarmas
Sezish chegarasi	Qo’l barmoqlari salgina qaltiraydi. Issiqlik sezila boshlaydi.	0,5-1,5 mA (0,0005-0,0015) A	5,7
Ushlab qolmaydigan	Barmoq mushaklarining qisqari-shi. Tokli simlarni ushlab olganda qiyinchilik bilan bo’lsada tokdan ajratib oladi.	6-10, mA (0,008-0,01) A	20-25
Ushlab qoladigan	Barmoqlarning changak bo’lib qolishi. Kuchli og’riq sezish. Nafas olishning qiyinlashuvi.	20-25, mA (0,02-0,025) A	50-80
Halok qiluvchi	Yurak va nafas olish a’zolarining paralichi. Ko’pincha o’lim bilan tugaydi.	90-100, mA ( 0,09-0,1) A	500 *

Yurak fibrillyatsiyasining chegarasi.
Kishi tanasidan o’tayotgan tok qiymati.

I_odam= U_zanjir/ R_odam A
Bu yerda R_odam- odam tanasi qarshiligi, Om.
U_zanjir- zanjirdagi kuchlanish, V.

Kuchlanish.
Agar havfli deb kishi o’zi ajrala olish tokini hisoblasak, unda havfli kuchlanish, 40 dan 200 V gacha, ayniqsa, 40 dan 100 V gacha diapazonda deb hisoblanadi.
Havfsiz kuchlanish miqdori quruq xonalar uchun 40 V gacha , nam xonalar uchun 12 V gacha. Shuning uchun barcha tok bilan ishlaydigan qo’l asboblari 36 v ga mo’ljallangan bo’ladi.


Kuchlanishni insonga ta`siri
Tokli sim uzilib yerga tushganda yoki biror bir tok mavjud uskunadan tok yerga o’tib ketganda, shu atrofda 15-20 m masofada yerda tokli maydon hosil bo’ladi. Shu maydonga kirib qolgan kishi oyoqlari orasida qadam kuchlanishi (R=0,8m) paydo bo’ladi, bu esa havfli.