Aqşin Babayev
Yüklə 5,04 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Melih GünəĢ
_______________________________________________ Nazim Hikmət qalaktikası 135 insanla ailə həyatı qurdu. Vera Nazimin adını, şöhrətini, pulunu sevmişdi, özünü yox!” Dedikləri doğruydu, doğru deyildi, deyə bilmərəm, amma “Nazimin pulu” məsələsi həqiqətdən uzaqdı. Hətta özü üçün maşın alanda ona Azərbaycan şairlərindən iki-üç nəfər borc vermişdi. Moskvada olarkən mən bir dəfə Əkbər Babayevin maşınında Nazim Hikmətlə birlikdə Rəssamlıq Akademiyasına gedərkən bir söhbətin şahidi oldum. Nazim Əkbərə dedi: “Pulum qurtarır. Öyrən gör, pyesin pulunu nə vaxt verəcəklər.” Kassada növbəyə dayananda halal əmək haqqımızı alarkən kənar gözlərdən sıxıldığımız vaxtlar idi. Nazimin pyesinin qonararını istəməsi o vaxtlar mənə çox qəribə gəldi. Amma bu, həqiqətdi. Veranı mən dəfələrlə görmüşdüm. Gəncdi, gözəldi, ağıllıydı, nəzakətliydi, qonaqpərvərdi. Bəlkə də bu dediklərim zahiri əlamətlər idi. Hiss etdiyim, gördüyüm yalnız Nazimlə Veranın yaş fərqi idi və bir-birinə olan sevgiləriydi. Nazimin Veraya həsr etdiyi şeirlər isə əsil sənət nümunələriydi. Şair Veraya deyirdi: Her günüm mis gibi dünya kokan kavun dilimi senin sayende. Bütün yemişler elime güneştenmişim gibi uzanıyor senin sayende. Senin sayende yalnız umutlardan alıyorum balımı Yüreyimin çalışı senin sayende. En yalnız akşamlarım bile duvarında Aqşin Babayev_______________________________________________ 136 gülen bir Anadolu kilimi senin sayende Şehrime ulaşamadan bitirirken yolumu Bir gül bahçesinde dinlendim senin sayende Senin sayende, içeri sokmuyorum En yumuşak urbalarını giyip Büyük rahatlığa çağıran türküleriyle Kapımı çalan ölümü. Amma Nazim Hikmətin ölümündən sonra Vera, ona ünvanlanmış bir şeir tapmışdı. Kitabını da həmin şeirlə bitirmişdi. Kitabına son nöqtəni qoymadan əvvəl Vera Nazimə müraciətlə belə deyirdi: “Sənə bir sualım var, Nazim... O sabah kimliyini (pasportunu) istədilər məndən... Həyatımda ilk dəfə pencəyinin cibinə girdim. Portmanatından kimliyini çıxardım. Bir də mənim fotoşəklim çıxdı. 1957-ci ildə bir- birimizə şəkillərimizi vermişdik, yadındamı? Sən öz şəklinin arxasına “Vera qızıma” deyə yazmış və ox saplanmış yaralı bir ürək rəsmi çizmişdin. Mən sənə bir şey yazmadan vermişdim fotoşəklimi. O sabah, şəklimi çevirəndə arxasına yazılmış misraları gördüm. Kiçicik hərflərlə yazılmışdı. Bax, indi bunu öyrənmək istəyirəm. Nazim, bu şeiri nə vaxt yazmışdın: Gelsene dedi bana, Kalsana dedi bana, Gülsene dedi bana, Ölsene dedi bana. _______________________________________________ Nazim Hikmət qalaktikası 137 Geldim, Kaldım, Güldüm, Öldüm. Nazim Hikmətin bu şeiri bir yazımda dediyim kimi sanki təkcə Veraya yox, bütün Rusiyaya deyilmiş söz idi. Çünki Rusiyanın, yəni o vaxtkı Sovet İttifaqının rəhbərliyi də Nazimə əvvəlcə “gəlsənə” dedi, sonra “ölsənə” dedi. Nazim bu quruluşun ayıblarını açıb göstərdi, Zoşşenko kimi qələm sahiblərinin haqq-ədalət fikirlərini müdafiə etdi, ona görə də təqib olundu. Çeçənlər onun evinə gəldilər, ondan imdad istədilər, Nazim onları müdafiə etdi. Buna görə məzəmmət edildi. XXII partiya qurultayına bir kommunist kimi dəvət olunmadı. Bu işdə türk kommunist partiyasının başqanı, “Marat” təxəllüsi ilə tanınan İsmayıl Belenin də “böyük xidməti” oldu. O ki qaldı Veraya, təbii ki, bu şeir onun xəyal qırıqlığı deməkdi. Amma burada mən bir məqamı da qeyd etmək istəyirəm. Vera bu şeiri gizlədə də bilərdi. Amma gizlətmədi! Ölənə qədər də Nazim üçün çalışdı. Arxivini yaratdı. Və soyadına “Hikmət” sözünü artırdı. “Vera Tulyakova- Hikmət” oldu... Aqşin Babayev_______________________________________________ 138 Melih GünəĢ Melih Günəşin adına ilk dəfə internet saytında rast gəldim. Yazılmışdı ki, Melih Günəş Nazim Hikmətə həsr olunmuş bir sərgi açıb. Sonradan bildim ki, bu ilk sərgi deyilmiş. Və onu da öyrəndim ki, M.Günəş Nazim Hikmətin fədakar tədqiqatçılarından imiş. Günlərin birində qələm dostum, S.Mümtaz adına Ədəbiyyat və İncəsənət arxivinin müdiri Мaarif Teymur mənə telefon açdı və bildirdi ki, Melih Günəş Bakıdadır və mənimlə görüşmək istəyir. Çox sevindim. Vaxt təyin etdik. M.Günəşlə görüşüb səmimi söhbət etdik. Mən ona Nazim Hikmətə həsr olunmuş kitablarımı və İsveçrədə yaşayan qızım Aytənin “Nazim Hikmətin dünyagörüşü” adlı əsərini hədiyyə etdim. O da mənə özünün hazırladığı Nazimin məktublarından ibarət “Həsrətlə”, Vera Tulyakovanın “Bəxtiyar ol, Nazim”, bir də yenə Nazimə həsr olunmuş “Şəhərimi görmədən bitirərkən yolumu” adlı kitabları bağışladı. Sonuncu kitabda şairin öz səsindən lentə alınmış şeirlərinin diski də vardır. Bu, mənə çox dəyərli hədiyyə oldu. ”Həsrətlə” kitabını çox maraqla oxudum. Kitabın əvvəlində Melih Günəşin tərcümeyi-halı verilmişdir. Tərcümeyi-halda oxuyuruq: “M.Melih Güneş Türkiyədə - Akşehirdə anadan olub. Memarlıq təhsili alıb. Uzun illər Sovetlər Birliyində - Rusiyada yaşayıb, işləyib. Vera Tulyakova Hikmət arxivində və Rusiya Ədəbiyyat və Sənət Dövlət arxivində qorunan Nazim Hikmətlə əlaqədar sənədləri və lent yazılarını incələyərək önəmli bir qismini təsnif edib. ”Şəhərimi görmədən bitirərkən yolumu”, “Nazim və Vera”,”Moskvadan İstanbula” adlı sərgilərin açılmasını təşkil edib. Kitab üç bölümdən ibarətdir: “Nazim Hikmətdən məktublar”, “Nazim Hikmətə məktublar” və “Nazim Hikmətə dair digər məktublar”. Yüklə 5,04 Kb. Dostları ilə paylaş:
|