Aqşin Babayev
Yüklə 5,04 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Arif Məlikov
_______________________________________________ Nazim Hikmət qalaktikası 291 insanların təkidi ilə zindandan azad olunduqdan sonra Moskvaya gələn Nazim Hikmət, ömrünün son 13 ilini keçmiş Sovetlər Birliyində yaşayıb. Bu illərdə o, tez-tez Bakıya gələrdi, vətən həsrətini dili bir, ruhu bir azərbaycanlılarla görüşlərində ovudardı. İndi mən sözü qonaqlarıma vermək istəyirəm. Arif müəllim, Siz ilk dəfə Nazim Hikmətlə nə vaxt və necə görüşmüsünüz ? Ümumiyyətlə xatirələrinizi dinləmək istərdik. Arif Məlikov: Mənim Nazim Hikmətlə ilk görüşüm bir neçə saniyəlik olub. Nazim Bakıda idi, “İnturist” otelində qalırdı və mən onunla görüşə gəldim, içəridə də xeyli qonaqlar var idi. Dedim ki, Ustad, mən sizin “Bir aşk masalı” pyesiniz əsasında balet yazıram. “Çox gözəl, çox gözəl” dedi. Sonra nə mənim bir sözüm oldu, nə də onun. Mən getdim. Orada kinorejissor Əjdər İbrahimov da vardı. Sonra o, mənə hər şeyi danışdı. Nazim Hikmət deyib ki, o, yazacaq. Çünki gəncdir. Nazim Hikmət gənclərə həmişə inanırdı və gənclər də onu çox istəyirdi. Mən sizə səkkiz yaşlı bir türk qızının əhvalatını da danışmaq istəyirəm. Neçə illər bundan əvvəl İstanbulda idim. O vaxt təmirdə olan Sultan sarayına adam buraxmırdılar. Amma sarayın müdiri məni ora dəvət etdi. Nahar etdik. Süfrə başında bir qız da oturmuşdu. Bir kəlmə də danışmırdı. Amma sözlü adama oxşayırdı. Sonra bildim ki, bu, müdirin qızı imiş. Müdir dedi ki, biz Nazimsevərik. Qızım Nazimə şeir həsr edib, onu sizə oxumaq istəyir. Qız şeiri oxudu. Səsi titrəyirdi. Tam şeiri sizə əzbər deyə bilmərəm, məzmunu təxminən belə idi: “Nazim əmi, məzarından bir ovuc torpaq ver mənə. Bağçamda əkdiyim güllərin dibinə səpim. O gülləri dərməyəcəyəm. O gülləri dərmək, Nazimi torpaqdan ayırmaq deməkdir”. Aqşin Babayev_______________________________________________ 292 Məni çox kövrəltdi o qız, sonra çıxdıq bağçaya, gəzdik. Qızıl güllər açmışdı. Rəngbərəng idilər. Açıq qırmızı rəngdə bir gülü göstərdim qıza, soruşdum: bumu Nazim Hikmət ? Dedi yox. Tünd qırmızı rəngdə bir gül var idi. Özü də güllərin boyu insan boyundan da yüksəkdi. Dedi hə, bax budur. Dedim, qızım, sənə nə hədiyyə edim. “Mənə Nazim Hikmətin əsərini göstər”,-dedi. O, “Məhəbbət əfasanəsi”ni görmək istəyirdi. O dövrdə bu mümkün deyildi. Nazim Türkiyədə yasaq idi. Sonralar Ankarada tamaşanı qoya bildik. Sonra İstanbula da gəldik. İstanbula gəlməyin də bir səbəbi var idi. Ankarada tamaşanın premyerasını verəndən sonra Türkiyənin Baş Naziri məndən soruşdu ki, nə arzunuz var, dedim mənim bir arzum var ki, “Məhəbbət əfsanəsi”ni İstanbulda göstərək. Dedi problem yoxdur. Çağırdı müdiri, dedi: “üç-dörd tamaşadan sonra gedin İstanbula, göstərin tamaşanı”. Gəldik İstanbula, özüm də pult arxasında oturmuşdum. Salonda həmin qızı da atası ilə əyləşdirmişdim. Tamaşadan sonra qız mənə dedi ki, çox sağ olun. Mən Nazim Hikməti gördüm. Bakıya gələndən sonra o qızın şeirini “Ədəbiyyat və incəsənət” qəzetində çap etdirdim. Nazim Hikmət haqqında danışanda ürəyimizi açan, fərəhli hadisələr olduğu kimi, bizi kədərləndirən duyğular da var. Deyirlər kişi göz yaşlarından utanmamalıdır. Mən Nazim Hikmətlə bağlı ağlamışam. “Məhəbbət əfsanəsi”ni Ankarada tamaşaya qoymaq istəyəndə premyeraya bir gün qalmış tapşırıq gəldi ki, Nazim Hikmətin adı afişalardan çıxarılsın. Çıxarılsa premyera olacaq, çıxarılmasa olmayacaq. Mən dedim ki, bütün ölkələrdə bu əsər Nazim Hikmətin adıyla gedir. Əgər Türkiyə bugün Nazimi qəbul etmirsə, tamaşa olmayacaq. Aparaturamı vurdum qoltuğuma, getdim. Premyera olmadı. Sonra hökümət dəyişildi, iki ildən sonra Ankarada “Məhəbbət əfsanəsi” tamaşaya qoyuldu. Sonra İzmirdə də _______________________________________________ Nazim Hikmət qalaktikası 293 qoyuldu, İstanbulda Bələdiyyə Teatrında da nümayiş etdirildi. Nazim Hikmətin 100 illiyində təntənəli bir premyera verdik. Anar: Aqşin müəllim, siz düzgün qeyd etdiniz ki, Nazim Hikmət Bakıya ilk dəfə 1927-ci ildə gəlib. O vaxt Nazimin ilk kitabı “Günəşi içənlərin türküsü” 1928-ci ildə ərəb əlifbası ilə çap olundu. Bu kitabın redaktoru Süleyman Rüstəm idi. O vaxt Nazim Hikmətlə atam tanış deyildi. Sonra tanış oldular onlar. Çox qısa bir zamanda da yaxın dost oldular. Mən isə Nazim Hikməti ilk dəfə 1957-ci ildə gördüm. Bakıya gəldi, atam onu evimizə dəvət etmişdi. Yadımdadır ki, həkimi Qalina idi. Qalina və Əkbər Babayevlə bir yerdə gəlmişdilər. Evimiz üçüncü mərtəbədə idi. Hər mərtəbədə stul qoymuşduq. Nazim otururdu, nəfəsini dərirdi, sonra qalxırdı. O gecə bizdə Süleyman Rüstəm, Cəfər Cəfərov, Sabit Rəhman, Ənvər Məmmədxanlı qonaq idilər. Bülbülü də atam dəvət etmişdi. Bülbül mahnılar oxuyurdu və Nazim: “Bayıldım bu mahnılara. Nə gözəl, nə gözəl” deyirdi. Hər dəfə Nazim Bakıya gələndə bizdə belə qonaqlıqlar olurdu. Sonra mən Moskvada olanda Nazim Hikmətə zəng etdim, telefonla danışdıq. Heç bir-iki saat keçməmişdi ki, Əkbər mənə zəng elədi ki, Nazim bir yerə gedir, səni də dəvət edir. Mən Moskva mehmanxanasında qalırdım. Dedi ki, düş aşağı, bir yerdə gedək. Düşdüm aşağı, iki maşınla gəlmişdilər. Nazimin maşını qabaqda gedirdi. Arxada da Əkbər özü sürürdü. Mən Əkbərin yanında oturmuşdum. Nazimin maşını bir az gedəndən sonra dayandı və Nazim düşdü. Nazim çox şık geyinmişdi. Ümumiyyətlə, o yaxşı geyinməyi sevirdi. Düşdü maşından küçədə var-gəl elədi, sonra yenə əyləşdi. Bir az gedəndən sonra başqa bir küçədə yenə maşından düşdü. Mən Əkbərdən soruşdum ki, niyə belə edir ? Dedi, özündən soruşarsan. Yüklə 5,04 Kb. Dostları ilə paylaş:
|