Az?Rbaycan
Yüklə 6,37 Mb. Pdf görüntüsü
|
39 * Palıd ağacında qozalar sıx olarsa, onda qış sərt keçəcək. * Qaranquş yuva quran həyətdə şadlıx olar.
* Ayağının baş barmağı böyük olanın bəxti açıq olar. * Qaşları çatma olan qız qohuma ərə gedər.
* Bir adamın başında, yaxud paltarında sap olarsa, deyərik ki, həsrətini çəkillər. * Axır çərşənbə günündə alma yeyəllər. Cecədə olan toxumnarı sayırsan, on dənəsini yasdığın altına qoyursan və yatırsan, yuxuda qismətini görürsən.
* Ilaxır çərşənbənin səhərisi günü qadınlar bulaq başına gedib bulağın gözündən kiçik daşlar götürəllər, sonra isə onları evə gətirib, buğdanın, duzun içinə atar, un kisələrinin üstünə qoyar və evin künclərinə düzəllər. Bu daşlar evin bərəkətli olmasını təmin edir. * Evi süpürəndə süpürgə üstünə dəysə, ya yerə düşsə, gərək onun üstünə tüpürəsən. Yoxsa şərə düşərsən. * Qəbri barmaqla göstərməzlər, göstərsən ziyan çəkərsən. Odur ki, gərək barmağını dişləyib ayağının altına qoyasan. * Qəbrin içinə gərək yağış düşməsin, – deyəllər . Yoxsa bir başqası da ölər. * Çörək ayağının altında qalsa, gərək üç dəфə öpüb, gözünün üstünə qoyasan, yoxsa səndən qaçar. * Taxıl zəmisinin içinə girmək olmaz, taxılı ayaqlasan, gözlərin tutular,–– deyərlər. * Gərək evə corab qoymayasan, yoxsa adam dara düşər. * Toyuğun banlaması bədbəxtlik əlamətidi, gərək onu kəsəsən. * Lap çox istədiyin adamın şəklinə gərək tez–tez baxmayasan, yoxsa araya ayrılıq düşər. * Yazdığın məktub yiyəsinə çatmamış onu gərək heç kim oxumasın. Yoxsa yiyəsinə gedib çatmaz.
40 * Evdə gərək hörümçək toru qalmasın. Yoxsa tora düşərsən. * Evdə çirkli qab saxlamazlar. * Leyləyin yuvasını dağıtmazlar. * Yanmış ağacı çöldən evə gətirməzlər. Deyəllər, ziyan çəkərsən. * Həyətdə yasəmən kolunu, söyüd ağacını əkəndə, gərək sınayasan. Bunların düşər–düşməzi də olur. * Aya, bir də aynıya çox baxmazlar. Hər ikisi ağılaparan şeydi. * Çinarı kəsmək günahdı. * Həyətdə dovşan saxlamağın düşər–düşməzi olar. * Ocağın odunu suyunan keçirməzlər. Qaynar suyu yerə tökməzlər. Adama zəфər toxunar,– deyərlər. * Gecələr duz–çörəyi stolun üstündə saxlamazlar, şeytan bərəkəti oğurlar.
*
*
* Qancıx (doğan it) balalır. Sənin də gəlinin zahıdır yatıb, uşağı qalmır. O gəlin durub gedir o qancığın üstünə. Onun əgər balaları öldü, sənin uşağın qalacax. Yox, balaları ölmədi, səninki öləcəx, ta qalmıyacax. Həylə də olub ha, mən özüm şəxsən sınamışam. *
*
Ağacların öz sahibinə yas saxlaması olur. Bir nəфər dünyasını dəyişənnən sonra onun həyətində olan ağac və ya ağaclar ya qurumağa başlıyır, yaxud da bar vermir. Onda deyillər ki, ağac yas saxlıyır, onu yasdan çıxarmaq gərəkdir. Bu zaman ağaclara həna yaxıllar, yaxud qırmızı lent bağlıyıllar.
Bar vermiyəndə də ağacın dibinə şirin çay və ya şirin su töküb deyillər: «Mən üzə çıxdım, sən də çıx». *
*
*
41 Gəlin gələndə bəy uca bir yerdə durar, almanı pıçaxla bölüh – bölüh edip gəlinin başına atar. Subayların hərəsi də almanın bir parçasın götürüp yiyər, diyər mənə də qismət olsun. Bəyin ucada durmağı ondan ötrüdü ki, ailədə onun sözü ötkün olsun. Alma da xoşbəxtlik gətirdiyinnən gəlinin başına atallar. Almanın dağılmağı bu ailədən hər yana xoşbəxtlih yayılmağınnan ötrüdü. *
* *
Qarşına it çıxanda deyərih ki, yoldan qayıt, a bala. Yoldaşın yolda səə it kimi yəcəx. Qayıt, otur yerinə.
Qırmızını qabaxlar xoşbəxtliyin rəngi bilərdilər. Gəlinnərə qırmızı paltar geyindirər, qırmızı duvax salardılar başına. Evdən çıxan gəlinə qırmızı toyux verəllər, ya da ağ toyuğu rəhliyəllər.
*
* * Dizə kəndi yaxınlığındakı Aydaşda Aygün adlanan daşın yanında pak olmuş adam ürəyində tutduğu arzunun, niyyətin həyata keçdiyini bilmək üçün orda yatır, yuxu görür və yaxud onun arzusunun həyata keçəcəyini əyələr ona bildirillər. *
* *
Soyuq münasibətdən ağacların küsməyi də olur. Bu zaman şirin sözlərinən onların gərək könlünü alasan.
* *
* Getdim gördüm evdə uşağın boğazı qavışır. Dedim ki, ay əmqızı, bə bı uşağın boğazı qavışır. Dedi Məhəmmədəlinən Şabı bırdan keşdi getdi Kəhrizə. Dedi bay, onnar şeşəlidi. Gəldim şeşəsin götdüm, boğazın basdım, qaşdım onnara. Getdim hamısın əlin suva çəydim, gətdim səpdim uşağa, bir də içitdim. Onnan tay qoydu getdi. Nə şeşə oldu, nə bir şey. Indi maşallah nəvəsi, nəticəsi var.
* *
* Yüklə 6,37 Mb. Dostları ilə paylaş:
|