Barcha yo‘nalishlardagi bakalavriat talablari uchun O‘quv qo‘llanma toshkent-2007 kirish

3-jadval. To‘lov balansining tuzilishi.

I. Joriy operatsiyalar hisobi
1. Tovar eksporti	2. Tovar importi
Tashqi savdo balansi qoldig‘i
Xizmatlar eksporti (chet el turizmidan daromadlar va h.k. - kreditli xizmatlar)	Xizmatlar importi (turizm uchun chet elga to‘lovlar va h.k. - kreditli xizmatlar)
5. Investitsiyalardan sof daromadlar (kreditli xizmatlardan sof daromadlar)
6. Sof transfertlar
Joriy operatsiyalar bo‘yicha balans qoldig‘i
II. Kapital harakati hisobi
7. Kapital kirishi	8. Kapital oqib chiqishi
Kapital harakati balansi qoldig‘i
Joriy operatsiyalar va kapital xarakati balansi qoldig‘i
III. Rasmiy zahiralarning o‘zgarishi

Tovarlar eksporti va importi o‘rtasidagi farq savdo balansini tashkil qiladi.
Investitsiyalardan sof daromadlar (chet eldan sof omilli daromadlar) kreditli xizmatlardan olinadigan sof daromad hisoblanib, u chet ellarga qo‘yilgan milliy pul kapitali hisobiga keladi. Agar chet elga qo‘yilgan milliy kapital mazkur mamlakatga qo‘yilgan chet el kapitaliga qaraganda ko‘proq miqdorda foiz va dividend keltirsa, bunda investitsiyalardan olinadigan sof daromad ijobiy, aks holda esa salbiy bo‘ladi.
Sof transfertlar xususiy va davlat mablag‘larning boshqa mamlakatlarga o‘tkazilgan summasini bildiradi (pensiya, sovg‘a, chet elga pul o‘tkazishlar yoki chet mamlakatlarga insonparvarlik yordamlari). Bunday to‘lovlar mamlakatda mavjud chet el valyutalari zahirasini kamaytiradi.
Makroiqtisodiy modelda joriy operatsiyalar hisobi qoldig‘i quyidagicha ifodalanadi:

X	-	M	=	Xn	=	Y	-	(S+I+G)
eksport		import		sof eksport		YaIM		absorbsiya