Bolalarda intensiv

9-jadval
ITSH  arterial bosimga  mos  tasnifi
IT S H   d a ra ja si
A rteria l  b osim
sisto lik
d ia sto lik
K om pensatsiya
> 50m m .st.u st.
> 8 0   mm.st.us.t.
Subkom pcnsatsiya
3 0 -5 0   m m .st.ust.
60-80  mm.st.u.st.
D ekom pensatsiya
3 0 -0   m m .st.ust.
< 6 0   m m .st.ust.
ITSh  ga  xos  b o ‘lgan  qon  tom ir yctishmovchiligi belgilarining 
keskin  k o ‘payishi  akrotsianoz  yoki  tarqoq  sianoz, 
qo‘l  va 
oyoqlam ing  sovushi,  gipostaz bclgisi  "oq do g ‘"larning m avjudligi,

---

taxikardiya  aniqlanadi.  Q o‘shimcha  bclgilar  sifatida  tomirlarda 
qonning  tarqoq  ivishi  belgilari:  gemorragik  toshma,  qon  oqishi, 
gcrraodinamika va xushning buzilishlari  kuzatiladi.
ITShning  kompensatsiya  bosqichida
 
bcmor  bezovtalanadi, 
tcri  qoplamlarida  marmarsimon  taxikardiya,  taxipnoc  uchraydi, 
arterial  bosim  deyarli  o ‘zgarishsiz.  Qonning  gaz  tarkibida 
kom pensasiyalangan metabolik  atsidoz aniqlanadi.
ITShning  subkompensatsiya 
bosqichida
 
asosiy  belgilar 
yuzaga  chiqa  boshlaydi.  X ushning  buzilishi,  karaxtlik  yoki 
sormnolcnt  darajada,  qo‘l  va  oyoqlar  soviydi,  m ushaklar  tonusi 
ortaarterial 
gipotoniya, 
gipokscm iya, 
subkom pcnsatsiyalashgan 
m etabolik atsidoz va oliguriya kuzatiladi.
ITShning  dekompensatsiya  bosqichida
 
bem or  sopor  yoki 
k o m a  holatida,  bchol,  m ushaklar  gipotoniyasi,  teri  va  shilliq 
qavatlarda  tarqoq  sianoz,  q o ‘l  va  oyoklari  sovuk  b o ‘ladi, 
gipoterm iya 
aniqlanadi. 
Nafas 
yctishmovchiligi 
kuchayadi, 
patologik  nafas  va  apnoc  kuzatilishi,  pul’sning  periferiyada 
anic^lanmasligi  mumkin.  Sistolik  bosim  60  m m .st.ust.dan  past, 
diastolik  bosim  aniqlanmaydi.  Anuriya,  dckom pensatsiyalashgan 
m etabolik  atsidoz,  meteorizm,  ichak  parczi,  tom irlarda  qonning 
tarqoq  ivishi  belgilari  purpura  va  pctexiyala’-,  qon  oqishlar 
ko‘rinishida  yuzaga  keladi.  Lctallik  20%  dan  ortiq.  Qon  tahlil 
qilinganida 
lcykotsitoz  ham, 
Icykopcniya 
ham 
aniqlanishi 
m um kin.  Leykopcniya  aksari  im m unodcfitsit  holatlarda  yoki 
kasallikning  yashin  tezligidagi  shakllarida  uchraydi  va  uning 
m avjudligi  yomon  prognostik  belgi  hisoblanadi.  Trom botsi- 
topeniya,  leykotsitlar  formulasida  tayoqeha  yadroliklari  30%   dan 
ortadi  va  u  bakterial  infeksiyaning  generallashganidan  darak 
beradi.
Inlensiv  terapiyasi.
 
ITSh  intensiv  terapiyasining  asosiy 
yo‘malishlari 
arterial 
gipotoniyani, 
to ‘qim alar 
sirkulyator 
gipoksiyasini  bartaraf  etish,  tom irlar  devori  o ‘tkazuvchanligini

---

yaxshilash,  toksemiya,  to ‘qim alarning avvvalo  o ‘pkalar,  buyraklar 
va  bosh  miyaning  toksiko-gipoksik  shikastlanishiga  qarshi 
kurashishdan  iborat.  SHokga  qarshi  infuzion  terapiyada  volemik 
ta ’sirga  ega  b o ‘lgan  reopoliglyukin,  5-10%lik  a l’bu m in   10-15 
m l/kg/soat  tczlikda,  5-10  mg/kg  prednizolon  (dekom pensatsiya 
bosqichida  30  mg/kg),  dopamin  6-15  mkg/kg/min., 
keyin  esa 
arterial bosim   nazorati  ostida  2-3  mkg/kg/min,  pasaytirib  boriladi. 
Proteolitik  fermentlar  ta ’sirini  kamaytirish  uchun  gordoks  yoki 
kontrikal 
1000-2000  birlik/kg. 
10%lik  glyukoza  eritm asida 
tomchilab  yuboriladi.  ITSIIning  2-3  bosqichida  plazm aferez  yoki 
gem osorbsiya  usullari  yaxshi  natija  beradi.  Tom irlarda  qonning 
tarqoq 
ivishi  sindromi  kuzatilsa  uning  bosqichiga  qarab, 
giperkoagulyasiyada  geparin  10-15  bir/kg/soat  yoki  250-300 
bir/kg  sutkasiga  4-6  m arta  tayinlanadi.  2-3  bosqichida  2 5   bir/kg 
geparin  va  yangi  muzlatilgan  plazmani  15-20  ml/kg  m iqdorda 
quyish  kerak.  Albatta  40-60%   0 2  yuz  niqobi  yoki  nazofaringeal 
naycha  orqali  ingalyatsiya  qilinadi.  Ko‘rsatm a  beriladigan  bo‘lsa, 
o ‘pkalam ing 
sun’iy 
vcntilyatsiyasi 
bajariladi, 
poliorgan 
yetishm ovchiligi  uzaytirilgan  0 ‘SV 
ga  k o ‘rsatm a  hisoblanadi. 
Etiotrop  terapiya  sifatida  1-2  rezerv  antibiotiklar  yuqori  dozalarda 
tayinlanadi.  A ntibiotiklardan  himoyalangan  penitsillinla.r:  amok- 
siklav,  augmen-tinlar:  timentin,  3-4  avlod:  sefotaksim,  sefipim, 
aminoglikozidlar:  amikatsin,  gentamitsin  tayinlash  rnaqsadga 
muvofiq.  Anaerob  infeksiyada  metronidazol,  zam burug1 ga  qarshi 
flyukonazol  yoki  ketokonazol  q o ‘llanadi.  Im m unoterapiya muhim 
aham iyatga  ega  pentoglobin,  intraglobin  yoki  oktogen  5  ml/kg 
dozada  3  kun  davom ida  q o ‘llanishi  yaxshi  natija  beradi.  YUrak 
glikozidlari,  nootroplar,  GBO  va  mikrotsirkulyator  antiolcsidantlar 
tayinlanadi.