ƏLİ İldirimoğlu daş yağan gün Redaktor: Nadir Məmmədli
Yüklə 10,49 Kb. Pdf görüntüsü
|
226 Ə li İld ırı m oğ lu ocaq söndüyündən üşüyən kimi oldu. Yarıyuxulu gözlərini açanda gördü ki, qaralmış ocaq daşlarının arasında bir ovuc isti kül qalıb. O, yerindən qalxıb üzünü bir vaxt atasının həvəslə hördürdüyü, anasının xalıxalça asdığı divarın daşlarına sürtdü. Qapıpən cə rənin uçuq tağlarını öpüb, atababasının izi olan xa raba yurdu ilə xudahafizləşdi. Köhnə Həsənlinin ibadət yeri olan məscidin sükuta dalmış uçuq minarə lə rinə baş çəkdi. Bir vaxt burada “AllahuƏkbər” səda ları ucalırdı. Nəcəf ermənilər tərəfindən məhv edilmiş Allahın evinə yaxınlaşanda onun uçuqların dan bir neçə bayquş qalxıb gecənin dərinliyində gözdən itdi. Erməni cəlladlarının vəhşiliyi ucbatından camaatın inam yerində bayquşlar məskən salmışdı. Nəcəf məscidin qarşısında diz çöküb, Allaha dua oxu du, Tanrıdan imdad dilədi. Sonra Köhnə Həsənlinin xarabazarlıqlarını tərk edib, qənşər bir yerdə ayaq saxladı, üzünü evlərinə tərəf çevirdi. Təkrartəkrar ataanasını səslədi. Onun məşum səsi xarabalığa çev rilmiş kəndin uçuq divarlarında əkssəda verdi. Nəcəfin gözlərindən leysan kimi yaş süzülürdü. O, axırıncı dəfə kədərli baxışları ilə kimsəsiz kəndinə nisgilli nəzər salıb, valideynlərinin yeri bilinməyən məzarları ilə xudahafizləşdi. Nəcəf Təzə Həsənliyə qayıdanda gecədən xeyli keçmişdi. Təktək evin pəncərəsindən işıq gəlirdi. Əmisi də çırağı keçirib arvaduşağı ilə yatmışdı. Nəcəf qoyun arxacının bir kənarında düzəltdiyi “yumşaq” çarpayıda uzanıb birtəhər gecəni səhər elədi. Nəcəf əvvəlcə tövləyə girib alapaça madyanın boynunu qu caqladı. Ağzını atın qulağına tutub pıçıltı ilə: – Əlvida, dostum, əlvida, alapaça köhlənim, – dedi. Atın yonca ətirli nəfəsi Nəcəfin üzgözünə toxundu. Nəcəf ona 227 Daş y ağan gün 228 Ə li İld ırı m oğ lu pənah gətirən alapaça madyandan ayrılanda, at sanki Nəciyə – yolun uğurlu olsun, sağ get, salamat gəl, – deyirmiş kimi fınxırıb kırıldadı.. Nəcəf həyətə çıxıb Qönçə xalanın axşamdan hazır layıb dəhlizin küncünə qoyduğu bağlamanın ipini çiyninə keçirdi. Əmisi uşaqları hələ yuxudan durma mışdı. Qönçə xalanın başı ev işlərinə qarışdığından Nəcəf onun yadına düşmürdü. Zəriş geyinibkecinib həyətbacanı silsüpür etmək bəhanəsi ilə özünü Nəcəfə göstərmək istəyirdi. Əlindəki dəmir yabanın ucunu qoltuğuna keçirib kənarda çəpəki dayanmış Mikayıl kişi irəli yeriyib Nəcəflə könülsüz əl tutdu və qardaşı oğluna ağızucu: – Get, yaxşı yol, – dedi. – Hər dən kağız yazarsan. Nəcəf kənddən çıxanda əyilib ayağındakı yamaqlı çarığın bağını bərkitdi. Addımlarını yeyinlədib deyi lən vaxt Sovetliyin yerləşdiyi kəndə çatdı. İdarənin qabağında dayanan iyirmiotuz nəfər çağırışçı əllə rində bağlama Nəcəfi gözləyirdi. Sovet sədri onu görəndə atın belinə qalxıb: – Gedək, – dedi. – Vayenkomatdan zəng vurmuş dular. Tez getməliyik ki, qatar ayağına vaxtında çataq. Kənd Sovetinin sədri arxada, dalı şələli çağırışçılar isə qabaqda gedirdi. Hamı birbiri ilə danışır, gülür, zarafatlaşır, söhbət edirdi. Nəcəfin isə eyni açılmırdı. İlk dəfə gördüyü çağırışçı yoldaşlarına yovuşa bilmir di. Bəziləri ona söz atıb dilə gətirmək istəyirdi. Ancaq daşdan səs çıxırdı, Nəcəfdən yox. Bu dəfə kənd Sove tinin sədri: – Nəcəf, gözümə bir təhər dəyirsən, – dedi. – Bəlkə əsgərliyə getməkdən qorxursan? Nəcəf: 229 Daş y ağan gün – Xasiyyətim belədir, – dedi. – Bir də ki, müharibə yox, güllə qabağına getmirəm. Hər yerdə dinclikdir. Əsgərlikdən niyə qorxuram? – Yəqin arxada gözaltısı var, xiffətini eləyir. – İrəlidə gedən zarafatcıl oğlan ona söz atdı. Hamı gülüşdü. Nəcəf də bir balaca qımışdı və qəmli sifətini ani olaraq işıqlandıran təbəssüm tez də sönüb yox oldu. * * * Hərbi komissarlıq... O qədər də rahatlığı olmayan və hara isə baş alıb gedən qatar... Nəcəfin ilk dəfə gör düyü müxtəlif boybuxunlu, müxtəlif xasiyyətli, özü kimi cavancavan oğlanlar... Onları aparan xüsusi qa tar neçə gün yol getdikdən sonra Ukrayna torpağına çatdı... Əsgərlər haylıküylü stansiyada qatardan dü şüb, kənarda dayanan maşınlara əyləşib, yaşayış yerlərindən xeyli aralıdakı hərbi düşərgəyə yollandı lar. Yetim Nəcəfin həyatında hər gün yeni bir səhifə açılırdı... Və Nəcəfin sıxıntılı günləri getdikcə arxada qalırdı. Gözünü açandan çobanlıq etsə də, əsgərlik həyatına şəhərdə böyümüş, təhsil görmüş həmkar la rından tez alışmışdı. Təlim vaxtı çevik hərəkətləri ilə hamıdan fərqlənirdi. Silahları söküb yığmaqda, atəş vaxtı hədəfi dəqiq nişan almaqda yoldaşları ona qibtə edirdi. İdman yarışlarında, hündürlüyə tullanmaqda, qaçmaqda, güləşdə hamını üstələyirdi. Əslən erməni olan Arsen adlı gənc komandir əsgərləri cərgəyə dü zən də Nəcəfi bir neçə addım qabağa çıxarıb hərbi qaydaqanunlara əməl etməkdə onu nümunə göstə rir di. Arsen Manukyan onu nə qədər tərifləsə də, ermə ni olduğundan Nəcəfin ondan gözü su içmirdi. 230 Ə li İld ırı m oğ lu Hər dəfə Arsen Manukyanın adı çəkiləndə Köhnə Həsənlinin xarabalıqları, ataanası, dünyadan nakam gedən bacıqardaşları gəlib dururdu gözünün qaba ğında. Amma nə sirdisə, komandirdə özünə qarşı çətin izah olunan bir məhrəmlik hiss edirdi. Nəcəf intizamlı əsgər kimi neçə dəfə təşəkkür almışdı. Rus dilini bilmədiyi üçün ilk günlər bəzən komandirini əsəbiləş dirirdi. Nəcəf vəziyyətdən çıxmaq üçün canına cəfa ba sıb az vaxt ərzində hərbidə işlənən sözlərin çoxunu öy rən mişdi. Rus dilində səlis danışa bilməsə də, deyi lənləri azçox başa düşürdü və fikrini çatdıra bilirdi. Nəcəf asudə vaxtlarını hərbi hissənin klubunda, kitab xanasında, müxtəlif qəzetjurnallar olan qırmızı guşələrdə keçirirdi. O, artıq hamı ilə doğmalaşmışdı. Sadə qəlbli insan, intizamlı əsgər, həm də komandirin tərif etdiyi hərbçi kimi əsgər yoldaşları onu sayıb, hörmətini saxlayırdılar. Ancaq ən çox mesxeti türk lərindən olan Rövzətə ürək qızdırıb etibar eləyirdi. Rövzət yeganə adam idi ki, Nəcəf onunla açıqsaçıq danışırdı. Onların birbirindən gizli sirri yox idi. Hər dəfə qırmızı guşəyə və ya kitabxanaya yığışanda əs gərlər vaxtaşırı qələmkağızlarını götürüb evlərinə məktub yazırdılar. Bircə Nəcəf, nə evlərinə məktub yazırdı, nə də ki, poçtdan ona paket gəlirdi. Bir gün qırmızı guşədə oturub söhbət edəndə Rövzət təəccüblə soruşdu: – Nəcəf, fikir verirəm, gələndən bəri nə evə məktub yazırsan, nə də məktub alırsan. Tənbəllik eləyirsən, yoxsa evdəkilərdən bezmisən?! Xətrinə dəyməsin, qəlbi soyuq adama oxşayırsan. Rövzətin belə bir sualı Nəcəfi daxilən sarsıtdı. Onun gözlərinin altı kölgələndi. Kədərli bir ah çəkdi və: Yüklə 10,49 Kb. Dostları ilə paylaş:
|