18
I – Aza Qrey
II – Hekkel
III – Timiryazev
1 – Rusiyada Darvinizmin təbliğ edən
2 – Almaniyada Darvin təlimini təbliğ edən
3 – Amerikada Darvinizmin yaranmasında böyük rolu olan
A) I- 2; II- 1; III- 3
B) I- 3; II- 2; III- 1
C) I- 1; II- 2; III- 3
D) I- 3; II- 1; III- 2
E) I- 1; II- 3; III- 2
12. Darvin təliminə alimlərin münasibəti. Uyğunluğu müəyyən edin.
I – Cenkin
II – Heksli
III – Hüker
1 – Darvin təliminin ən qabaqcıl təbliğatçısı
2 – “Növlərin mənşəyi” əsərinin nəşrinə kömək etmişdi
3 – “Növlərin mənşəyi” əsərinə mənfi rəy yazmışdır
A) I- 3; II- 1; III- 2
B) I- 2; II- 3; III- 1
C) I- 1; II- 2; III- 3
D) I- 2; II- 1; III- 3
E) I- 3; II- 2; III- 1
##num=8// level= 1// sumtest=34 // name=Yer üzərində həyatın inkişafı//
1. Devon dövründə ən xarakterik xüsusiyyətlərdən biri nə olmuşdur?
A) Hörümçəkkimilərin ilk dəfə quruya çıxması
B) Onurğalı heyvanların ilk dəfə sudan quruya çıxması
C) Süngərlər, xərçəngkimilər geniş yayılmışdır
D) Atmosfer havası ilə tənəffüs edən heyvanlar əmələ gəlmişdir
E) Buğumayaqlılar meydana gəlmişdir
2. Perm dövründə nələr geniş yayılmışdır?
A) Kisəli məməlilər
B) Quşlar
C) Sürünənlər
D) Kivi
E) Pəncəüzgəcli balıqlar
3. İlk dəfə hansı dövrdə heyvanlar quruya çıxmışdır?
A) Kembri
B) Devon
C) Daş kömür
D) Silur
E) Ordovik
4. İlk buğumayaqlılar nə zaman quruya çıxmışlar?
A) Paleozoyun kembri - ordovik dövründə
B) Paleozoyun daş kömür perm dövründə
C) Mezozoyun trias - yura dövründə
D) Mezozoyun yura - təbaşir dövründə
E) Paleozoyun silur - devon dövrlərində
5. Örtülütoxumlu bitkilər ilk dəfə hansı erada və dövrdə əmələ gəlmişdir?
A) Kaynozoy erasının paleogen dövründə
B) Mezozoy erasının trias dövründə
19
C) Paleozoy erasının silur dövründə
D) Paleozoy erasının daşkömür dövründə
E) Mezozoy erasının təbaşir dövründə
6. Aşağıdakıların hansı su və quru orqanizmləri arasında keçid forma olmuşdur?
A) Steqosefallar və yırtıcı dişli sürünənlər
B) Psilofitlər və arxeopterikslər
C) Psilofitlər və ördəkburunlar
D) Psilofitlər və steqosefallar
E) Steqosefallar və ilk sürünənlər
7. Hansı palingenetik adlanır?
A) Fərdi inkişafı
B) Embrional inkişafdan sonrakı inkişafı
C) Embrional inkişafında əcdadların təkrar olunan əlamətləri
D) Tarixi inkişafı
E) Yetkin dövrə qədərki inkişafına
8. Rekapitulyasiya adlanır?
A) Əcdad əlamətlərin tam qalığı
B) Əcdad əlamətlərin rüşeymin inkişafında təkrarı
C) Əcdad əlamətlərin müəyyən qalığı
D) Əcdad əlamətlərin təkrar olunmaması
E) Əcdad əlamətlərin tam inkişafı
9. Xemosintezedici orqanizmlər nə vaxt meydana çıxmışdır?
A) Mezozoy erasının trias dövründə
B) proterozoy erasında
C) Paleozoy erasının silur dövründə
D) Arxey erasında
E) Kaynozoy erasının başlanğıcında
10. Yosunlar və ali quru bitkiləri arasındakı keçid forma hansıdır?
A) Mamırkimilər
B) Toxumlu qıjıkimilər
C) Zirehlilərdir
D) Steqosefallardır
E) Psilofitlər
11. Aşağıdakılardan hansı bioloji tənəzzülə misal ola bilər?
A) Ağacşəkilli qıjıların məhv olub getməsi
B) Öküz soliterində bağırsağın olmaması
C) Qaraciyər sorucusunda sinir sisteminin zəif inkişaf etməsi
D) Gündəcələrin qısa ömürlü olması
E) Səhra bitkilərində yarpaqların kiçik ölçülü olması
12. Hansında ilk dəfə spor əvəzinə toxum əmələ gəlmişdir ?
A) Plaunlarda
B) Toxumlu bitkilərdə
C) Toxumlu qıjıkimilərdə
D) Qatırquyruğularda
E) Çiçəkli bitkilərdə
13. İlk dəfə təkamül prosesində hansı dövrdə onurğalı heyvanlarda ağciyər tənəffüsü əmələ
gəlmişdir?
A) Paleozoy erasının silur dövründə
B) Paleozoy erasının devon dövründə
C) Paleozoy erasının daş - kömür dövründə
D) Mezozoy erasının trias dövründə
E) Mezozoy erasının yura dövründə
20
14. İxtiozavrlar və pleziozavrlar nə vaxt yenidən su həyatına qayıtmışdır?
A) Kaynozoy erasının əvvəllərində
B) Mezozoy erasının ortalarında
C) paleozoy erasının sonunda
D) Mezozoy erasının sonunda
E) Kaynozoy erasının ortasında
15. Hansı orqanlar rudiment adlanır?
A) Fərdi inkişafını artıran
B) Əcdadlarında əhəmiyyəti olmayan
C) Öz funksiyasını daim saxlayan
D) Təkamül prosesində öz əhəmiyyətini itirib, müəyyən hissələri qalmış
E) Tarixi inkişafını təkrar edən
16. Kooservat damlalarında bioloji maddələr mübadiləsinin başlaması üçün nə lazım idi?
A) Ademin, quanin, adenozinin əmələ gəlməsi
B) Lipid və yağların əmələ gəlməsi
C) Amin turşularının əmələ gəlməsi
D) Purin və pirimidinin əmələ gəlməsi
E) Membran strukturunun və fermentin əmələ gəlməsi
17. Hər 100 milyon ildə 1 kq urandan nə qədər qurğuşun və helium ayrılır?
A) 985 q qurğuşun 15 q helium
B) 13 q qurğuşun 2 q helium
C) 67 q qurğuşun, 37 q helium
D) 85 q qurğuşun 15 q helium
E) 2 q qurğuşun 13 q helium
18. Cavan suxurların yaşı nə ilə təyin edilir?
A) Molyuskaların çanağının tərkibində (CaCO
3
) –ın oksigen izotoplarının hesablamaqla
B) Radioaktiv karbonun C
14
miqdarı ilə
C) Foraminiferlərin miqdarına görə
D) Suxurun strukturuna görə
E) Faydalı qazıntıların yenicə əmələ gəlməsi ilə
19. Arxey erasında suxurlarda fotosintetiklərdən nələrin izləri tapılmıdşır?
A) İlk qıjıkimilərin
B) Yosunların və mamırların
C) Sianeilər və yosunların
D) Sianeidlərin və şibyələrin
E) Psilofitlərin
20. Paleozoy erasının dənizlərində hansı yosunlar geniş yayılmışdır?
A) Sarı və qırmızı yosunlar
B) Yaşıl yosunlar
C) Qonur yosunlar
D) Yaşıl və qızılı yosunlar
E) Xlorofili olmayan rəngsiz yosunlar
21. Hansı bitkilərə arxeqonil bitkilər deyilir?
A) Psilofitlər
B) Mamırlar, yosunlar, örtülütoxumlular
C) İbtidai bitkilər
D) İbtidai və ali bitkilər
E) Mamırlar, qıjıkimilər, çılpaqtoxumlular
22. Süngərlər, bağırsaqboşluqlular, çıyinayaqlılar və buğumayaqlılar hansı erada meydana
gəlmişdir?
A) Arxey
B) Proterozoy