Almaz Əliyeva Məcid qızı nato da həRBİ-Sİyasi İslahatlar və
Yüklə 1,82 Mb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 2-ci fəsil Azərbaycan-NATO münasibətlərinin xronikası
2-ci fəsil Azərbaycan-NATO münasibətlərinin xronikası Azərbaycan-NATO münasibətlərinin tarixinə qısa nəzər salsaq, bu münasibətlərin əlaqələrin inkişafına xidmət etdiyini görərik. Qarşılıqlı səfərlər və əldə olunan razılaşmalar bu fikrə gəlməyimizə əsas verir. 1996-
cı il 22 aprel tarixində NATO-nun Brüsseldəki mənzil-qərargahına növbəti səfəri zamanı Prezident Heydər Əliyev Baş katib Xavyer Solana ilə görüşərək, SNT proqramına müvafiq şəkildə NATO ilə əməkdaşlıq üzrə respublikamızın tələbat və potensialını müəyyən edən Azərbaycan Respublikasının Prezentasiya sənədini təqdim etmişdir. 1997-
ci ilin 13 fevral tarixində Prezident Heydər Əliyevin dəvəti ilə NATO-nun Baş katibi Xavyer Solana ilk dəfə olaraq iki günlük rəsmi səfərlə Azərbaycana gəldi. Səfər müddətində Baş katib Prezident H.Əliyev, Xarici işlər və Müdafiə nazirləri ilə görüşlər keçirdi, Milli Məclisdə millət vəkilləri qarşısında NATO-Azərbaycan əlaqələrinin inkişafına dair çıxış etdi. 1997-ci il mayın 30-da ŞAƏŞ-ın Portuqalyanm Sintra şəhərində nazirlərin iştirakı ilə keçirilən görüşündə bu təşkilatın Avro-Atlantika Tərəfdaşlıq Şurası (AATŞ) ilə əvəz olunması qərara alındı. 4-6 noyabr 1997-ci ildə Bakıda «Kooperativ Demand» adı altında
komanda-qərargah təlimlərinin hazırlıq seminarı keçirildi. Bu
NATO/SNT çərçivəsində Azərbaycanda keçirilən ilk tədbir idi. 1997-ci ilin 14 noyabr tarixində Prezident Heydər Əliyev Azərbaycan Respublikasının NATO
ilə 176
əməkdaşlığım daha da gücləndirmək tədbirləri haqqında sərəncam imzaladı. 21 noyabr 1997-ci ildə NATO-nun Brüssel şəhərində yerləşən mənzil-qərargahında Azərbaycan Respublikasının diplomatik nümayəndəliyinin təsis edilməsi barədə Azərbaycan Respublikasının Qanunu qəbul edildi. Bu, diplomatik sahədə əlaqələrin inkişafına və NATO- Azərbaycan inteqrasiya prosesinə təkan verən böyük bir addım idi. 30 sentyabr-1 oktyabr 1998-ci ildə NATO-nun Baş katibi X.Solana ikinci dəfə işçi səfərlə Bakıya gəldi. Səfər zamanı o, respublika prezidenti H.Əliyev, Milli Məclisin Sədri M.Əiəsgərov, Baş nazir A.Rasizadə ilə keçirdiyi görüşlərdə Avro-Atlantika və regional təhlükəsizlik, SNT proqramı çərçivəsində Azərbaycan-NATO əlaqələrinin inkişafı məsələləri ətrafında danışıqlar apardı. 1999-cu ilin aprelində Vaşinqtonda NATO-nun 50 illik yubileyinə həsr olunmuş dövlət və hökumət başçılarının sammiti Alyans tarixində dönüş nöqtəsi oldu. Bunu sammit zamanı qəbul edilmiş sənədlər əsasında söyləmək mümkündür. NATO-nun yeni strateji konsepsiyasının qəbul edilməsi əhəmiyyətli hadisəyə çevrildi. Azərbaycan Respublikasının Prezidenti Heydər Əliyev 26 aprel 1999-cu ildə NATO-nun 50 illik yubileyinə həsr olunmuş zirvə görüşündə çıxış edərək, Azərbaycanın «Sülh Naminə Tərəfdaşlıq» proqramı çərçivəsində NATO ilə
əməkdaşlığa böyük
əhəmiyyət verdiyini və Azərbaycanın Şimali Atlantika Müqaviləsi Təşkilatı ilə münasibətlərinin daha
da dərinləşdirilməsinə öz tərəfindən hər cür kömək göstərəcəyini bəyan etdi. 177 1999-cu ilin
may aymda
NATO Parlament Assambleyasının Polşada
keçirilən sessiyasında Azərbaycana həmin qurumda müşahidəçi statusu verildi. 2001-ci il noyabrın 19-da isə Azərbaycan Ruspublikası NATO-nun Parlament Assambleyasına assosiativ üzv qəbul edildi. Atlantika siyasəti üzrə məşvərət qrupunun sessiyası Bakıda keçirildi. Sessiyada iştirak etmək üçün NATO Baş katibinin Siyasi m əsələlər üzrə müavini, səfir K.R. Klayber başda olmaqla yüksək səviyyəli NATO ekspert qrupu Azərbaycana gəldi. 1999-cu ilin sentyabrından AATŞ çərçivəsində Cənubi Qafqaz məsələləri üzrə açıq tərkibli İşçi qrup (Ad Hoc Group on South Caucasus) fəalliyyət göstərir. 1999-cu ilin
sentyabrından etibarən Azərbaycan Respublikasının sülhməramlı taqımı Türkiyə taboru daxilində Kosovoda keçirilən sülhməramlı əməliyyatda iştirak etmiş və öz missiyasım uğurla başa vurmuşdur. 9 dekabr 1999-cu ildə Azərbaycan Respublikasının Prezidenti «Azərbaycan Respublikası Prezidenti yanında Azərbaycan Respublikasının NATO ilə əməkdaşlıq üzrə Komissiya haqqında Əsasnamə»nin təsdiq edilməsi barədə 225 № li Fərman imzaladı. Əsasnamədə Komissiyanın əsas funksiyası aşağıdakı kimi ifadə olunur: «Komissiyanın əsas
funksiyası Azərbaycan Respublikasının NATO ilə siyasi və hərbi əməkdaşlığını keyfiyyətcə yeni səviyyəyə qaldırmaqdan, habelə
Avroatlantika Tərəfdaşlıq Şurasının və NATO-nun genişləndirilmiş «Sülh Naminə Tərəfdaşlıq» Proqramı çərçivəsində əməkdaşlıq üçün yaradılmış yeni 178
mexanizmlər və imkanlardan fəal istifadə etməkdən və NATO ilə əməkdaşlığın möhkəmləndirilməsi çərçivəsində qəbul olunmuş qərarlann, tədbirlərin və təkliflərin səmərəli və operativ həllindən ibarətdir». 2000- ci ilin aprelində Gürcüstanda keçirilmiş kursun davamı kimi Bakıda hərbi-mülki əməkdaşlığa dair regional kurs keçirilmişdir. NATO-Azərbaycan əməkdaşlığını ehtiva edən tədbirlər davamlı xarakter daşımışdır: 20-21
iyul 2000-ci
ildə Bakıda NATO/AATŞ çərçivəsində «Qafqazda enerji təhlükəsizliyi» adı altmda konfrans keçirildi. Regionda eneıji təhlükəsizliyi məsələsi, habelə ətraf mühit problemləri müzakirə obyekti olmuşdur. NATO-nun Baş katibi Lord C.Robertson 2001-ci ilin 16- 17 yanvar tarixlərində Azərbaycana rəsmi səfər etmişdir. Səfər müddətində o, Prezident H.Əliyev, Milli Məclisin Sədri M.Ələsgərov, Baş nazir A.Rasizadə, xarici işlər naziri V.Quliyev, müdafiə naziri S.Əbiyev ilə görüşlər keçirmişdir. Baş katib Bakı Dövlət Universitetinin müəllim və tələbə kollektivi qarşısında çıxış etmiş və BDU-nun fəxri doktoru adına layiq görülmüşdür. 2001- ci ilin 12-13 iyun tarixlərində NATO/AATŞ çərçivəsində tərəfdaş və NATO-ya üzv dövlətlərin nümayəndələrinin iştirakı ilə «Təbii və texnogen fəlakətlər zamanı ərazilərdə xilasetmə dəstələrinin yerləşdirilməsi» adlı
seminar müvəffəqiyyətlə keçirilmişdir. 2001-ci ilin 21-22 iyun tarixlərində Bakıda Avro- Atlantika Tərəfdaşlıq Şurasının kiçik və atıcı silahlar üzrə xüsusi işçi qrupunun iştirakı ilə «Yüngül və atıcı silahlar: ATƏT və AATŞ-uı cari öhdəliklərinin həyata keçirilməsi 179
Yüklə 1,82 Mb. Dostları ilə paylaş:
|