128
hesab olunur.
B)daxili
piyin çəkisi.
V)kəsim
çəkisi.
q)
kəsim
çıxarı.
d) cəmdəyin
keyfiyyəti,
əzələnin
inkiĢafı
və
üst təbəqədə
yağın
toplanmasına
görə
qiymətlənir.
Cəmdəyin
ətliliyi və ya
mofoloji
qruluĢu.
Cəmdəyin
yağ
təbəqəsinə
görə
qiymətləndiri
lməsi.
Kəsim
çəkisi
kəsimdən
qabaqkı
canlı kütləyə nisbətən
faizlə ifadə olunması
ilə təyin olunur. ətin
(yeyilən) kütləsinin və
sümük
kütləsinin
cəmdək və hissələrə
nisbətinin
faizlərlə
ifadə
olunması ilə
təyin
olunur.
Cəmdəyin
yağ
təbəqəsinə
görə 5
nahiyyədə
qiymətləndirmə
aparılır. Kürək, ciyin,
arxa, bel çanaq və
bud.
Nəzarət
kəsimdə bir
dəfə.
Nəzarət
kəsimdə
bir
dəfə.
Nəzarət
kəsimdə
bir
dəfə.
4k-kəsim çəkisi,
ç-cəmdək çəkisi, kq:
Y-daxili yağ/piy/ kq. Kəsim çıxarı
kəsim yaĢından intensiv köklətmədən
və cinsdən asılıdır. Bu 50%, 65%
arasınd tərəddüd edir. AĢağıdakı
formula ilə təyin olunur.
K4
K4 = ----- 100
P
K4-kəsim çəkisi, P-kəsim qabağı canlı
kütlə kq. ətlikcinsin xüsusiyyətindən
Ġntensiv
bəsləmə
və
kökləmə
qabiliyyətindən asılıdır. Yeyilən ətin
çəkisi 80%-dən çox olur. Sümük 15-
20%. AĢağı məhsuldar cinslərdə 75 və
25% olur. Cəmdək 5 anatomik hissələrə
ayrılmaqla ətliliyi öyrənilir. boyun,
çiyin-kürək, dal qabırqa, bel və çanaq.
əzələ lifin qalınlığı 12-13-cü qabırğa
arasında iki baĢlı əzələdən nümunə
götürməklə öyrənilir.cəmdəyin yağ
tərəfindən 1 ball qeyri kifayətləndirici,
örtük – 2 kifayətləndirici örtük, – 3
yaxĢı ötük, 4 - əla örtük, 5 baĢ.
ətin kimyəvi
tərkibi.
ətin kimyəvi tərkibi
əsasən yumuĢaq ətin
tərkinbində
yağ
,
zülal, su və kül təyin
olunur.
Cəmdəkdən
analiz göturmək üçün
yarım cəmdək tam
obvalka olunur. 5
yerindən 500q çəkidə
nümunə göturülür və
alınan
yumuĢaq ət
doğrayan
maĢından
keçirilir
Hər
qrup
üçün analiz
üçün nümunə
götürülür və
azı üç yarım
cəmdək
götürülür
Kimyəvi analizdə 1kq ətin enerjisi
aĢağıdakı düstura əsasən hesablanır.
K=Q-(Y+K) 4,1+Y 9,3
k-ətin enerjisi kalori ilə, q-quru
maddənin miqdarı, y- yağın miqdarı. K-
külün miqdarı. Hazırki təlabətə əsasən
cəmdəkən
yağın miqdarı 10-15%
olmalıdır. Tez yetiĢən heyvanlarda
cəmdəkdə yağ çox toplanır ki, buda
arzu olunmayan haldır. əzələarası və
əzələdaxili toplanan yağ isə cəmdəyə
mərmərvarilik verir ki, bu da yüksək
keyfiyyətli
cəmdək
hesab
olunur.
Seleksiya iĢində cəmdəkdə zülalı çox
olan heyvan qrupu üstünlük təĢkil edir.
Hüceyrə daxilində olan zülalın tərkibi
əvəz
olunmayan
qiymtli
aminturĢulardan,
hüceyrə
arasında
birləĢdirici toxumalarda isə qiymətsiz
amitursuardan
ibarətdir.
Bunlar
triptofan və oksiprolindir. Triptofanın
oksiprolinə nisbəti zülalın kyfiyyətini
göstərir.