DİKKAT!!!
BU DERS NOTLARININ TÜM HAKKI PROF.DR. ALİ ÖZÇAĞLAR’A AİT OLUP, BAŞKA AMAÇLARLA
KULLANILAMAZ VE YAYINLANAMAZ.
23
la ilçe olmuştur. Güneysu’nun eski adı “POTAMYA’’dır. Bu adı; İlçenin içinden geçen ve Salarha deresi
ile birleşerek Taşlıdere mevkiinden Karadeniz’e akan Potamya Deresi’nden almıştır.
Halkın büyük bir bölümü geçimini çaydan ve buna bağlı olarak gelişen sanayi kuruluşlarında ça-
lışarak elde ettiği ücretle sağlamaktadır. 10700 hektarlık İlçe arazisinin 3784 ‘lük bölümünde tarım arazi-
sidir. Tarım arazisinin 3500 hektarlık kısmında çay tarımı yapılmaktadır. Yerleşim alanları civarındaki
arazinin büyük bir bölümü çay tarımına ayrıldığı için son yıllarda hayvancılık sektöründe büyük bir geri-
leme olmuştur. Bazı aileler tarafından ev ihtiyacını karşılamak amacıyla hayvancılık yapılmaktadır.
Güneysu’da kamuya ait 2, özel sektöre ait 40 civarında çay fabrikası ile atölyesi mevcuttur. Bu
tesisler önemli ölçüde istihdam sağlamaktadır. Ayrıca son yıllarda taşımalı eğitim ve İlçenin İl merkezine
yakın oluşundan dolayı yolcu sayısında meydana gelen artış taşımacılık sektörünün gelişmesinde etkili
olmuş ve 100’ e yakın aile geçimini bu yolla sağlamaktadır. Bunun dışında 150’ye yakın aile arıcılıkla
uğraşmaktadır. Bu aileler yaklaşık 4000 civarında arı kovanına sahiptir. Yıllık bal üretimi 40-50 ton ara-
sında değişmektedir.
İKİZDERE
İkizdere, yüksekliği 2000 metreyi bulan sarp ve yüksek Rize dağlarının birleştiği derin bir vadide
kurulmuştur. Doğuda Çağırankaya dağları, batıda Rüzgarlı köyü ve Manle dağları bulunmaktadır. Karşı-
lıklı birbirine bakan bu iki dağın vadisinde , Çamlık deresi ile Cimil deresinin birleştiği yerde kurulan
ilçemiz,
"iki dere"
anlamında kullanılan
İKİZDERE
adını almıştır.
İlçe, 898 km2 yüzölçümü ile Rize ilinin en geniş ilçesidir. Trabzon, İspir, Çamlıhemşin, Rize,
Kalkandere ve Çayeli ile komşu olan ilçemiz Doğu Karadeniz Bölgesinde yaylaları ile tanınmış bir ilçe-
dir. %45 dolaylarında meyil arz eden sarp dağların alçak kısımları ormanlarla kaplı olup, yükseklere doğ-
ru çıkıldıkça bu ormanlar yerlerini çıplak yaylalara terketmektedir.
KALKANDERE
Kalkandere, Rize’nin güneyinde yer almakta olup, Rize merkez, İyidere, İkizdere ve Trabzon ili-
nin Of ilçeleriyle çevrili 95 km² lik alana sahiptir. Karadeniz’e uzaklığı 13 km. mesafededir. İlçe, olduk-
ça engebeli bir arazi yapısına sahiptir. Arazinin tümü ağaç ve yeşil bitki örtüsüyle kaplıdır. Düzlük arazi
yok denebilecek kadar azdır. Bölgede vadi aralarında büyük-küçük bir çok dere akmaktadır. İlçe sınırları
içerisinde yükseklikleri 1.000 metrenin altında olan bir çok tepe mevcuttur
.
İlçenin ekonomik hayatı daha
önceki bölümlerde de ifade edildiği üzere çay tarımına ve sanayisine dayanmaktadır. İlçedeki toplam
tarım arazisinin % 90’ından fazlasında çay tarımı yapılmaktadır. 1950’li yıllardan sonra bölgede çay tarı-
mı gelişmeye başlamış ve daha önceleri tarla, bağ ve bahçe düzenlenmesine elverişli olmayan yerlerde
24
çay üretiminde olumlu sonuçlar alınmış olup, günümüze kadar gelen süreçte de artarak devam etmiştir.
Halen ilçede 47.163 dekarlık alanda çay tarımı yapılmakta ve (1 dekardan en az 750 kgr. En çok 1.500
kgr. yaş çay üretildiği varsayılırsa) yılda ortalama olarak 40 bin tonun üzerinde yaş çay üretilmektedir.
İlçede faaliyette bulunan devlete ait 2 adet (Kalkandere Merkez ve Taşçılar Çay Fabrikası) ve
özel sektöre ait 2 adet (Dağdibi Mahallesinde Kukuloğlu Çay Fabrikası ve Çayırlı Köyünde Çayırlı Çay
Fabrikası) olmak üzere toplam 4 çay fabrikası ve Ormanlı Dere mevkiinde 1 adet Un fabrikası bulunmak-
tadır. Çay tarımı dışında kalan az miktarda tarım alanlarında yetiştirilen fasulye, mısır, karalahana aile
ihtiyaçlarını karşılamaya yöneliktir. Yine aileler kendi ihtiyaçlarını karşılamak için az sayıda büyük ve
küçük baş hayvan yetiştiriciliği yapmaktadır.
İlçede yaklaşık 2.000 adet fenni kovandan yılda 26 ton bal üretilmekte olup, elde edilen ürün ye-
rel pazarlarda satılmaktadır.
DİKKAT!!!
BU DERS NOTLARININ TÜM HAKKI PROF.DR. ALİ ÖZÇAĞLAR’A AİT OLUP, BAŞKA AMAÇLARLA
KULLANILAMAZ VE YAYINLANAMAZ.
25
2. ÇORUH OLUĞU YÖRESİ
Kuzeyden Soğanlı Dağ ile Rize Dağları’nın su bölümü çizgisi; güneyden ise Pulur Dağı, Otlukbe-
li Dağı, Çoruh Dağları (Mescit Dağı ve diğerleri), Yalnıçam ve Karçal Dağları arasında uzanan üniteye
Çoruh oluğu denilmektedir. Çok yerde tektonizmanın etkisiyle oluşmuş kırık hatlarıyla genel olarak batı-
doğrultusunda şekillenen Çoruh oluğu, batıda Bayburt kuzeyinde Aydıntepe (Hart) kasabası batısından
başlamakta, bu kısımda Trabzon – Bayburt yöresini birbirinden ayırdıktan sonra Rize-Hopa Yöresini
güneyden ve doğudan kuşatmaktadır. Bu oluğun baş kahramanı olan Çoruh Irmağı’nın kaynak bölgesini
Zigana-Soğanlı, Pulur-Otlukbeli dağları oluşturmaktadır. Çoruh ırmağı, Bayburt'u geçtikten sonra Yusu-
feli ilçesinin Yokuşlu Köyü mevkiinde Artvin il sınırına girer. Yusufeli yakınlarında Barhal deresiyle
birleşen Çoruh, kuzeybatı yönüne doğru akarak, su kavuşumu denilen yerde Oltu suyu ile birleşir. Artvin
yakınlarında Ortaköy suyu, Borçka'da Murgul suyu, İçkale suyu ve Kaynarca suyunun da katılımı ile
Muratlı Bucağını geçer ve Batum'un güneybatısında Karadeniz'e dökülür. Çoruh Nehri, yılda 5,8 milyon
m
3
rusubat taşımaktadır. Yukarı havzalarda rusubat veriminin azaltılması için
erozyon ve rusubat kontrolü
projeleri ile taşkın koruma projeleri DSİ' ce uygulanmaktadır. Orman Genel Müdürlüğü ile yapılan koor-
dinasyonlarda bu bölgelerin ağaçlandırılması çalışmalarına hız verilmiştir. Çoruh Havzası, Türkiye' de en
fazla erozyona maruz kalan havzalardan biridir. Enerji üretilebilecek toplam düşü 1.420 m. olup, ülkemi-
zin en hızlı akan ırmaktır.
ÇORUH HAVZASINDAKİ PROJELER : Artvin ili sınırları içerisinde, Çoruh Nehri ana kolu üzerinde
5 adet baraj projesi olup, mansaptan kaynak kısmına doğru Muratlı, Borçka, Deriner, Artvin ve Yusufeli
Baraj ve H.E.S. Tesisleridir. Berta çayı kolu üzerinde ise Bayram ve Bağlık Barajları yer almaktadır.