Heydər Əliyev Azərbaycan xalqının

55
 2010-cu  ildə  ARDNŞ  üzrə cəmi istehsalat proseslərinə 1180383 min kVt.saat 
elektrik  enerjisi  sərf  olunmuş,  kənar  təşkilatlara  50765  min  kVt.saat  və  əhaliyə 
1579 minkVt.saat  elektrik enerjisi satılmışdır.(Diaqramlarda əksini tapmışdır.)
Qrafik XII - 2
Sıra 
№-si
Müəssisələrin adı 
Elektrik 
enerjisi 
sərf 
edilmişdir
 O cümlədən (min kVt.saat) 
Məhsulun 
1-tonuna 
sərf 
edilən 
elektrik 
enerjisi
İstehsalata 
sərf edilib 
Əhaliyə 
satılmışdır
ARDNŞ-nin 
müəssisələr 
buraxılmış
Kənar 
təşkilatlara 
satılmışdır
1
2
3
4
5
6
7
8
”Kompleks Qazma 
İdarəsi” Tresti
27726
25251
1925
550
362.7
Xəzər Dəniz Neft 
Donanması
16384
15911
324
149
”Neftqaztikinti” Tresti 
9888
9702
166
20
0.00005
Qaz İxrac İdarəsi
336
336
”Neftqazelmitədqiqat-
layihə” institutu
1333
1333
Qaz Emalı Zavo 
28463
28278
70
115
Cəmi:
1272579
1180383
1579
39852
50765
ARDNŞ üzrə cəmi:
1239828 1187484
1579
-
50765
ARDNŞ-nin 2010-cu ildə sərf etdiyi elektrik enerjisi 
                                 (min kVt/saat) 
1187484
95,8%
50765
4,1%
1579
0,1%
İstehsalata sərf edilən
Kənar təşkilatlara satılan
Əhaliyə satılan
Cəmi:
1239828

---

56
       Elektrik enerjisindən səmərəli istifadə barədə müvafiq tədbirlər həyata keçirilmiş, 
texnoloji  qurğuların  daha  optimal  iş  rejimlərinə  uyğun  variantlar  seçilməklə  istismarda 
olan  elektrik avadanlıqları,  aqreqatların  güclərinə  uyğun  olaraq  nisbətən  kiçik  güclü 
avadanlıqlarla əvəz edilmişdir.   
  
 
2010-cu ildə istehsalata yararsız qurğu və avadanlıqların balansdan silinməsindən 50905 
ton qara metal qırıntı və tullantıları müqavilə əsasında təhvil verilmiş və 60 ton-a yaxın əlvan 
metal qırıntısı tədarük edilmişdir.
“Bibiheybətneft” NQÇİ-də,  H. Z.Tağıyev adına NQÇİ-də və  uzunmüddətli istismarla bağlı 
iş saatlarını başa vurmuş elektrik avadanlıqları və elektrik ötürücü qurğularının bir hissəsi 
müasir tipli elektrik qurğu və avadanlıqları ilə əvəz olunmuş, şəbəkədə yenidənqurma işləri 
aparılmışdır.  
 “Azərikimya”İB-nin yarımstansiyalarında güc transformatorlarının təmiri ilə yanaşı elektrik 
ötürücü qurğularında sınaq-sazlama işləri görülmüş akkumulyatorların əsaslı təmiri həyata 
keçirilmişdir.
 Astarada  “Azəriqaz”İB-nin  KS-nin  tikintisi  ilə  əlaqədar  yeni  qapalı  tipli  35/6  kV-luq 
yarımstansiya inşa edilərək istifadəyə verilmiş, Hacıqabul və Qaradağ KS-lərində, H.Əliyev 
adına Bakı NEZ-da və Qaz Emalı Zavodunda, 6kV və 10kV-luq elektrik avadanlıqlarının bir 
hissəsinin yeni müasir tipli avadanlıqlarla əvəz edilməsi həyata keçirilmişdir.     
Elektrik sistem və şəbəkələrində baş vermiş qəzalara görə boş dayanmalara təsadüf olunsa 
da, energetik xidmət heyətinin təqsiri ucbatından açılma hallarına yol verilməmişdir.        
Avadanlıqların  vaxtından  qabaq  sıradan  çıxması  hallarına  və  ehtiyat  hissələrinin 
çatışmamazlığından  boşdayanmalara  yol  verilməmişdir.
Yanğından mühafizə sahəsində də müəyyən işlər görülmüşdür. “Vixr” tipli yanğınsöndürən 
1180383
50765
1579
2010-cu ildə ARDNŞ üzrı sərf olunmuş və satılmış elektrik enerjisi
                                           (min kVt saat)
Sərf olunmuş elektrik enerjisi
Kənar təşkilatlara satılmış elektrik enerjisi
Əhaliyə satılmış elektrik enerjisi
Qrafik XII - 3

---

57
gəmilərin  nəzərdə  tutulan  neft-qaz  yataqlarında  daim  növbə  çəkməsinə  nail  olunmuşdur.
Özüllərdə  köpüklə  yanğınsöndürmə  sisteminin  quraşdırılmasına  başlanmışdır.İdarə  və 
müəssisələr mütəmadi olaraq ilkin yanğınsöndürmə vasitələri ilə təmin olunmuşlar.
DDÖ–nin  əksəriyyətində  su  çiləmə  sistemləri,  dairəvi  yanğınsöndürmə  su  
xətləri,yanğınsöndürmə dayaqları, dalma nasoslarının şaxtaları və gəmi yanalma meydançaları 
təmir edilmişdir.
Təhlükə mənbəyi istehsalat sahələrində texniki təhlükəsizliyin gücləndirilməsi tədbirlərinə 
dair  ARDNŞ-nin  07.05.2010-cu  il  tarixli  61  nömrəli  əmrinin  icrası  ilə  əlaqədar  Əməyin 
mühafizəsinə və texnika təhlükəsizliyinə aid “Kompleks Tədbirlər Proqramı” hazırlanmış və 
nəzərdə tutulan tədbirlər yerinə yetirilir.
2010-cu il  ərzində  Qaradağ YQA-nda 21  ədəd , Qalmaz YQA – nda 51 ədəd  quyuda  
əsaslı  təmir  işləri  aparılmış  və  quyuağzı avadanlıqlar yenisi ilə  əvəz  edilmişdir.
2010-cu  ildə  “Günəşli”    yatağındandakı  DDÖ  –  lərdə  istismarda  olan    KEQ-12/18    tipli  
kranların , AT-30, AT-42 tipli xilasedici qayıqların və onların postamentlərinin əksəriyyətinin   
əsaslı təmiri  aparılmışdır. Çin istehsalı olan 17 ədəd  42 nəfərlik xilasedici qayıqlar alınmış və 
onların DDÖ-lərdə quraşdırılmasına başlanmışdır.
Qaz hasilatının artırılması üzrə tədbirlər proqramının yerinə yetirilməsi ilə əlaqədar nəzərdə 
tutulmuş qazma obyektlərinin elektrik təchizatı müvafiq qaydada təmin olunmuşdur. 
“Ümid” yatağında inşa edilən 1 saylı DSÖ  qazma, neft-mədən avadanlığı ilə dəstləşdirilmiş, 
quraşdırma, sazlama işləri başa çatdırılmışdır. Qazma işləri davam  etdirilir. 
“28 May” NQÇİ-nin “Günəşli” yatağındakı quyuların əsaslı təmiri üçün 10 dəst NBO-160 tipli 
qazma qurğusu alınmışdır.Onların postamentləri hazırlanır və 2011-ci il ərzində quraşdrlaraq 
istismara veriləcəkdir.  
Mövsüm ilində elektrik təchizatında baş vermiş fasilələrin səbəbləri araşdırılmış və müəyyən 
edilmişdir ki, təchizatçının və istehlakçının şəbəkəsində istismarda olan əsas elektrik qurğu 
avadanlıqlarının içərisində iş saatlarını qutarmış və müasir tələblərə mənəvi cavab verməyənləri 
aşkar edilmişdir və onların yenidənqurulması və yaxud yenisi ilə əvəz olunmasına ehtiyac 
duyulduğu üçün 2011-ci ildə neft-mədən obyektlərinin elektrik təchizatının yaxşılaşdırılması 
sahəsində aşağıdakı problemlərin həlli ilə bağlı müvafiq tədbirlərin görülməsi vacibdir:
-“Neft-Daşları”nda Qaz turbinli  elektrik stansiyasının tikintisi, 
-“28 May” NQÇİ-də 2 saylı DDÖ-də elektrik təchizatının yenidən qurulması işlərinin davam 
etdirilməsi, 13 və 19 saylı DDÖ-lərdə 6/0,4 kV y/stansiyaların elektrik avadanlıqlarının müasir 
tipli yeni avadanlıqlarla dəyişdirilməsi, 
- N. Nərimanov adına NQÇİ-də dəniz obyektlərinin elektrik təchizatının yenidən qurulması, 
110/35/10kV-luq  “Duvannı-dartıcı”  yarımstansiyası  ilə  35/6kV-luq  “Səngəçal-burnu” 
yarımstansiyası arasında 35 kV-luq hava elektrik ötürücü xəttinin bir hissəsinin (su altında 
qalan) yenidən qurulması.
-  “Azəriqaz”İB-nin “Hacıqabul” KS-də mövcud 110/6kV-luq və “Siyəzən” KS-də mövcud 
35/6kV-luq yarım stansiyalarının layihə əsasında yenidən qurulması.

---