Kitabın nəşrinə göstərdiyi köməyə görə Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin deputatı
Aİ ölkələrinin daxili (regional) ticarəti
Yüklə 7,98 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 10.4. Aİ ölkələrinin daxili (regional) ticarəti
- Aİ ölkdlərinin ixracı.
- Cədvəl 10.1 Aİ-27 ölkələrinin və İsveçrənin xarici ixracı*, milyon avro Ölkə 2004
10.4. Aİ ölkələrinin daxili (regional) ticarəti Əvvəl qeyd etdiyimiz kimi, Aİ üzvü olan dövlətlərin öz aralarındakı ticarəti çoxdandır ki, «beynəlxalq ticarət» kimi nəzərdən keçirilmir və onların hamısı üçün vahid olan ticarət qanunvericiliyi sistemi vasitəsilə tənzimlənir. Aİ-nin birləşmiş iqtisadiyyatı, ilk növbədə məhz daxili ticarətə istiqamətlənmiş, malların və xidmətlərin 60-80%-i (Böyük Britaniya - 53%-ə yaxın və Niderland - təqribən 49,2% istisna edilməklə) onun hüdudlarında satılır. Aİ ölkələrinin daxili regional ticarətdə ixrac və idxal mövqelərini diqqətlə nəzərdən keçirək (cədvəl 10.3 və 10.4). Cədvəllərdəki rəqəmlər təsərrüfat-istehsal proseslərinin dərindən qovuşması şəraitində Aİ-nin təsərrüfat komplekslərinin vahid qitə iqtisadi sistemində inteqrasiyasının son dərəcə yüksək səviyyədə olduğunu əks etdirir. Burada qeyd olunmalıdır ki, qlobal iqtisadi böhran dövründə Aİ-də ölkələrarası ticarətin dinamikası dünya üzrə ticarət dinamikasına analoji inkişaf etmiş, istisna edilmədən bütün Aİ ölkələrinin xarici ticarətində çox güclü azalma baş vermişdir. Avropa ticarətinin ümumi həcmi 2,63 trilyon avrodan 2,1 trilyon avroya enmiş, yəni 500 milyard avrodan çox ixtisar olunmuşdur. Avropa İttifaqının yarandığı 1957-ci ildən bəri onun tarixində bu cür azalma olmamışdı. Ayrı-ayrı ölkələrin Aİ-nin başqa dövlətləri ilə xarici ticarəti əhəmiyyətlidir; Almaniyanın (təqribən 120 milyard avro), Fransanın (50 milyard avrodan çox), Niderlandın (ixracda 70 milyard avrodan çox) ixracının azalması (həcminə görə) xüsusilə nəzərə çarpır. Bu dərin enmə Aİ ölkələrinin qarşılıqlı ticarətdə faiz nisbətlərinin göstərildiyi 10.3-cü cədvəldə əks olunmuşdur. 234 10.3. 2000-2010-cu illərdə Aİ ölkələrinin beynəlxalq ticarəti Avropa İttifaqının beynəlxalq ticarət mövqeləri bütün onillik ərzində kifayət dərəcədə sabit və dayanıqlı olmuşdur: onilliyin əvvəlində dünya ticarətinin təqribən 20%-i, sonunda isə bir qədər azalaraq, 17-18%-i onun payına düşmüşdür. Buna baxmayaraq, Aİ-27 dünya bazarlarına böyük həcmdə mal və xidmətləri göndərib, öz növbəsində, bütün dünyada istehsal olunmuş malları və xidmətləri də iri həcmdə qəbul edən ən böyük regiondur.
cədvəlinin məlumatlarında əks olunmuşdur. Aİ ölkələrinin idxalı. Sonuncu onillikdə Aİ ölkələrinin xarici idxalının dinamikası 10.2 cədvəlində təqdim edilmişdir. Cədvəl 10.1 Aİ-27 ölkələrinin və İsveçrənin xarici ixracı*, milyon avro Ölkə
Aİ (27 ölkə) 952 955
1 052720
1160 101
1 241 498
1 306528
1094 417
Aİ (25 ölkə)
969 303
1071375
1 183 900
1 270 080 1338 408
1 117 290
Avro zonası (16 ölkə)
1145 679 1235 391
1 381320
1 502 652
1557 326
1 275 423
Belçika
246 697
268 789
292 087
314 449
320 805
265 160
Bolqarıstan
7985
9223
11 748
13 512
15 204
11787
Çexiya
55 460
62 785
75 604
89 382
99 809
81213
Danimarka
61966
68 420
73 716
75 163
79 254
66 922
Almaniya
731 479
780 415
882 532
964 038
983 255
803 899
Estoniya
4769
6202
7719
8034
8465
6475
İrlandiya
84 242
88 142
86 593
88 686
85 477
82 084
Yunanıstan
12 306
13 888
16 525
17 205
17 440
14 377
İspaniya
146 815
154 846
170 211
184 821
191 388
156 645
Fransa
363 458
372 501
394 925
402 686
408 776
341 566
İtaliya
284 413
299 923
332 013
364 744
369 016
290 113
Kipr
762
1177
1062
1017
1110
895
Latviya
3223
4149
4902
6062
6897
5465
Litva
7478
9490
11 263
12 509
16 077
11795
Lüksemburq
13 063
15 109
18 241
16 337
17 224
14 913
Macarıstan
44 671
50 588
59 936
69 610
73 772
60 036
231 Yüklə 7,98 Mb. Dostları ilə paylaş:
|