Magġstratura məRKƏZĠ Əlyazması hüququnda
Yüklə 0,69 Mb. Pdf görüntüsü
|
22
- Vençur şirkətə edilən cəlbedici investisiya təkliflərinin xüsusiyyətləri. İlk öncə, vençur şirkətlərin fəaliyyətlərində qarşısına çıxacaq risklər müəyyən edilir. Risk nə qədər çox olarsa, investisiyadan əldə ediləcək gəlirin də bir o qədər yüksək olması artıq məlum məsələdir. İnvestor əlindəki kapitalı inşaat şirkəti və ya dövlətin nəzarətində olan nisbətən daha az riskli digər sahələrə yönəldə bilər, ancaq bu zaman riskin çox yüksək olduğu başlanğıc mərhələlərdə qoyulan investisiyalardan əldə olunan gəlirdən daha az qazanacaqdır. Vençur investisiyalar, bəlkə də, ən riskli investisiya növüdür və bu sahədə müsbət nəticələrin əldə edilməsi ehtimalı zəifdir. Bununla belə, başlanğıc mərhələdə qoyulan investisiya uğurlu olduğu halda, qazanılan gəlir miqdarı da çox yüksək olur.
İnvestisiya imkanları müxtəlif mənbələr hesabına yaradıla bilər. Eynilə investisiya və ticarət bankları kimi vençur şirkətlər də investisiya bazarlarında öz strategiya və fəaliyyətləri ilə seçilirlər. Onların bu istiqamətdə istifadə etdikləri üsullar bunlardır:
Birbaşa marketinq. Vençur şirkətlərin əlaqə quracağı və birgə iş görəcəyi iqtisadi subyektlər ola bilər: texnoloji yeniliklərlə bağlı layihələri, fikirləri olan innovativ insanlar və ya bu sektorda fəaliyyət göstərən təcrübəli mütəxəssislər. Bunlardan başqa, öz işində əlavə kapitala ehtiyac duyan yeni şirkətləri də aid etmək olar.
Dolayı marketinq. Vençur şirkətlər maliyyə və ticarət qəzetlərinə, jurnallarına və s. elan verirlər. Eləcə də, vençur fondlar və fəaliyyəti mövzusunda olan müxtəlif konfrans və seminarlara qatılaraq və ya bunları özləri təşkil edərək kapital investorları ilə və sərmayəyə ehtiyac duyan şirkətlərlə əlaqə yarada bilərlər.
sənaye istehsalatlarından, digər vençur kapitalistlərdən və banklardan alınan informasiya (xəbərlər, məsləhətlər və s.) investisiya imkanlarının yaradılmasında önəmli mənbədir. Cəlbedici investisiya fürsətlərinin dəyərləndirilməsi sahəsində
23
bir-birilə rəqabət şəraitində olan vençur şirkətlər effektiv və geniş bir əlaqə şəbəkəsi qurmaq məcburiyyətindədirlər. Vençur şirkətlərin fəaliyyəti vençur fondların toplanması, vençur kapitalın qoyulması və kapitaldan çıxış olmaqla 3 əsas mərhələdən ibarətdir. Digər tərəfdən bu fəaliyyət müxtəlif alt mərhələri özündə birləşdirir. Bunlar ─ vençur fondların yığılması və idarə edilməsi, innovativ, təşəbbüskar sahibkarların öz layihələrini vençur şirkətlərə təqdim etməsi, layihələrin qiymətləndirilməsi, layihənin biznes- planının hazırlanması, texniki-iqtisadi əsaslandırmaların aparılması, kapital qoyuluşunun qərara alınması, müqavilənin imzalanması və şirkətin kapitalından çıxış mərhələləridir. Vençur firmalar tərəfindən start-up şirkətlərə kapital qoyuluşu aşağıdakı şəkildə baş verir:
Vençur maliyyələşməsinin birinci mərhələsi vençur fondların toplanması və idarə edilməsidir. İlk öncə yığılacaq vençur fondların miqdarı müəyyənləşdirilir. Bunun üçün vençur sərmayə ayrılacaq müəssisələr seçilir, bu müəssisələrin xüsusiyyətləri, idarəetmə və digər xərcləri və s. öyrənilməsi həyata keçirilir.
24
Vençur fondlarının toplanması üçün əsas şərt bu işə girişəcək investorların olmasıdır. Bu məqsədlə əllərindəki vəsaiti uzunmüddətli və daha riskli investisiyalarda dəyərləndirmək istəyən investorları bir yerə yığacaq təşkilat yaradılır. Uzunmüddətli investisiyalara ölkədəki iqtisadi konyuktura, faiz dərəcələri, inflyasiya, investisiya mühiti, maliyyə bazarlarının vəziyyəti, siyasi mühit və s. müxtəlif amillər təsir göstərir. İnkişafda olan və zəif ölkələrdə vençur fondların fəaliyyətinə bu amillərin təsiri daha güclüdür. Bundan başqa vençur investisiya zamanı bir sıra əlavə risklər də (marketinq riski, texnoloji risk və s.) meydana gəlir. Bu səbəblə, vençur fondların bütün öhdəlikləri qarşılayacaq qədər çox və uzunmüddətli olması əsas məsələlərdən birinə çevrilir. Vençur fondların əsas maliyyə mənbələri kimi bunları qeyd etmək olar: özəl vençur şirkətlər, ticarət bankları, investisiya bankları, sığorta şirkətləri, qeyri- hökumət təşkilatları, investisiya şirkətləri, fiziki şəxslər, sosial sığorta fondları, xarici şirkətlər, dövlət tərəfindən ayrılan birbaşa və dolayı fondlar və s. Hüquqi sistem və iqtisadi quruluşlarındakı müxtəlifliklərə görə, vençur fondların maliyyə mənbələri ölkədən-ölkəyə dəyişir. Kapitalın qoyulması vençur şirkətlərin fəaliyyətinin əsasını təşkil edir. Vençur şirkətlərlə sahibkarlar məhz bu mərhələdə bir-birilə qarşılıqlı əlaqəyə keçir və investisiya qoyuluşu həyata keçirilir. Kapital qoyuluşu aşağıdakı fazaları özündə birləşdirir: 1)
Biznes-planın məzmunu və hazırlanması; 2)
İlkin araşdırma; 3)
Sahiblik və idarəetmə məsələləri; 4)
Gözlənilən gəlir və riskin dəyərləndirilməsi; 5)
Qiymətləndirmə; 6)
Müqavilənin bağlanması və məzmunu; 7)
İnvestisiyanın həyata keçirilməsi. Biznes-planın məzmunu və hazırlanması. Vençur maliyyələşdirmə prosesi iş qurmaq istəyən sahibkarın vençur şirkətlərə biznes-planı təqdim etməklə başlayır. Biznes-plan potensial sərmayədarların yeni qurulacaq şirkətin gələcək fəaliyyəti və
Yüklə 0,69 Mb. Dostları ilə paylaş:
|