MahirəNərimanqızı
Yüklə 2,89 Kb. Pdf görüntüsü
|
www.elmler.net - Virtual İnternet R esurs M ərkəzi Aydın Xan Əbilov Kreativ innovasiya: qlobal mədəniyyətin şifrələri 36 36 meydanına ãÿäÿì ãîéìàsı müxtəlif ìöãàâèìÿòëÿðëÿ ãàðøûëàíäû. Dözdür, ötən əsrin 50-úè èëëÿðèí ÿââÿëëÿðèíäÿ ùÿëÿ à÷ûã ìåéäàí, ñèéàñè “mülayimləşmə” éîõ èäè. Belə bir mürəkkəb äþâðäÿ “êîíôëèêòñèç” ÿäÿáèééàòà ãàðøû èëê äÿôÿ ÷ûõàí İsa Hüseynov îëäó. Ìÿhz ondan ñîíðà “éåíè íÿñð” àäëàíàí ÿäÿáè ùÿðÿêàò áàøëàíäû êè, îíó äà èíêèøàô åòäèðÿíëÿð “altımışıncılar”ın nümayəndələri sayılan Àíàð, ßêðÿì ßéëèñëè, Åë÷èí, Éóñèô Ñÿìÿäîüëó âÿ áàøãà èñòåäàäëû ÿäèáëÿð îëäó. Nasirin o çàìàíëàð çapdan buraxılan êèòàáëàðûíın âÿ ÿñÿðëÿðèíin àäûíà íÿçÿð ñàëàíäà, ‟ “Éàíàð öðÿê”, “Äîüìà âÿ éàä àäàìëàð”, “Òåëåãðàì”, “Òöòÿê ñÿñè”, “Êîëëó êîõà”, “Ìÿùøÿð” ‟ ìàðàãëû áèð úÿùÿòi ìöøàùèäÿ etmək mümkündür. Sənətkar ñàíêè ÷öðöìÿéÿ áàøëàéàí sabiq sovet äþâëÿò ñèñòåìèíÿ ãàðøû þçöíöçöí ñÿíÿòêàð åòèðàçûíûçû à÷ûã- àøêàð áèëäèðìÿêäÿí ÷ÿêèíìèðdi... Bunu da normal hal kimi qarşılamaq lazımdır. O, àðòûã àéûëìûøäû və yaxşı bilirdi ki, qəddar kommunistlərdən ibarət dövlət aparatı möõòÿëèô ñÿáÿáëÿðè áÿùàíÿ ýÿòèðərək doğma ÿìèëÿðènè ýöëëÿëÿìèødi. Hətta aòàsını da ýöëëÿëÿéèá àäûíû ãîémuşäóëàð êè, “ ağırìàøûí ãÿçàñûíà äöøöá”. Əsl həqiqəti öyrənəndən ñîíðà ñîâåò ñèñòåìèíÿ ãàðøû onda åòèðàç, ùÿòòà íèôðÿò éàðàíìûøäû. www.elmler.net - Virtual İnternet R esurs M ərkəzi Aydın Xan Əbilov Kreativ innovasiya: qlobal mədəniyyətin şifrələri 37 37 37 1947-úè èëäÿ sənətkar ən irihəcimli və möhtəşəm romanını - “Éàíàð öðÿê” ÿñÿðèíè éàçìàüà áàøëàäû. Î ÿñÿðäÿí áàøëàéàðàã ñîíðàêû ðîìàíëàðûnà ãÿäÿð ñèñòåìÿ ãàðøû øöóðëó éàçû÷û åòèðàçûnû àíà õÿòò êèìè ýþñòÿðìÿéÿ ÷àëûøûðäû. Áó ÿñÿðëÿðin demək olar ki, böyük əksəriyyəti ùÿì ðåàëèñò ïëàíäà éàçûëìûøäû, ùÿì äÿ öñéàíêàð õàðàêòåðëè èäè. Əýÿð oxuçular yazıçının mürəkkəb éàðàäûúûëûüûyëà ñèñòåìëè òàíûøëûüû âàðñà, asanca anlayacaq êè, məhz bu səbəbdən İsa Hüseynov özünün şah əsərini - “Éàíàð öðÿê” povesti üzərində möhkəmcə işləmiş, sonralar òàìàì onun ədəbi-estetik konsepsiyasının tamam äÿéèøÿðÿê “Èäåàë” ðîìàíû øÿêëèíÿ gətirmişdi. Ìÿñÿëÿí, romanın son variantında Ñîëòàí ßìèðëè êèìè ÿñàñ ñóðÿòèí öñòöíäÿí òàìàì õÿòò ÷ÿêèëèá... ...Èñà Ùöñåéíîâ èìçàñûéëà âàõòèëÿ îõóúóëàðà òÿãäèì îëóíàí áèð ñûðà íÿñð íöìóíÿëÿðèíäÿí èìòèíà åäÿí Ìóüàííàíûí “Èäåàë” ðîìàíûíûí ÷îõëó ñàéäà âàðèàíòëàðû âàð êè, îíëàðûí äà ìöãàéèñÿëè òÿäãèãàòà úÿëá îëóíìàñûíà áþéöê åùòèéàú äóéóëóð. Ìöÿëëèôèí áèëäèðäèéèíÿ ýþðÿ, “Èäåàë” ðîìàíûíûí ñîíuncu êàìèë âàðèàíòû ÿëéàçìà øÿêëèíäÿäèð âÿ zamanını, bəlkə də õåéðèééÿ÷èñèíè ýþçëÿéèð êè, èøûã öçö ýþðñöí... ...Ìóüàííà ÿñàñ ôÿëñÿôè êðåäîñó îëàí “Äöíéà äöçÿëìÿñÿ, èíñàí äöçÿëìÿç” èäåéàñûíû, þçöíöí òÿáëèü åòäèéè “ÑàôÀü Åëìè” ‟ Êàèíàò ùÿãèãÿòëÿðèíè à÷ûãëàéàí “ÑàôÀü” ðîìàíëàð ñèëñèëÿñèíè ‟ “ßí øÿð ‟ ìÿí øÿð”, “Èäåàë”, “Úÿùÿííÿì”, www.elmler.net - Virtual İnternet R esurs M ərkəzi Aydın Xan Əbilov Kreativ innovasiya: qlobal mədəniyyətin şifrələri 38 38 “ÝóðÖí”, “Èñàùÿã, Ìóñàùÿã” ÿñÿðëÿðèndə tàðèõÿ, çàìàíà, áÿøÿðèééÿòèí êå÷äèéè ìÿðùÿëÿëÿðÿ, äèëÿ þçöíÿõàñ áàõûøëàðû bənzərsiz ôèêèðëÿðè ôÿëñÿôÿ, êóëòóðîëîýèéà, òàðèõ, åòíîãðàôèéà, ëèíãâèñòèêà, ñèéàñÿòøöíàñëûã, ìÿíòèã âÿ á. åëì ñàùÿëÿðèíèí ãÿðèáÿ ñèíòåçèíÿ àèädir. İsa Hüseynov – Muğanna ilə bir canlı polemikamız zamanı onun maraqlı fikirləri ilə yazımı bitirmək istəyirəm: ‟ Ustad, sèçúÿ, ÷àüäàø ÿäÿáèééàòûí ãàðøûñûíäà ùàíñû ãëîáàë ïðîáëåì äóðóð. ‟ ...Íÿèíêè ÿäÿáèééàòûí, ùÿì äÿ äöíéàíûí ‟ áÿøÿðèééÿòèí ãàðøûñûíäà ÷îõ ìöùöì áèð âÿçèôÿ äóðóð: ãëîáàëëàøìà âÿ äöíéàíûí áèðëÿøìÿñè... ‟ ...ßýÿð éàçû÷û îëìàñàéäûç... ‟ ...Ìöìêöí äåéèë. Éàçû èëÿ ìÿøüóë îëìàã ýþéëÿðäÿí ýÿëÿí ÿìðäèð. Ìÿíñÿ î ýþñòÿðèøè éåðèíÿ éåòèðèðÿì ‟ èíñàíëàðà àëè ùÿãèãÿòèí ñèðëÿðèíè ÷àòäûðûðàì...” www.elmler.net - Virtual İnternet R esurs M ərkəzi Aydın Xan Əbilov Kreativ innovasiya: qlobal mədəniyyətin şifrələri 39 39 39 Çingiz Abdullayev: milli kreativ brendimiz... Azərbaycan ədəbi-mədəni ictimaiyyəti, dünyanın hər yerində yaşayan yüzminlərlə oxucu 7 aprel tarixini xalq yazıçısı, "Şöhrət" ordenli Çingiz Abdullayevin 55 illik yubileyini əlamətdar hadisə kimi qeyd edir. Tez-tez təkrarlamağı xoşladığımız – bir neçə yazımızda xüsusi vurğuladığımız kimi, dünyaşöhrətli məşhur detektiv ustası özünün çoxsaylı kitabları, oxunaqlı əsərlərilə dünyaya çıxarılası milli kreativ sərvətimizə çoxdan çevrilib. Bəli, indiki inteqrasiya dövrünün dəbdə olan ifadəsiylə yazsaq, insan kapitalının, intellektual-kulturoloji zəhmətin payının get-gedə artdığı bir vaxtda, geniş oxucu kütləsinə ünvanlanmış dəyərli əsərlər yaradan yaradıcı şəxslərimizdən biri – qlobal kreativ sənət sahəsində öz yerini möhkəmləndirən, davamlı olaraq ədəbi məhsullarını xaricə çıxarda bilən Azərbaycan milli kreativ brendidir, Çingiz Abdullayev. Onun məhsuldar yaradıcılığı nəinki respublikamızda, – boynumuza alaq, son illərə qədər bir neçə rusdilli romanını çıxmaq şərti ilə, yazıçının əsərləri ölkəmizdə Yüklə 2,89 Kb. Dostları ilə paylaş:
|