Mavzu: maslahat jarrayonining tuzilishi

Maslahat jarayoning tuzilishi
Psixologik maslaxatlar paytida nima uchun test sinovlari utkazish kerak.Ushbu bobning birinchi ikki bulimlari moxiyati buyicha bir xil savolga javob berishni uz ichiga oladi: psixologik maslaxat utkazish paytida mijozni urganish uchun kachon nima uchun psixodiagnostika metodlarini xususan test sinovlarini kullash zarur buladi? Birinchi bulimda bu savolga umumiy javob beriladi, ikkinchi va keyingi bulimlarda uni chukurrok urganiladi va aniklashtiriladi. Shunday kilib, psixologik maslaxatlar amaliyotida nima uchun test sinovlari utkazish zarur? Bu savolga umumiy javob kuyidagicha ifodalanadi. Mijozda yuzaga keladigan va psixologik maslaxat utkazishni talab etuvchi psixologik xususiyatdagi xar kanday muammo deyarli xar doim xayotda ma’lum, fakat individual namoyon buladi. Misol uchun, kuchli shaxsiy xavotirlanish, uziga yetarlicha yshonchli bulmaslik mijozlarda keng tarkalgan. Birok turli odamlar turlicha xavotirlanish namoyon etadilar va xayotda uzlarini turlicha ishonchsiz xis etadilar. Yana bir uxshash misol: deyarli barcha odamlarda kobiliyatlari rivojlanishida va xarakteri xislatlarida ma’lum kamchiliklar mavjud buladi, lekin xar bir odam uchun ular yana fakat individual xususiyatga ega buladi. Shuning uchun masalan, ikkita turli xarakterli mijozlar intellektual rivojlanishida kamchiliklar bilan psixologik maslaxatga murojaat etsalar, bu umuman ularning muammolari bir xil va ularni bir xil usul bilan xal etish kerakligini anglatmaydi. Odamning xarakteridagi kamchiliklar buyicha masala yanada murakkabrok: ular kupchilik xollarda xar bir odamning uziga xos individual xayotiy tajribasi sababli psixologik maslaxdtda turlicha xal etilishi zarur. Mijoz shaxsini maxsus psixodiagnostikasini utkazmay turib, psixologik maslaxat vazifasini muvaffakiyatli xal etish shunday xollarda deyarli mumkin emas. Birok mijozning muammosi anik aniklanganida xam psixodiagnostika utkazishga extiyoj tulaligicha zarurligini yukotmaydi. Maslaxatchi - psixolog mijozni kanchalik puxta urganmasin, uning muammosi diagnozini kuyishda baribir u xakida va uning muammosi tugrisida xammasini bilib ololmaydi. Bundan tashkari psixolog-maslaxatchining maslaxatlarini amaliy xal etayotganida mijoz xayotda kanday ekanligi (ba’zida esa ular kutilmagan buladi) muammolarga duch kelishi mumkinligini anik bilish ancha kiyin buladi. Shuning uchun kupincha mijoz psixolog-maslaxatchidan olgan tavsiyalarini amaliy bajarishga kirishganida xam mijozni shaxe sifatida va maslaxatlardan keyingi davrdagi boshka odamlar bilan uzaro munosabatlarini psixodiagnostik urganishni davom ettirish talab etiladi. Mijoz professional psixolog emas, shuning uchun psixolog
maslaxatchi bergan maslaxatlarini bajarishda uning psixologiyasida va xulkida aslida sodir bulayotgan ijobiy uzgarishlarni tugri baxolay olmaydi. Umuman maslaxatchining uzi xam doimo natijalar tugrisida anik fikr yurita olmaydi. Bu birinchidan maslaxatlar tugagandan keyin mijoz psixolog-maslaxatchi bilan deyarli kam uchrashishi sababli sodir buladi. Ikkinchidan, sodir bulayotgan uzgarishlar asta sekinlik bilan sezilmay va anglab yetilmagan buladi. Ushbu xolatda mijoz
bilan aslida nimalar sodir bulayotganligini anik bilish uchun uni bir necha bor, kamida ikki marta test sinovidan utkazish kerak: tavsiyalarni bajarib bulgandan keyin xam tavsiyalar olish uchun ba’zida maslaxat utkazish jarayoni va olgan tavsiyalarini amaliy bajarish ancha kup vaktni olganida (bir yil, undan kup). Mijozning psixologiyasi va xulkida uzgarishlar borishini kuzatish uchun uni oralik test sinovlaridan utkazish zarurati yuzaga keladi.