MəHƏRRƏM ƏKBƏrov
Yüklə 2,8 Kb. Pdf görüntüsü
|
71 hansı müddət ərzində ödənilən malların ixrac əməliyyatları aid edilir. Dövlət müəssisələri və əmlakında dövlətin yekun payı 30%-dən az olmayan digər müəssisələr tərəfindən malların (xidmət və əqli mülkiyyətin) kreditə ixracı, bağlanmış müqa- vilələrin müvafiq dövlət orqanında qeydiyyatdan keçirilmə- sindən sonra aparılır. Buraya aid olmayan şəxslər tərəfindən malların kreditə ixracı gömrük orqanlarında bəyan edilməklə həyata keçirilir. Bu zaman respublikanın dövlət müəssisələrin- də istehsal olunan mallar həmin malların dəyəri istehsalçıya tam ödənildikdən sonra ixrac oluna bilər. Təkrar ixrac (reeksport) əməliyyatları ölkənin gömrük ə razisinə daxil olan xarici mənşəli malların emal ediləndən sonra başqa xarici ölkələrə ixracını nəzərdə tutur. Təkrar ixrac üzrə bağlanılmış müqavilələr Azərbaycan Respublikasının beynəlxalq öhdəliklərində tələb olunan hallarda müvafiq dövlət orqanında qeydə alınmaqla, başqa hallarda isə gömrük orqanlarında bəyan edilməklə icra olunur. Konsiqnasiya yolu ilə ixrac əməliyyatları xarici şəxslərlə bağlanmış müqavilələrə əsasən respublika hüdudlarından kə- narda satışı müəyyən müddət ərzində aparılan malların ixracını nəzərdə tutur. Konsiqnasiya müddəti üçün ayların müddəti gömrük orqanlarında bəyan edildiyi gündən etibarən 180 günə qədər müəyyən olunur. Satışdan əldə olunan vəsaitlər, mallar satıldıqca 10 bank günündən gec olmayaraq ixracatçının Azərbaycan Respublikasındakı bank hesabına daxil olunmalı- dır. Mallar yuxarıda göstərilən müddətdə satılmadıqda 30 gün ə rzində Azərbaycan Respublikasına qaytarılmalıdır. Malların dövlət müəssisələri tərəfindən konsiqnasiya yolu ilə ixracı bağlanmış müqavilələr müvafiq dövlət orqanın- da qeydiyyatdan keçirilməklə, dövlət müəssisəsi olmayan digər rezidentlər tərəfindən ixrac isə gömrük orqanlarında bəyan edilməklə aparılır. Bu zaman respublikanın dövlət müəssisələ- 72 rində istehsal olunmuş mallar, həmin malların dəyəri istehlak- çıya tam ödənildikdən sonra ixrac oluna bilər. Müvəqqəti ixrac əməliyyatları xarici ölkələrdə xidmət göstərilməsi, lizinq əməliyyatlarının aparılması, sərgilərdə, yar- markalarda iştirakı və s. üçün malların yenidən işlənilmədən Azərbaycan Respublikasına qaytarılması şərti ilə ixrac əmə- liyyatlarını nəzərdə tutur. Müvəqqəti ixrac əməliyyatları dövlət müəssisələri tə- rəfindən bağlanmış müqavilələr müvafiq dövlət orqanında qey- diyyatdan keçirilməklə, başqa rezidentlər tərəfindən isə göm- rük orqanlarında bəyan edilməklə ixrac olunur. Müvəqqəti ixrac edilən belə əmtəələr bağlanmış müqavilədə nəzərdə tu- tulan vaxtdan sonra 30 gündən gec olmayaraq Azərbaycan Res- publikasına qaytarılmalıdır. Bu mallar müvafiq dövlət orqa- nının icazəsiylə istifadə olunduqları ölkəyə satıla da bilərlər. Bu satışdan əldə edilən vəsait 10 gündən gec olmayaraq ix- racatçının Azərbaycan Respublikasındakı bank hesabına daxil olmalıdır. Dövlət müəssisəsi olmayan başqa rezidentlər tərə- findən müvəqqəti ixrac olunan mallar da bu qaydalara uyğun müvafiq gömrük rüsumları ödəməklə tənzimlənir. Rezidentlər tərəfindən öz vəsaitləri, konsiqnasiya və ya dövlət zəmanətlərinə əsaslanmayan kreditlər hesabına aparılan idxal əməliyyatları (xüsusi hallar istisna olmaqla) gömrük or- qanlarında bəyan edilməklə həyata keçirilir. Rezidentlərin idxal etdikləri malların gömrük dəyərlərinə nəzarət gömrük orqanları tərəfindən həyata keçirilir. Konsiqnasiya yolu ilə mal idxal edən bütün rezidentlər, bu malların satışından əldə olunmuş vəsaitlə valyuta birjala- rından valyuta alıb konsiqnatorlarla hesablaşa bilərlər. Beynəlxalq iqtisadi əlaqələrin möhkəmləndirilməsində səlahiyyətli dövlət orqanlarının icazəsi və ya təşəbbüsü ilə həyata keçirilən idxal-ixrac əməliyyatları xüsusi yer tutur. Bura aşağıdakılar aiddir: 73 1. Nazirlər Kabinetinin icazəsiylə aparılan idxal-ixrac ə məliyyatları; 2. müvafiq dövlət orqanlarından rəy və lisenziya almaqla aparılan idxal-ixrac əməliyyatları; 3. barter əməliyyatları; 4. sərhədyanı ticarət; 5. dövlətlərarası sazişlərə əsasən ticarət əməliyyatları. Xarici iqtisadi fəaliyyət zamanı aşağıdakı əməliyyatları fərqləndirirlər: • əmtəələrin, işlərin və xidmətlərin idxalı; • əmtəələrin, işlərin və xidmətlərin ixracı; • əmtəələrin reeksportu (idxal edilən malların ixracı); • reimport (ixrac edilən malların idxalı); • Barter, kompensasiyaedici və kombinə edilmiş əmə- liyyatlar. Təyinatından asılı olaraq idxal olunan malların aşağıdakı növlərini fərqləndirirlər: • ölkə daxilində istehlak edilmək üçün gətirilən əcnəbi mənşəli əmtəələr; • ölkə daxilində emal olunmaq və emaldan sonra xaricə qaytarılmalı olan əcnəbi mənşəli əmtəələr; • emal olunmaq üçün xaricə göndərilmiş və emaldan sonra mənşə ölkəsinə qaytarılan əmtəələr; • emal olunmadan xarici ölkədən mənşə ölkəsinə qay- tarılan əmtəələr (reimport); • müvəqqəti olaraq ölkəyə gətirilən (məsələn, sərgiyə) və müəyyən müddət keçdikdən sonra aparılan xarici mənşəli ə mtəələr. Lisenziyaların, “nou-hau”nun və əmtəə nişanlarından is- tifadə hüququnun satın alınması, mühəndis-məsləhətçi, nəq- liyyat xidmətləri və s. idxal edilən xidmətlər hesab olunur. dxal olunan əmtəənin, xidmətlərin və işlərin ödənilməsi aşağıdakı kimi həyata keçirilə bilər: Yüklə 2,8 Kb. Dostları ilə paylaş:
|