12
oxuması mümkün olmayacaqdır. Bu səbəbdən də Qur᾽anın evlərdə oxunması islam hökmlərinin
hamı tərəfindən rəğbətlə qəbul olunmasına səbəb olur.
2. Evlərdə Qur᾽an oxunarsa, səhər-axşam oradan Qur᾽an səsi ucalar və onu dinləyən şəxslərin
qəlbləri bununla təskinlik tapar.
3. Qur᾽anın evlərdə oxunması, həmən evin daha da bərəkətli olmasına səbəb olur. Mələklər bu
evlərə nazil olar, şeytanlar isə qorxuya düşərək oradan uzaq olmaq istəyərlər. Ulduzlar yer üzünü
işıqlandırdıqları kimi, Qur᾽an oxunan evlər də səma əhlinə nur saçar. Qur᾽an oxunmayan evlərdə
bərəkət olmaz, mələklər bu evlərə gəlməkdən çəkinər və oralar şeytanların daimi gediş-gəliş
yerinə çevrilər. (Üsuli-kafi, 2-ci cild. «Qur᾽anın oxunma fəziləti).
QUR᾽AN TİLAVƏTİNİN FƏZİLƏTİ HAQDA UYDURULMUŞ HƏDİSLƏR
Bu məzmunda o qədər hədis nəql olunmuşdur ki, onun çoxluğu insanı heyrətə gətirir.
Biz onlardan bir neçəsinə işarə edəcəyik.
Peyğəmbər (s) buyurur: «Qur᾽andan bir hərf oxuyan şəxsin əməl dəftərinə bir xeyirli əməl yazılar
və hər bir xeyirli əməl on bərabər savabla mükafatlandırılar.» Sonra əlavə edərək buyurur: “«
Əlif, lam, mim»in bir hərf olduğunu deməyirəm. Bəlkə Əlif bir hərf, lam iki hərf, mim isə üç
hərfdir.”
Bir çox əhli-sünnət alimləri bu hədisi öz kitablarında nəql etmişlər. Qurtəbini, Termizini, İbni
Məs᾽udu onlara misal çəkmək olar.
Mərhum Koleyni də öz kitabında bu məzmunda imam Sadiq (ə)-dan hədis nəql etmişdir.
Əbu İsmət Fərəc ibni Əbi Məryəm Məruzi, Məhəmməd ibni Əkaşə Kermani və Əhməd ibni
Abdullah Cuveybari Qur᾽an fəziləti barəsində böyük saxtakarlıqlar göstərmiş hədis
dəccallarındandırlar.
Hətta Əbu İsmət özü bu həqiqəti e᾽tiraf etmişdir. Ondan «Əkrəmənin müasiri olmadığın halda,
onun Qur᾽anın bütün surələri haqda İbni Abbasdan hədis söylədiyini haradan bilirsən?» - deyə
soruşduqda belə cavab vermişdi: Camaatın Qur᾽andan uzaqlaşıb Əbu Hənifənin fiqhinə və
Məhəmməd ibni İshaqın «Məğazi» adlı kitabına üz tutduqlarını görüb, xalis niyyətlə özümdən bir
neçə hədis uydurub onların ixtiyarına qoydum ki, bəlkə müsəlmanlar bu yolla Qur᾽an oxumağa
meyl etsinlər.
Osman ibni Səlah, Ubəy ibni Kə᾽bin Peyğəmbər (s)-dan Qur᾽anın fəziləti barəsində nəql etdiyi
məşhur hədis haqda deyir: «Bu hədis ətrafında kifayət qədər araşdırmalar aparılmışdır. Əldə
olunan nəticə, onu nəql edən şəxsin dediyi bu sözlər olmuşdur: “Bu hədisi mən bir neçə nəfərlə
həmkarlıq edərək özümdən uydurub camaatın ixtiyarına qoydum.”
Demək, Vahidi və digər müfəssirlər bu hədisi öz kitablarında nəql etməklə böyük bir səhvə yol
vermişlər. (Təfsir Qurtəbi, 1/18-19).
13
Allaha və Onun peyğəmbərinə iftira yaxan hədis dəccallarının gördükləri işlər insanda təəccüb
doğurur. Bəli, şeytan onların gördükləri bu çirkin işləri, nəzərlərində xeyirxah işlər kimi
cilvələndirmişdir.
«Müşriklərin etdikləri əməllər beləcə yaxşı göstərildi.»
QUR᾽AN AYƏLƏRİNİN MƏ᾽NALARINDA DİQQƏT VƏ TƏFƏKKÜR
Digər mövzularda olduğu kimi, bu mövzu ətrafında da kifayət qədər hədis və rəvayət nəql
olunmuşdur.
Allah-taala Qur᾽ani-kərimdə bu haqda buyurur:
«Onlar Qur᾽an barəsində düşünməzlərmi? Yoxsa ürəklərinə kilid vurulmuşdur? [Yoxsa
ürəklərinin öz kilidləri vardır?]»
Göründüyü kimi Qur᾽an ayələrinə olan diqqətsizlik, hətta Qur᾽anın özü tərəfindən qətiyyətlə
tənqid olunmuşdur.
İbni Abbasın Peyğəmbər (s)-dan nəql etdiyi hədisdə deyilir: «Qur᾽anı uca və açıq tərzdə oxuyun!
Və onun sirr və qəribəliklərinə yol tapmağa çalışın.»
Əbu Əbdürrəhman deyir: Bizə Qur᾽anı tə᾽lim edən Peyğəmbər səhabələrindən biri deyərdi:
«Səhabələr Qur᾽anı Peyğəmbərdən on ayə-on ayə öyrənirdi. Peyğəmbər (s) ilk on ayəni tə᾽lim
verər və onlar da bu on ayədə bəyan olunan şər᾽i qanunlara və əxlaq normalarına əməl etməyincə
növbəti on ayənin izahını verməzdi.» (Biharul-ənvar, 19/27).
İbni Məs᾽ud, Osman və Ubeyddən nəql olunmuş rəvayətdə deyilir: «Peyğəmbər (s) səhabələrə on
ayə tə᾽lim verər və onlar bu ayələri əməli olaraq icra etməyincə, növbəti ayələrə keçməzdi. O
həzrət çalışırdı ki, səhabələr Qur᾽anı əməli olaraq öyrənsinlər.» (Təfsir Qurtəbi, 1/9).
Günlərin bir günündə Əli (ə) ənsarla elmi mübahisə aparan Cabir ibni Abdullah Ənsariyə
yaxınlaşıb ondan bə᾽zi elmi məsləhətlər verməsini istədi. Ənsardan biri Əli (ə)-ın bu xahişindən
təəccüblənərək dedi: Ya Əmirəl-mö᾽minin! Malik olduğun elm və biliklə yenə də Cabirdən elmi
məsləhətlər alırsanmı?! Buyurdu: Cabir bu tə᾽rifə layiqdir. Çünki o, bu ayənin təfsirini çox gözəl
dərk etmişdir.
«[Ya Məhəmməd!] Qur᾽anı [oxumağı və təbliğ etməyi, yaxud hökmlərinə əməl etməyi] sənə
vacib buyuran Allah, qayıdacağın yerə [hicrət edərək çıxdığın Məkkəyə] səni yenə də
qaytaracaqdır.» (Qəsəs-85).
Əllamə Məclisi bu məzmunda nəql olunmuş hədis və rəvayətləri toplamış və Biharul-ənvarda
ayrıca fəsil ayırmışdır.
14
Qur᾽an bəşəriyyətin dünya və axirət həyatının səadət və xoşbəxtliyini tə᾽min etdiyi üçün hər
zaman ona müraciət etməli və yetkin nəticəyə oradan gəlməlidir. Bu həqiqəti insanın əql və fitrəti
təsdiqləyir, təəssüb, inadkarlıq hissi olmadıqda isə, ona doğru meyl edir.
Zəhəri, imam Səccad (ə)-dan nəql etdiyi hədisdə deyir: «Qur᾽anın hər bir ayəsi sənin üçün
tükənməz bir xəzinədir. Qarşında açılan bütün xəzinə qapılarına diqqət yetirməli və mahiyyətini
dərk etməyə cəhd etməlisən.» (Üsuli-kafi, 2-ci cild, Qur᾽anın fəziləti fəsli).
İKİNCİ FƏSİL
QUR᾽ANIN MÖ᾽CÜZƏSİ
13. Mö᾽cüzəni tanımaq;
14. Mö᾽cüzə, peyğəmbərliyi təsdiq edən amillərdən biridir;
15. Mö᾽cüzələr arasında olan oxşarlıq;
16. Qur᾽an ilahi mö᾽cüzədir;
17. Qur᾽an əbədi mö᾽cüzədir;
18. Qur᾽anın əql və fəlsəfə baxımından mö᾽cüzəliyi;
19. Qur᾽anın Tövrat və İncil ilə müqayisəsi;
20. Qur᾽anın həmahəngliyinin mö᾽cüzəsi;
21. Qur᾽anın qanunvericilik mö᾽cüzəsi;
22. Qur᾽anın dəyişilməzliyi və daimi sabitliyi;
23. Qur᾽anın qeyb barəsində verdiyi xəbərlər;
24. Qur᾽anın yaradıcılıq [xilqət] sirləri.
MÖ᾽CÜZƏNİ TANIMAQ
Mö᾽cüzənin mə᾽nası:
Mö᾽cüzə – «e᾽caz» kəlməsindən götürülmüşdür və e᾽caz kəlməsinin özünün bir neçə mə᾽nası
vardır:
1. Nəyi isə əldən vermək; Məsələn, ərəblər bir şeyi əldən verdikdə deyirlər «ə᾽cəzəhul əmrul
fulani» yə᾽ni, filankəs bu işi əldən verdi.
Dostları ilə paylaş: |