www.uemu.birolmali.com
Urmu Kitabxanasi
55
çıxarmaqla da, täräf-müqabilin dilindän qoparıla bilär. Hämçinin, färqli situasiyada onun ayrı-ayrı vaxtlarda işlätdiyi,
färqli sözläri arqument yerindä qäbul oluna bilär;
Daha bir metod – onu öz täsadüfi bir häräkätinin äsirinä, girovuna çevirmäkdir. Belä ki, o häräkät sizä ziyanlıdırsa
onun mänfi täräflärini äldä arqument edäräk daim ondan täräf-müqabilä qarşı qaxınc aläti, yox, xeyirlidirsä, müsbät
täräfini äsas götürüb ibrät timsalı kimi istifadä etmäk vä bununla sonrakı fäaliyyätlärinä korrektä vermäk mümkündür.
Metodun variasiyaları eynilä yuxarıdakı metodda olduğu kimidir.
Daha bir metod – lazımi keyfiyyäti ona müxtälif komplimentlär vasitäsilä mäcburi «sıramaqdır», mäs., bu cür: «Sändä
mänim än çox xoşuma gälän cähät sänin küsäyän (qorxan, simic vä s.) olmamağındır» vä s. Täsävvürü, eläcä dä, bu
täsävvürü yaratmaq üçün çäkdiyi zähmäti puç etmämäk naminä täräf-müqabil özünü bu cähätdän göstärmäk üçün
canfäşanlıq edäsidir vä ya göstärmäk yadından çıxdıqda yadına salındıqca äl – qolu bağlanasıdır («män dä deyirdim
ki..., heç demä...»).
Yuxarıdakı metoddan bunun başlıca färqi odur ki, burada arqument kimi konkret keyfiyyät göstärilir. Tälim-tärbiyä
prosesindä uşaq xarakterindäki hansısa cücärtini, işartını intişar etdirmäk üçün bu fänddän aktiv istifadä olunur;
Daha bir metod – bu işä ondan başqa heç kimin qabiliyyätinin çatmadığını ona izah etmäkdir. Bu insanda
ähämiyyätlilik şüuru oyadır, äväzedilmäzlik, färdilik hissi yaradır;
Daha bir metod – bunu ona xeyli adamın, älälxüsus da avtoritetlärin täkid etmäsinä çalışmaqdır. «Qrup täzyiqi effekti»
vä ya çoxluğun zähmi mäsälädä ciddi dönüş yaradasıdır;
Daha bir metod – äyani deyil, qiyabi şäkildä çoxluğun vä ya avtoritetlärin bu mäsäläyä münasibätdä mähz siz deyän
mövqedä olduğunu ona çatdırmaqdır. Hansısa baxışın müasir, hansınınsa keçmişdänqalma, hansısa davranışın, älamätin
däb, hansınınsa köhnälmiş vä s. olduğunu tälqin etmäk dä, bu qäbildändir. Liderlärin özlärini daim nüfuzlu, ali
adamların arasında göstärmäyä çalışması, äksinä, aşağı statuslu adamlarla bir görünmäkdän çäkinmäsi, yaxud söhbät
zamanı yalnız bu kateqoriya insanlarla keçirdiyi epizodlardan söz açması, aşağı statuslu adamlarla olan kontaktlarını isä
ört-basdır etmäsi, yalnız qalib gäldiyi mäqamları qabardıb, mäğlubiyyätlärdän söz açmaması, gecä görüşlärini,
müstäqilliyi, kinoya, konsertä, diskotekaya, bara, bulvara vä s., getmäyi oğlanların gänc qızlara müasirlik, däb, norma
kimi yozması, äksinä, häyasına qısılıb durmağı, valideynlärindän ehtiyat etmäyi keçmişdänqalma «sosial bäla» kimi
tänqid etmäsi vä b. bu effektin nümunälärindändir;
Daha bir metod – mövqeläriniz arasındakı ziddiyyäti qabarıqlaşdırmayıb yumşaltmaq, aksenti ümumiliklär üzärindä
cämläşdirmäkdir. Bunun üçün äks mövqelärinizin, baxışlarınızın yalnız eyni bir medalın iki üzü olduğunu, formaca
müxtälif olsalar da, äslindä mäzmunca eyni olduğunu, biri-birini tamamladığını iddia etmäk, bu mäqsädlä arada olan
ümumilikläri qabartmaq, bunlardan misal göstärmäk vä s. zäruridir;
Daha bir metod – fäaliyyät proqramının hazırlanması işindä onun da iştirakını tämin etmäkdir. «Özü yıxılan ağlamaz»
prinsipi prosesin qalan hissäsini nizamlayasıdır. «Yaxşı, bäs siz mänim yerimdä olsaydınız, necä edärdiniz?», yaxud
«Bayaqdan tänqid deyirsiniz, äslindä hämin mäsälä mäni dä sizdän az narahat etmir. Elä isä, gälin göräk birlikdä
fikirläşib bu väziyyätdän necä çıxış yolu tapırıq» tipli formullar täräf-müqabili bu işdä özünä şärik etmäyin
üsullarındandır;
Daha bir metod – bu işi etdikdä nä qazanacağını, etmädikdä isä nä itiräcäyini ona başa salmaqdır. Mäs., rässama izah
etdikdä ki, bu kitab onun üçün tribuna, särgi, vitrindir vä oraya çäkdiyi illüstrasiyalar neçä min nüsxä ilä çap olunub,
yayılıb, onun qabiliyyätini reklam etdiräcäk vä ona xeyli nüfuz, müştäri gätiräcäk, o zaman rässam (vä ya digär sänätçi)
hätta pulsuz işlämäyä vä zähmätini hädiyyä etmäyä dä razı ola bilir;
Daha bir metod – onun qazanc vä itkisini nisyä deyil, nağd olaraq ona vermäkdir. Başqa sözlä, sizä xeyirli olan
zähmätini äväzsiz qoymayıb, här däfä nä iläsä (adi täşäkkürdän tutmuş, zähmäthaqqına, väzifäsini, rütbäsini
yüksältmäyä qädär. Ätraflı bax: «Müsbät sanksiyalar» bölümünä [säh. 80]) mükafatlandırmaq, onun növbäti
däfälärdä dä, sizin tapşırıqlarınıza can-başla getmäsinä säbäb olacaq. Äksinä, sizä zidd addımların här birinin qarşısına
bir «kozır» qoymaq, här cähdini müvafiq sanksiyalarla müşayiätländirmäk çäkindirici effektlidir. Täzyiqlärinin
güzäştlärlä deyil, adekvat sanksiyalarla qarşılaşdığına adät edän täräf-müqabil gec-tez sizinlä münasibätin haqq-
hesabını därk edäsidir;
Daha bir metod – onun ümidini istismar edib, onu istäklärinin girovuna, äsirinä çevirmäkdir. Yuxarıdakı metodlardan
färqli olaraq burada onun qazanc vä itkisinin açarı kimdäsä yox, mähz sizdädir, lakin siz bunu onun qarşısında şärt kimi
qoyursunuz: «Sän belä etsän, män dä bu cür edäcäyäm, etmäsän bu biri cür» vä ya «et, edim», yaxud «et, etmäyim»
vä s. formasında.
Azadlığın hüdudu problemä qädärdir. Problemin başladığı yerdä müstäqillik bitir. Täräf-müqabilin mövcud hansısa
bir probleminin hällindä täşäbbüsü älä almaq, yaxud onda açarı sizin älinizdä olan hansısa bir süni problem yaradıb, nä
zamansa häll edäcäyinizä vä ya ehtiyac duyduğu näyisä nä zamansa ona veräcäyinizä vä s. ümid yaratmaqla (bir sözlä,
potensial imkanlarınıza qısnamaqla) uzun müddät ondan istifadä etmäk mümkündür. stifadä edib qurtardıqdan sonra
isä heç istädiyini vermäyib, birtähär başdan etmäk dä olar;
Daha bir metod – onun bu işdä kiminläsä räqabätä, bähsä, prinsipä, yarışa, intriqaya girmäsinä nail olmaqdır. Härraca
qoyulmuş reytinqinin xilası naminä täräf-müqabil mäqsädläriniz yolunda qladiatorluq edäsidir;
Daha bir metod – onunla münasibäti heç vaxt konkretläşdirmäyib, düşmäni ilä onun arasında täräddüdlü mövqe
tutmaqdır. Gah o, gah da düşmäni täräfä äyilän bu cür ikili (dinamik) münasibät qüvvä vä maraqları balanslaşdıraraq,
äldän çıxmanız vä ya düşmän cäbhäsini genişländirmäniz ehtimalı ilä daim täräf-müqabilä täzyiq göstäräcäk. Sizi
itirmämäk, yaxud düşmän cäbhäsini genişlänmäyä qoymamaq xatirinä isä täräfdaş sizinlä münasibätdä daim mülayim,
güzäştli mövqe tutasıdır.
Sevgililärini qısqandırmaq vä öz däyärlärini artırmaq mäqsädi güdän gänclär ävvälki metodun variasiyası olan bu
fänddän aktiv istifadä edirlär;
Daha bir metod – onu daimi yardımlarınızın äsirinä çevirmäkdir. Mütämadi verdiyiniz bäxşişlärin ardının käsilmäsi vä
ya olanların geri alınması qorxusu onu sizdän asılı väziyyätä salasıdır. Qiyamçıların liderlärinä väzifä verän rähbärlärin,
Dostları ilə paylaş: |