almaq, yaradıcılıqla məşğul olmaq hüququ vardır.Heç kəs ana dilindən istifadə
hüququndan məhrum edilə bilməz”.
Bu prinsipial bazanı əsas tutan dövlətimiz 1995-ci il fevralın 1-də Avropa
Ş
urasının "Milli azlıqların müdafiəsi haqqında'' Çərçivə konven-siyası"nı
imzalamış və bu Konvensiya 16 iyun 2000-ci ildə ratifikasiya et-mişdi. Azsaylı
xalqların hüquqlarını qoruyan Konvensiyanın ll hissəsinin 4 maddəsində göstərilir
ki, Avropa Şurasının üzvü olan bütün dövlətlər " milli azlığa mənsub olan hər bir
şə
xsin qanun qarşısında bərabər müdafiə olun-maq hüququna zəmanət verirlər.
Bununla əlaqədar olaraq, milli azlığa mən-subluğa əsaslanan hər cür ayrı-seçkilik
qadağan olunur."
YUNESKO-nun 2005-ci il oktyabrın 20-də qəbul etdiyi "Mədəni özü-
nümüdafiə müxtəlifliyinin qorunması və təşviqi haqqında Konvensiya" nı
Azərbaycan Respublikası 26 noyabr 2009-cu ildə təsdiq etmişdir. Multi-kultural
ə
nənələri inkişaf etdirən Azərbaycan Respublikası ölkənin azsaylı xalqlarının
mədəniyyətini, dilini, adət-ənənələrini qoruyur və məqsədyönlü iş aparır. Azsaylı
xalqların etnik mənşə və konfessional fərqlərinə bax-mayaraq, Azərbaycan
Respublikası onların hər birinə eyni dərəcədə qayğı göstərir, dilindən, dinindən,
etnik mənşəyindən, sayından asılı olmayaraq, toleyrantlıq ənənələrini əsas tutaraq,
azsaylı xalqlara hörmətlə yanaşır.
Azsaylı xalqların hüquqlarının qorunması üzrə ardıcıl siyasət aparan
müstəqil dövlətimiz onların etno-konfessional inkişafına hərtərəfli köməklik
göstərir. Milli azlıqlar öz milli mərkəzlərini, assosiasiyalarını və digər qurum-larını
yaratmaq hüquqlarından tam istifadə edirlər. Hazırda respublikamız-da onlarla
milli mədəniyyət mərkəzləri fəaliyyət göstərir ki, onların sırasında “Birlik”
cəmiyyəti rus icması, Ukrayna cəmiyyəti, Alman-Azərbaycan cəmiy-yəti,
Azərbaycan- srail cəmiyyəti, Azərbaycan-slavyan mədəniyyət mərkəzi, tat
mədəniyyət mərkəzi, “Ronai” kürd mədəniyyət mərkəzi, “Samur” ləzgi milli
mərkəzi, Ahıska türklərinin “Vətən” cəmiyyəti, talış mədəniyyət mərkəzi, avar
cəmiyyəti, dağ yəhudilərinin icması, Avropa yəhudiləri (Aşkenazi) ic-ması,
“Kapelhaus” alman mədəniyyət icması, “Polonia” polyak mədəniyyət mərkəzi və
başqaları fəaliyyət göstərirlər. slam dinini, pravoslavlığı və iudaizmi özündə
birləşdirən “Üç qardaş“ təşkilatının Azərbaycan Respub-likasında fəaliyyət
göstərməsi multikultural mədəniyyətin daşıyıcısı olan dövlətimizin toleyrantlıq
ə
nənələrinə hörmətlə yanaşmasının bariz nümu-nəsidir.
Ə
dəbiyyat:
• Heydər Əliyev, “Müstəqillik yolu”, Seçilmiş fikirlər. Bakı, 1997,
• Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyası (Maddələr 21, 25, 44, 45),
Bakı, 1995.
http://president.az/azerbaijan/constitution/
• “Azərbaycan Respublikasında yaşayan milli azlıqlar, azsaylı xalqlar və
etnik qrupların hüquq və azadlıqlarının qorunması, dil və mədəniyyətinin
inkişafına dövlət yardımı haqqında” Azərbaycan Respublikası
Prezidentinin 16 sentyabr 1992-ci il tarixli Fərmanı
http://e-qanun.az/files/framework/data/7/f_7762.htm
• Azərbaycan Respublikasının Cinayət,
nzibati Xətalar və Cinayət-
Prosessual məcəlləsi (283 maddə “Milli, irqi, sosial və ya dini nifrət və
düşmənçiliyin salınması”)
•
http://www.azhumanrights.az/az/normacts/1386-az399rbaycan-
respubl304kasinin.html
http://www.azhumanrights.az/az/normacts/1387-az399rbaycan-
respubl304kasinin.html
http://constcourt.gov.az/laws/36
• Avropa Şurasının “Milli azlıqların müdafiəsi haqqında Çərçivə
Konvensiyası” (Azərbaycan hökuməti tərəfindən 1995-ci il fevralın 1-də
imzalanmış və 2000-ci il 16 iyun tarixli Qanunla ratifikasiya edilmişdir)
http://diaspora.gov.az/index.php?options=content&id=270
• Azərbaycan
Respublikasının UNESKO-nun “Mədəni ozünüifadə
müxtəlifliyinin qorunması və təşviqinə dair” Konvensiyasına qoşulmasına
dair 26 noyabr 2009-cu il tarixli Qanunu
http://www.e-qanun.az/files/framework/data/19/f_19041.htm
• “Azərbaycan Respublikasında insan hüquq və azadlıqlarının müdafiəsinin
səmərəliliyini artırmaq sahəsində Milli Fəaliyyət Proqramı” (27 dekabr
2011-ci il tarixli Sərəncamı ilə təsdiq edilmiş)
http://www.president.az/articles/4017
• “Deportasiya olunmuş şəxslərin, milli azlıqların və xalqların hüquqlarının
bərpası ilə bağlı məsələlərə dair Sazişin təsdiq edilməsi barədə”
, Azərbaycan Respublikası Prezidentinin8 oktyabr 1996-cı il tarixli
Qanunu
• Dözümlülük prinsipləri haqqında Bəyannamə. UNESCO, 16 noyabr 1995-
ci il, Tolerantlıq (sənədlər, konsepsiyalar) Azərbaycan Respublikası Dini
Qurumlarla ş üzrə Dövlət komitəsi tərəfindən nəşr olunmuşdur. Bakı,
2014, s.10- 18.
• “ rqi ayrı-seçkiliyin bütün formalarının ləğv edilməsi haqqında Beynəlxalq
Konvensiyaya qoşulmaq barədə”, Azərbaycan Respublikası Prezidentinin
31 may 1996-cı il
tarixli Qanunu,
http://www.justice.gov.az/view_hr.php?id=15
• Fautre W. Azerbaijan. Ethnic diversity. Peaceful co-existence and state
management. Brussels, 2014
http://hrwf.eu/wp-content/uploads/2014/11/Azerbaijan-Ethnic-Diversity-
Peaceful-Co-existence-State-Management.pdf
• Куропятник А.И. Мультикультурализм. Проблемы социальной ста-
бильности
полиэтничных обществ. СПб., 2000.
http://www.old.jourssa.ru/2000/2/2bKuropyatnik.pdf
• Мамедова Ф. Кавказская Албания и албаны. Баку, 2005. С.571- 667
• Najafov E.A. The Evolution of Azerbaijani Nationalism: Enlightenment,
ADR, and Azerbaijanism- Vol., I, 2008- AZERBAIJAN IN THE WORLD
(Articles. interviews, chronology)
http://www.ada.edu.az/biweekly
Azərbaycan Diplomatiya Akademiyası,
2009, p.101-10
• Quliyeva N. Azərbaycan tatlarının ailə məişəti və mənəvi mədəniyyəti.
Bakı, 2005.
• Вердиева Х. Немцы в Северном Азербайджане. Баку, 2009.C.33-
45.102-106.
http://www.ebooks.az/book_orXjt0kT.html
ВердиеваХ
.Ю.Переселенческая политика Российской империи в
Севером
Азербайджане.Баку, 1999.С.42-43,226,235,245,250,258,
259, 264.
Dostları ilə paylaş: |