Microsoft Word s g. temmuz doc
Yüklə 1,27 Mb. Pdf görüntüsü
|
60 yaptığı zulüm”, kayıplara neden olan “askeri ihmal ve yetersizlikler” ile ilgili haberlerdir. 120 Aslında savaş dönemlerine ait nesnellikle ilgili tüm düşünceler medyanın genel durumunu yansıtmaktadır. Medyanın savaş dönemlerine özelmiş gibi görülen yanlı yayınları tüm zamanlar için geçerlidir. Sadece bu dönemlerde yanlılık, sansür, ulusal çıkarların gözetilmesi daha yoğun ve daha açık olarak hissedilmektedir. 121 “Toplumsal eylemlerin haberleştirilmesinde medyanın yanlılığı üzerine yazılan metinlerde, medyanın bu eylemleri haberleştirme biçiminin haber toplama rutinlerine haber değeri atfetme gerekçelerine kar amaçlı kuruluşlar olan yayıncıların ekonomik- politik çıkarlarına, medyanın konjonktürel ilgilerine göre belirlendiği ortaya konulmuştur. Bununla bağlantılı olarak medyanın sahiplerinin politikacılarla ve diğer ticari olanlarla kurduğu sıkı ilişkiler sosyal olarak ulaşılabilirliği olan ve sistemi sorgulamak yerine tekil ya da kişisel sorunlarla uğraşan eylemlerin medyada daha kolay yer bulması sonucunu doğurmaktadır.” 122 “Benzer şekilde Türkiye’de ulusal medyanın toplumsal eylemleri temsilinin, medya kuruluşlarının yapısal çıkarları ve ideolojik yanlılıklarıyla yakın ilişki içinde olduğu görülmektedir. Bu kuruluşlar yapısal çıkarlarıyla uyuşmayan protestoları sapkın, çarpık, sıra dışı, tehdit unsuru barındıran şiddetli eylemler olarak tanımlayabilmekte ya polis ve tutuklama görüntüleri eşliğinde aktararak ulusal güvenlik sorunu ile bağdaştırmakta ya da yalnızca izlence boyutunu öne çıkararak eylemi içeriğinden soyutlamayı 120 A.g.e. s.194. 121 Zeynep şcan, Medyada Ulusal Bakış Açıları, Le Monde, New York Times ve The Guardian gazetelerinde 2003 Irak Savaşı, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 2004, s. 58. 122 Eser Köker, Ülkü Doğanay , “Türkiye’de Televizyon Haberlerinde Savaş Karşıtı Eylemler” Savaşın Yüzleri ve Uzlaşmanın Aşamaları Faces Of War Phases Of Reconciliation, Der: Ülkü Doğanay, Ankara Üniversitesi Basımevi, Ankara, 2004. s. 151. 61 yeğlemektedir. Bu noktada ulusal medyada toplantı gösteri ve yürüyüşün “izinsiz” ya da “izinli” olması birincil önem taşımaktadır. zinsiz gösteriler çoğunlukla şiddet eylemleri ile eşleştirilmekte bir yurttaş topluluğuna ait “birlikte sorun dile getirme eylemi”nin gerçekleştirme koşullarını düzenleyen yasal hükümler bunların medyada haberleştirilme biçimini de etkilemektedir.” 123 Bununla birlikte savaş ve isyan dönemlerinde, haber medyası çok farklı bir döneme girmekte ve kullanılan üslupta da köklü değişiklikler olabilmektedir. 124 Tarih boyunca uluslararası çatışma dönemlerinde, devletler haklılıklarını anlatabilmek, ulusal birlik ve bütünlüğü koruyabilmek amacıyla medyayı önemli bir araç olarak görmüşlerdir. Bu dönemlerde, zayıf ve küçük ülkelerin liderleri, her türlü zorluğu göze alarak, Amerika ve Batı Avrupa tarafından kontrol edilen uluslararası medyaya ulaşabilmek için büyük çaba sarf etmektedirler. 125 Savaş ve ayaklanmalarda haber medyasına girme rekabeti yaşanmakta, savaşan taraflar farklı haber medyalarından özellikle onlara yardım edebilecek güçlü ülkelerin medyalarından faydalanmak istemektedirler. çinde bulunduğumuz çağda batı medyası uluslararası gündemi diğer yerlerdeki medyadan daha çok oluşturmaktadır. 126 Çatışmalarda taraf olarak yer alan bu ülkeler için dünyanın tek süper gücü Amerika ile ilişki içerisinde olmanın ve görüşlerini aktarmanın büyük önemi bulunmaktadır. Bunun için en iyi yol da Amerikan medya kuruluşları olmaktadır. New York Times ya da Washington Post en yaygın ve en itibarlı gazeteler olarak, CNN ve NBC de en etkin iletişim araçları olarak görülmektedir. Özellikle çatışan 123 Eser Köker, Ülkü Doğanay , “Türkiye’de Televizyon Haberlerinde Savaş Karşıtı Eylemler” Savaşın Yüzleri ve Uzlaşmanın Aşamaları Faces Of War Phases Of Reconciliation, Der: Ülkü Doğanay, Ankara Üniversitesi Basımevi, Ankara, 2004. s. 153. 124 G. Wolfsfeld, Media and Political Conflict, Londra. Cambridge Press, 2004, s: 125. 125 Zeynep şcan, Medyada Ulusal Bakış Açıları, Le Monde, New York Times ve The Guardian gazetelerinde 2003 Irak Savaşı, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 2004, s. 62. 126 G. Wolfsfeld, Media and Political Conflict, Londra, Cambridge Press, 2004, s.125. 62 devletlerin CNN'e ulaşması ve görüşlerinin orada temsil edilmesi, o devletler açısından büyük bir ayrıcalık olmaktadır. Bunun nedeninin altında, Amerika’nın dünyanın herhangi bir yerindeki çatışmada devletler üzerinde potansiyel etkiye sahip olduğu kanaatinin bulunmasıdır. Ayrıca, büyük ve güçlü ülkelerin resmi politikalarının çerçeveleri, medyada yoğun olarak yer almakta ancak zayıf tarafın görüşü medya tarafından kolaylıkla yok sayılabilmektedir. 127 Savaş dönemlerinde gazetecilerin ulusal bakış açılarını bu kadar yoğunluk içerisinde sunmalarının nedeninin hepsi, onların milliyetçi duygularından kaynaklanmamaktadır. Bunun arkasında, hükümetlerin bu dönemlerde medyayı çok sıkı takibe almaları ve yayınlar üzerinde kontrol sahibi olma istekleri de bulunmaktadır. Wolfsfeld de, toplum tarafından kabul edilen kriz dönemlerinde yetkililerin acil kuralları uygulamalarının daha kolay olduğunu ve haber medyası üzerindeki kontrolün daha etkin bir şekilde yürürlüğe koymayı beraberinde getirdiğini söylemektedir. 128 Savaş alanında yetkililer, medya yayınlarının üzerindeki kontrollerini farklı yollardan sağlamaktadırlar. Askeri alanda üstün olan taraf, haber akışı üzerinde tam bir denetime de sahip olmakta ve medya kuruluşlarının özerkliğini önemli ölçüde sınırlandırmış olmaktadırlar. Gazetecinin ihtiyaç duyduğu öncelikli bilgi; savaş alanındaki son durum olmaktadır. Hükümetler medyanın karşı tarafa ulaşma olanaklarını kapattıkları anda kontrolü kendi ellerine almış olacaklardır. 129 Nitekim, 1991 Körfez savaşında müttefik güçlerin medya ve haber akışı üzerinde büyük bir kontrol mekanizması kurdukları ve bunu gazeteci bilgi bürosu adıyla oluşturdukları pool (havuz) sistemi ile yapmışlardır. 130 Ayrıca müttefiklerin askeri açıdan çok güçlü olmaları 127 Zeynep şcan, Medyada Ulusal Bakış Açıları, Le Monde, New York Times ve The Guardian gazetelerinde 2003 Irak Savaşı, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 2004, s. 58. 128 A.g.e. s.60. 129 A.g.e. s. 62 130 G. Wolfsfeld, Media andPolitical Conflict, Londra. Cambridge Press, 2004, s: 133 Yüklə 1,27 Mb. Dostları ilə paylaş:
|