Mikroiqtisodiyot: amaliy mashg`ulot ishlanmasi I

V BOB. ISHLAB CHIQARISH NAZARIYaSI
Asosiy tushunchalar
Ishlab chiqarish - ishlab chiqarish omillaridan foydalangan holda mahsulot yaratish jarayonini yoki ishlab chiqarish omillarini tayyor mahsulotga aylantirish jarayoni.
CHekli texnologik almashtirish normasi (MRTS_xy) - ishlab chiqarish hajmi o’zgarmaganda bir birlik X omilini necha birlik y omil bilan almashtirish mumkinligini ko’rsatadi.
CHekli mahsulot - bu o’zgaruvchan resurslar kombinatsiyasini kichik miqdorda qo’shimcha sarfi hisobidan umumiy mahsulotning o’sgan qismiga aytiladi.
Izokvanta – bir xil hajmda mahsulot ishlab chiqarishni ta’minlovchi omillar sarflari kombinatsiyalarini ifodalovchi egri chiziq.
Izokosta – yig’indisi bir xil yalpi xarajatga teng bo’lgan resurslar sarflari kombinatsiyalarini ifodalovchi chiziq. Izokosta tenglamasi:
Bu erda: C – yalpi xarajat;
– ish haqi;
r – kapital narxi.
Resurslardan foydalanish sharti:
Ishlab chiqarish funktsiyasi – ishlab chiqarilgan mahsulot miqdori bilan shu mahsulotni ishlab chiqarishda sarflangan ishlab chiqarish omillari miqdori o’rtasidagi bog’liqlikni ifodalovchi funktsiya .
Ishlab chiqarish funktsiyasi umumiy holda quyidagicha yoziladi:
F₁ F₂…F_n -ishlab chiqarish omillari miqdori.
Agar ishlab chiqarishni faqat kapital va mehnat sarflari miqdoridan bog’liq desak
ishlab chiqarish omili mahsuloti.
Umumiy mahsulot (total product, TP) - ishlab chiqarish omili sarfiga to’g’ri keladigan mahsulot miqdori. Masalan, TP_L – mehnatning umumiy mahsuloti; TP_K – kapitalning umumiy mahsuloti.
Mehnatning o’rtacha mahsuloti:
Kapitalning o’rtacha mahsuloti
CHekli mahsulot (marginal product, MR) – boshqa omillar sarfi o’zgarmaganda bir birlik biror omildan qo’shimcha foydalanish hisobidan ishlab chiqarilgan qo’shimcha mahsulot. Masalan, mehnatning chekli mahsuloti: