Modda va energiya almashinuvining Yosh xususiyatlari va fiziologiyasi Reja

Sifatsiz oqsillar o’simlik mahsulotlaridabo’ladi (non, kartoshka, makkajo’xori, no’xat, mosh, loviya, guruch, kabilarda).

Shuni olohida qayd qilish kerakki, bolalar organizmining o’sishi va rivollanishi uchun ularning ovqat tarkibidagi oqsillarning 80-90 %i sifatli (go’sht, baliq, tuxum, sut) bo’lishi kerak. Kattalar ovqati tarkibdagi oqsillarning 50 %i sifatli va 50 %i sifatsiz bo’lishi mumkin. Katta odam kundalik ovqatining tarkibida 80-120g oqsil bo’lishi kerak.

Yoglar almashinuvi. Yoglar ham oqsillarga o’xshash odam organizmida plastik va energetik ahamiyatga ega. 1g yog organizmida kislorod ta’sirida oksidlanib, 9,3 kkal energiya ajratadi. Yoglar ikki xil bo’ladi: hayvon yoglari (dumba, charvi yoglari, sariyog, baliq yogi, tuxum sarigi tarkibida yog kabilar); o’simlik yoglari (paxta, kungaboqar, zig’ir, kunjut, makkajo’xori, zaytun moylari). Dumba, charvi va tuxum sarig’i tarkibidagi yog’larda xolesterin moddasi ko’p. Bu modda ateroskleroz (qon tomirlarning qattiqlashib, mo’rtlashib va toraib qolishi) kasalligi kelishiga sabab bo’ladi. Shuning uchun yoshi 40dan oshgan odam hayvon yog’i va tuxumni kamroq iste’mol qilishi kerak.
1 kg tirik vaznga zarur bo’lgan yog’ning miqdori.( A.G.Xripkova bo’yicha)

Yoshi	Yog’ga bo’lgan talab (g.da)
Emadigan bola	5,5-6
1 yoshdan 4 yoshgacha	4-3,5
4 dan 7 yoshgacha	3-2,5
7 yoshdan katta	2,5-3
10-11 yoshgacha	1,5
10-18 yoshgacha	1