1
Ödəniş və Hesablaşma Sistemləri
Komitəsi
Beynəlxalq Qiymətli Kağızlar
Komitələri Təşkilatının İdarə
Heyəti
Maliyyə bazarı infrastrukturları üçün
prinsiplər:
Açıqlanma çərçivəsi
və
Qiymətləndirmə metodologiyası
Dekabr 2012
B E Y N Ə L X A L Q H E S A B L A Ş M A L A R
B A N K I
OICUIOSCO
2
Mündəricat
İxtisarlar ....................................................................................................................................................... .3
1.0. Giriş ...................................................................................................................................................... 4
Açıqlanma çərçivəsi və qiymətləndirmə metodologiyasının məqsədi ............................................ 4
Açıqlanma çərçivəsindən istifadə ...................................................................................................... 5
Qiymətləndirmə metodologiyasından istifadə ................................................................................. 5
Qiymətləndirmələrin aparılması üçün ümumi mülahizələr .............................................................. 6
Hesabatın tərtib edilməsi ................................................................................................................... 7
2.0. Maliyyə Bazarı İnfrastrukturları (MBİ) üçün açıqlanma çərçivəsi ................................................. 7
Açıqlanma çərçivəsinin məqsədi ...................................................................................................... 7
Açıqlanma şablonunun doldurulması üçün ümumi təlimatlar ......................................................... 7
3.0. MBİ prinsipləri üçün qiymətləndirmə metodologiyası ..................................................................... 9
Ümumi mülahizələr ........................................................................................................................... 9
Prinsiplərin qiymətləndirilməsinin tamamlanması üçün ümumi təlimatlar .................................... 7
Mərhələ 1: Qiymətləndirmənin müvafiq miqyasının müəyyən edilməsi .............................. 9
Mərhələ 2: Hər tətbiq edilə bilən mülahizə üzrə faktların toplanması ................................. 11
Mərhələ 3: Hər prinsip üçün əsas nəticələrin tərtib edilməsi .............................................. ...12
Mərhələ 4: Hər prinsipə reytinqin verilməsi ........................................................................ ....12
Mərhələ 5: Hər narahatlıq amilinin ünvanlanması üçün müvafiq zaman çərçivəsinin
göstərilməsi………………………………………………………………………...…. 14
Mərhələ 6: Qiymətləndirmə hesabatının hazırlanması ......................................................... 14
4.0. Səlahiyyətli orqanların məsuliyyətlərinin qiymətləndirməsi metodologiyası ................................ 14
Məsuliyyətlərin qiymətləndirilməsinin tamamlanması üçün ümumi təlimatlar ........................... 14
Mərhələ 1: Qiymətləndirmənin müvafiq miqyasının müəyyən edilməsi ............................ 14
Mərhələ 2: Hər tətbiq edilə bilən mülahizə üzrə faktların toplanması................................ 15
Mərhələ 3: Hər prinsip üçün əsas nəticələrin tərtib edilməsi .............................................. 15
Mərhələ 4: Hər prinsipə reytinqin verilməsi ........................................................................ 16
Mərhələ 5: Hər narahatlıq amilinin ünvanlanması üçün müvafiq zaman çərçivəsinin
göstərilməsi…………………………………………………….…………….…. 17
Mərhələ 6: Qiymətləndirmə hesabatının hazırlanması ......................................................... 18
5.0. MBİ üçün prinsiplərin əsas mülahizələri üzrə suallar ..................................................................... 18
6.0. MBİ üçün səlahiyyətli orqanların məsuliyyətlərinin əsas mülahizələri üzrə suallar ...................... 54
Əlavə A: MBİ açıqlanma şablonu .............................................................................................................. 59
Əlavə B: MBİ prinsiplərinə riayət edilməsi üzrə qiymətləndirmə hesabatı şablonu ............................... 61
Əlavə C: MBİ-lərlə bağlı səlahiyyətli orqanların məsuliyyətlərinə riayət edilməsi üzrə qiymətləndirmə
hesabatı şablonu………………………………………………………………………………….…… 65
Əlavə D: MBİ prinsipləri və səlahiyyətli orqanların məsuliyyətlərinə riayət edilməsi üzrə qiymətləndirmə
hesabatının şablonu…………..……………………………………………………………..………… 68
3
İxtisarlar
MTM
ÖHSK
MQKD
TXH
ÇqÇ
ÇqÖ
MBİ
MSQP
BMİ
BVF
BQKKT
IT
RVBHS
MBİP
ÖS
ÖqÖ
REPO
İHÖS
QKHS
TR
DB
Mərkəzi tərəf müqabili
Ödəniş və Hesablaşma Sistemləri Komitəsi
Mərkəzi qiymətli kağızlar depozitariyi
Təxirə salınmış xalis hesablaşmalar
Çatdırılmaya qarşı çatdırılma
Çatdırılmaya qarşı ödəniş
Maliyyə bazarı infrastrukturu
Maliyyə Sektorunun Qiymətləndirilməsi Proqramı
Beynəlxalq Maliyyə İnstitutu
Beynəlxalq Valyuta Fondu
Beynəlxalq Qiymətli Kağızlar Komitəsi Təşkilatı
Informasiya texnologiyaları
Real vaxt rejimində banklararası hesablaşmalar
sistemi
Maliyyə bazarı infrastukturlarının prinsipləri
Ödəniş sistemi
Ödənişə qarşı ödəniş
Yenidən alqı-satqı üçün satış müqaviləsi
İri həcmli ödəniş sistemi
Qiymətli kağızların hesablaşma sistemi
Ticarət repozitorlığı
Dünya Bankı