ŞƏ r q -q o r b

çirkaba bulaşınışdır;  vicdan ozabından çox qayğısı  var;  düşüncodon 
arlıq  modosini  doldurmaqla moşğuldur,  hiylogorlik cdorok  chtiras- 
lara  malik  bir  adam  olduğunu  göstorir,  halbuki  hoqiqotdo  hcç  bir 
hissi  yoxdur.  O clo parlaq  bir halqadır ki,  katorqanı  yüksok com iy- 
yotlo  birloşdiro  bilir.  Maksim  dö  Trayl  son  doroco  a rif  olan  bir 
toboqoyo m onsubdur ki, oradan bozon Mirabolar, Pittlor Rişclyclor, 
lakin  daha  çox  qraf dö  Q ronlar',  Fukyc-Tcnvillor3  vo  Kuanyarlar3 
mcydana çıxır.
Dcrvil vikontcssanın qardaşını dinlodikdon sonra ycno sözo baş- 
layaraq:
-  
Yaxşı, -  dcdi, mon bu şoxsin barosindo müştorilorimdon, zavallı 
Qorio  atadan4  çox  şcylor cşitmişom.  Lakin  moclisdo  bir ncço  dofo 
ona  tosadüf ctdiyimo  baxmayaraq,  hor  zaman  onunla  tanış  olmaq 
kimi qorxulu bir şorofdon çokinmoyo çahşardım.  Bununla bclo, dos- 
tum  moni  o qodor  israrla  nahara çağırırdı  ki,  mon  monasız bir  lov- 
ğabazlıq  göstormomok  üçün  onun  bu  ricasını  rodd  cdo  bilmodim. 
Bu subay  naharını  tosovvür ctmok  sizin  üçün  çotin  olar,  xanım.  Bu 
nahar şöhrotporostlik moqsodilo bir dofo parlamaq istoyon xosis bir 
adamın chtişam h vo son doroco inco vo zongin bir naharı  idi.  Adam 
içori  giror-girm oz,  süfronin  üstündoki  soliqoyo,  gümüş  qabların 
panltısına, büllurlara vo bozokli süfroloro hcyrot cdirdi. Hoyat burada 
bütün  parlaqlığı  ilo  açılmışdı.  Z o rif gonclor  gülümsoyorok  yavaş- 
yavaş danışır vo ycni  adaxlanm ış adam lara bonzoyirdilor.  Hor şcy- 
don mosumiyyot yağırdı.  İki saatdan sonra bu süfroyo baxmış olsay- 
dınız,  vuruşmadan  sonra dava mcydanı  xatirinizo  golordi;  hor torof 
sınmış stokanlar, ozilmiş, bükülmüş salfctkalar, adamda dəhşot oya- 
dan  alt-üst  cdilm iş  qablar  ilo  dolmuşdu;  hor  torofdo  sos-küy  vo 
gurultu, oyloncoli tostlar, alovlu cpiqramlar5, kinli vo zohorli zarafat- 
lar cşidilirdi, qıpqırmızı qızarmış üzlər, od kimi parlayan və artıq hcç
' Q o r i   A n t u a n f l 6 9 8 -1 7 2 0 ) 
ad am  o ld ü rd ö y u   ü çü n  d a r ağ a cın d a n   asılm ışdır.
2 
F u k y c - T c n v i l  
B öyük  Fran sa  inqilabı  d ö v rü n d o   in q ilab   m o h k o m o sin in  
ictim ai  m ü d d o isi  o lm u şd u r;  1 7 9 5-ci  ild o  c d am   cd ilm işd ir.
’ K u a n y a r   P y c r f l 7 7 9 - 18 3 1 ) -  o ğ n ı v o q u l d u rd o s tə s in in   başçısı  o lm u şd u r; b ir 
sıra   sa x ta k a rlıq la r  sa y o sin d o   a rislo k ra l  c o m iy y o lin d o   g ö rk o m li  b ir  v o z iy y o t  sahibi 
o lm u şd u r;  sa ra y d a   b clo   q o b u l  c d ilo r v o   v o ziy y o tin d o n   istifad o   cd o ro k   o ğ n ı  d o sto sino  
ro h b o rlik   cdirdi.
*  Q o r i o   a t a  
B alzak m  “ Q o rio  a ta "   a d h   ro m an ın m   b aş  qoh ro m an ıd ır.
! E p i q r a m   -   k içik   g ü lm o li  şcir,  y ax u d   iti  sa tirik   ifadodir.
bir şcy ifado ctmoyon gözlor, uzun vo müxtolif nitqlər,  danışıqlar... 
Bu  cohonnom  gurullusunun  arasından  şüşo  sındıranların  sosi,  oxu- 
yanlann  noğmosi  cşidilirdi.  I lamı  öpüşür,  savaşır,  qızışırdı;  otağı 
minlorco  qoxulardan  ibarot  iyronc  bir  iy  tutmuşdu;  soslor bir-birino 
qartşmışdı; hcç kosin no ycdiyindon, no içdiyiııdon, no danışdığından 
xobori  yox  idi.  Kimisi  moyus oturmuş, kimisi  do boşboğazlıq cdirdi. 
Budur bu  monoman1 yırğalanan  bir zong kimi  cyni  sözü  tokrar cdo- 
cdo qalmışdır; o biri bu qarğaşahq arasında omr ctmok  istoyirdi, ağlı 
on çox başında olanlar orgiya2 düzoltmoyi  toklif cdirdi.  Soyuqqanh 
bir adam  buraya girmiş  olsaydı,  vakxanaliya5  moclisino  düşdüyünü 
zonn  cdordi.  Homin  bu  qarışıqlıq  arasında,  dö Trayl  monim  hüsn- 
roğbotimi  qazanmaq  istomişdi.  Mon  dcmok  olar  ki,  düşünmok 
qabiliyyotini  büsbütün  mühafızo  ctdiyimdon,  özümü  chtiyath  sax- 
layırdım.  Ona  golinco  özünü  sorxoşluğa  vursa  da,  ycno  do  özünü 
büsbütün  idaro  cdo  bilir vo  öz  işlorini  düşünürdü.  I loqiqoton,  ncco 
olduğunu  bilmirom,  lakin  axşam  saat  doqquzda  Qrinyonun  qonaq 
otağından  çıxdığım  zaman,  mon  artıq  büsbütün ona  moftun  olmuş- 
dum  vo  sabahı  gün  onu  Qobsck  baba  ilo  görüşdürmoyi  vod  cımiş- 
dim.  Danışığmın  zorifliyi  sayosindo  “namus,  sodaqot.  qrafinya, 
ismətli  qadm,  bodboxtlik”  sözlori  söhbotindo  bir  schrkarhq  kimi 
görünürdü.  O  biri  gün  sohor  yuxudan  oyanıb  dünon  ctdiklorimı 
yada  salmaq  istodikdo,  böyük  bir  çotinliklo  fıkirlorimi  bir-bırilo 
bağlaya  bilmişdim.  Nohayot,  ağlıma bclo  bir  fıkir  goldi:  günortaya 
kimi  on  bcş  min  frank  tapılmazsa,  müştorilorimdon  birinin  qızının 
namusu,  orinin  ona  qarşt  boslodiyi  hörmot  vo  mohobboti  tohlüko 
altındadır.  Qum ar borcları,  karcta qayıranın  toqdim  ctdiyi  hcsablar, 
kimin  iso  s a rf  ctdiyi  molum  olmayaıı  pullar,  bu  mobloği  toşkil 
cdirdi.  M onim  bu  qoribo  tamşım  o  qadımn  kafı  dorocodo  zongin 
olduğuna vo bir ncço illik qonaot sayosindo ycno öz sorvotini  borpa 
cdo  bilocoyino  moni  inandırmışdı.  Yalnız  o  zaman  dostumun  bu 
qodər tokid ctmosinin sobobini  anlamağa başladım.  Utanaraq ctiraf 
ctmoliyom   ki,  bu “dcndi”  ilo sazişin  Qobsck  baba  üçün  no kimi  bir
' M o n o m a n -   m o n o m an iy ay a  d ü ç a r  olm uş  şo x so ,  b ir  o şyaya,  b ir  fikro  vo  i.a.. 
d o lic o sin o   v u ru lm u ş  a d am a  dcyilir.
1  O r g i y a   -   pozğ u n .  q ızğın  b ir k c f vo   ziyafot.  Q odim  y u n a n ta r şo rab  vo o ylonco 
a llah ı  v a k x ın  ş o ro fin o  dü zo ltd ik lori  tontonoli  bay ram lara  "o rg iy a "   dcyordilor.
3 V a k x a n a l i y a   -  b u rada  m ocazi  m o nada  işlo n m işd ir.  orgiya,  h ald an   çıxm aq, 
q ızğın   n o şo   m oclisi  dcm okdir.

---