Təbliği Respublikanın kütləvi və ixtisas
Yüklə 465,7 Kb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Əlavə 2 Azərbaycan SSR XQS-da M.F.Axundovun anadan olmasının 125 illiyini keçirmək haqqında
canişinliyinin Tiflisdəki nəşriyyatında kitab halında çap etdirmişdir. 1861 M.F.Axundzadəyə mayor rütbəsi verilmişdir. 1863-1864 Tərtib etdiyi əlifbanı müdafiə üçün İstanbula getmişdir. Bu səfərində Mirzə Məlkümxan ilə tanış olmuşdur. Həmin ildə “Çeşmə kitabəsi”, “Səidə xitab”, “Fuad Paşanın mədhi” adlı mənzumələri və “Kəmalüdövlə məktubları” adlı məşhur fəlsəfi əsərini yazmışdır.
“Həcvi-Əbdürrəsülxan” adlı əsərini yazmışdır. 1868 “Həkimi-ingilis Yüma cavab” adlı əsərini yazmışdır. 1869 “Yeni əlifba haqqında mənzumə” adlı əsərini yazmışdır.
May ayının 18-də Qafqaz canişini baş idarəsinin sərəncamı ilə Şərq dilləri senzuru vəzifəsinə təyin edilmişdir. 1873 Ona hərbi rütbə - polkovnik rütbəsi verilmişdir. 1873 8 martda “Hekayəti-vəziri-xani-Lənkəran” pyesi Bakıda tamaşaya qoyulmuşdur.
İyunda “Hacı Qara” pyesi Bakıda tamaşaya qoyulmuşdur.
Yeni əlifbaya aid və hürufi-samitə müsəvvədənin latın və ərəb əlifbası üzrə quruluşunu təsvir edən
cədvəl düzəltmişdir. 1878 Fevral
ayının 26-da
Tiflis şəhərində ürək
xəstəliyindən vəfat etmişdir. 1930 İndiki Səbail rayonunda M.F.Axundzadənin adını daşıyan bağça və heykəli qoyulmuşdur (heykəltəraş P.Sabsay). 1938 Azərbaycan SSR XKS-də, M.F.Axundzadənin anadan olmasının 125 illiyini keçirmək barəsində qərar qəbul edilmişdir. 1939 İyun ayının 1-də Azərbaycan Dövlət Ümumi Kitabxanasına (Hazırda M.F.Axundzadə adına Milli Kitabxana) M.F.Axundzadənin adı veril- mişdir.
Şəkidə görkəmli mütəfəkkirin ev-muzeyi onun 1812-ci ildə dünyaya göz açdığı küçədə (indiki M.F.Axundzadə küçəsi), 1 saylı ünvanda yerlə- şən binada yaradılmışdır.
M.F.Axundzadənin anadan olmasının 150 illik yubileyi Ümumdünya Sülh Şurasının qərarı ilə keçirilmiş, Ümumittifaq miqyasında təntənə ilə qeyd olunmuşdur.
M.F.Axundzadə adına Kitabxanada heykəltəraş İ.Zeynalovun hazırladığı büstü qoyulmuşdur.
M.F.Axundzadə adına 3 Respublika Dövlət mükafatının təsis edilməsi haqqında qərar qəbul edilmişdir. 1982 Azərbaycan KP MK-nın qərarı ilə M.F.Axund- zadənin anadan olmasının 170 illiyi keçirilmiş- dir.
1983 Tiflisdə M.F.Axundzadənin ev-muzeyi və Azər- baycan Mədəniyyət Mərkəzi açılmışdır.
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin “Azərbaycan dilində latın qrafikası ilə kütləvi nəşrlərin həyata keçirilməsi haqqında” 12 yanvar 2004-cü il tarixli Sərəncamı ilə M.F.Axundzadənin əsərlərinin 3 cildliyi nəşr olunmuşdur. 2007 Hər iki ad (Tiflisdə M.F.Axundzadənin ev- muzeyi və Azərbaycan Mədəniyyət Mərkəzi) ləğv olunaraq, M.F.Axundzadə adına Azərbay- can Mədəniyyəti Muzeyi olmuşdur. 2010 Aprel ayının 13-də Mirzə Fətəli Axundzadənin 200 illik yubileyinin keçirilməsi haqqında Azərbaycan Respublikasnın Prezidenti Sərəncam vermişdir. 2011 İyun ayının 30-da Azərbaycanın Gürcüstandakı səfirliyinin və Tbilisi şəhər bələdiyyəsinin təşəb- büsü ilə böyük mütəfəkkir Mirzə Fətəli Axund- zadənin paytaxtda onun adını daşıyan 73 saylı Azərbaycan orta məktəbinin binası qarşısında büstü qoyulmuşdur.
Əlavə 2 Azərbaycan SSR XQS-da M.F.Axundovun anadan olmasının 125 illiyini keçirmək haqqında Azərbaycan SSR Xalq Komissarları Soveti, Azərbaycan dramaturgiyasının əsasını qoyan, Azərbaycan ədəbiyyatının klassiki, dahi mütəfəkkir M.F.Axundovun anadan olmasının 125 illik yubileyini keçirmək məsələsini müzakirə etmişdir. Yubiley mətbuat sarayı qarşısındakı meydanda Mirzə Fətəli Axundova yeni abidə qoyulmasını qərara alınmışdır. Azərbaycan Dövlət Universitetində, Azərbaycan Pedaqo- ji İnstitutunda və teatr məktəbində təhsil əlaçıları olan studentlər üçün M.F.Axundov adına hərəsi 300 manat olmaqla iki stipendiya təyin edilir. Hər il ən yaxşı ədəbi-bədii əsər üçün15.000 manat miqdarında Mirzə Fətəli Axundov adına mükafat təyin edilir. Xalq Komissarları Soveti, SSRİ Elmlər Akademiyasının Azərbaycan filialına (Az.Fan-a) bir vəzifə olaraq tapşırmışdır ki, bu il dekabrın 25-dən gec olmayaraq M.F.Axundov adına ədəbiyyat tarixi muzeyi təşkil edib M.F.Axundov adına bütün materiallar və onun əl yazılarını, həmçinin Azərbaycan ədəbiy- yatının başqa klassikləri haqqında materiallar və əl yazılarını bu muzeyə yığsın. Az.Fan-a təklif edilmişdir ki, M.F.Axundovun əsərlərini üç cilddə və fəlsəfi əsərlərini bir cilddə Azərbaycan və rus dillərində akademik şəkildə çap etmək üçün çapa hazırlasın. M.F.Axundovun 6 komediyası, onun şeirləri məcmuəsi və “Aldanmış kəvakib” hekayəsinin məktəblilər üçün nəşri də hazırlanacaqdır. Yüklə 465,7 Kb. Dostları ilə paylaş:
|