Təşkilatlarına Dővlət Dəstəyi Şurası tərəfindən maliyyələşdirilən Gənc yazarlara
Yüklə 3,5 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- BOLQARISTAN Rafet ULUTÜRK Dünya Türk Gencleri Birliğinin liderlerinden olan yazar Bulgaristan türkleri ile ilgili araşdırmaları
- 1. Anadolu’dan Osmanlı ile giden türkler
- Pomak türkleri
- 1919 - 1923 arası;
Mən də sənin kitabındakı seirləri, Sənin SÖZünü bas- dım bağrımdan o yana. “Qədərində götür” dedin. Qə- dərində götürdüm, daşıya biləcəyim qədər, bacım! Yükümüz mübarək!!! 74 BOLQARISTAN Rafet ULUTÜRK Dünya Türk Gencleri Birliğinin liderlerinden olan yazar Bulgaristan türkleri ile ilgili araşdırmaları ile tanınır BULGARİSTAN TÜRKLERİNİN TARİHİ Bulgaristan’da Türk toplumu dendiği zaman bu toplumun dört kesimden oluştuğu görünmektedir. 1. Anadolu’dan Osmanlı ile giden türkler - Konyarlar, Türkmenler ve Anadolulu halk kesiminin göçü - Tokat, Konya ve Kastamonu civarından halk kesimi - XVI yy. Teke (Antalya) isyanı sonrasında Balkanlara göç ettirilen müslüman türk Nüfusu - Kırımdan göç eden tatar türkleri 2. Pomak türkleri Balkanlara Osmanlıdan önce gelen kuman kıpçak türklerinin bakiyesi. 3. Gagavuz türkleri – Karadenizin kuzeyinden Bal- kanlara gelerek yerleşen Oğuzların torunlarıdır 4. Türk kimliğini benimsemiş olan Müslüman Çingeneler – Bulgaristan’da hıristiyan çingenelere rom, müslüman çingenelere ise tsigani derler. Müslüman çingeneler türk kimliğini gönülden benimsemiş ve Jivkov döneminde yapılan isim değiştirme baskılarına sert bir şekilde direnmişlerdir. Bu günde türklerin çoğunluğunu oluşturduğu HOH e oylarını vermektedirler. Aynı kültür ve tarih içinde yorulmuş olan bu 4 kesim arasındaki kültürel bağların güçlendirilmesi ve var olma mücadelesinde güç birliğinin oluşturulması gerekmektedir. Bulgaristan yönetimi sürekli olarak Gagavuzları “Dinini vermiş dilini vermemiş” Pomakları 75 da “Dilini vermiş Dinini vermemiş” Bulgarlar olarak gösterme çabasındadırlar. Ancak asıl gerçek ise her iki toplumun da Türk kökenli olmalarıdır. Bulgaristan Osmanlı İmparatorluğu’nun en önemli bölgelerinden biri olmuş ve bu bölgede eğitime, ziraata ve sanayiye büyük önem verilmiştir. Ancak tarihte 93 Harbi olarak bilinen 1877-1878 Rus-Türk Harbinden sonra Rumeli Vilayetinde Bulgaristan devleti oluşturulmuş ve Bulgaristan Türklerinin trajediler ile dolu göç ve çilekeş hayatı başlamıştır. Esas olarak baktığımızda Bulgaristan Türkleri tarihi de 93 Harbinden sonra başlamaktadır. Bulgaristan’da yaşayan Türk nüfusla ilgili kesin rakamlar hiç bir dönemde kesin olarak verilmemiştir. Bulgaristan istatiklerine güvenilmediğinden dolayı Bulgaristan'daki kesin Türk nüfusu bilinmemektedir. Çeşitli kaynaklara göre 1877 den önce Bulgaristan da Türk nüfusu % 54,7' sini teşkil ediyordu. Bulgar resmi istatistiklerinin 1892 yılında Bulgar Prensliğinde yaşayan Türkler 634.258 düştüğünü göstermektedir. 1905 – 1910 yıllarında 600.000 'e inmiştir. Bulgaristan’ın Türk nüfusun yaşadığı birçok bölgeyi de topraklarına katmış olmasına rağmen, artması gereken Türk nüfusun, aksine azaldığı görülmektedir. Rusların yaptığı zu- lümden ve katliamdan kurtulmak üzere, Balkanlardan 1 milyon civarında Türk perişan bir halde göç etmek zorunda kalmıştır geride kalan malları (toprakları, evleri) ise Hıristiyan Bulgarlar tarafından yamalanmıştır. Bu insanların haklarını arayan, hatta konuşan dahi yok. 1912 – 1913 yılı Balkan Savaş'larında da aynı olaylar tekrarlanmıştır, Türkler yine göç etmek zorunda kalmıştır. 1919 - 1923 arası; Mart 1920 'de yeni seçimler yapıldı ve bu kez Bulgaristan çiftçi partisi tek başına iktidara geldi. Stanboliyski'nin temel hedefi, 76 Bulgaristan’ı modern bir ta-rım ülkesi haline getirmekti ve bu amacı gerçekleştirmek için, bir dizi reform başlatmıştır. Yeni bir toprak reformu yapıldı. Köylere sağılık ve eğitim hizmetleri getirilmişti. Aleksandır Stanboliyski yönetiminde Bulgaristan Türkleri ilk kez bu dönemde Bulgaristan’da Türk Azınlığı biraz rahat nefes almış oldu. Bulgar hükümeti olarak burada ya- şayan Türklere karşı görevleri bulunduğunu açıkça kabul etmiştir. Sofya Hükümetinin, Türk azınlığına karşı açıkça tutum değiştirmesinin nedenlerinden biri, Türklere Bulgarların Dünya savaşında silah arkadaşlığı etmiş olmalarıdır. Ayrıca Bulgaristan’ın imzaladığı 27.X.1919 Neuilly Anlaşmasında ,,azınlıkların korunması" başlıklı bir altbölüm vardı ( bölüm III, altbölüm IV, madde 49, 57 ) Stanboliyski'nin imzaladığı anlaşmada Bulgaristan Türk azınlığının bü- tün milli haklarını güvence altına almıştı. I dünya savaşı sonunda Bulgar Hükümetinin Türk azınlığına karşı eski düşmanca tutumu değişmişti. Bu değişme Türk okullarında da açıkça görüldü. Milli Eğitim Bakanı Stoyan Omarçevski idi. 20 mayıs 1920 de bakanlık sandalyesine oturur oturmaz hemen, eğitim alanında reformlara başlamıştır ve 21 temmuz 1921 de yeni bir Milli eğitim yasası çıkartmıştır. Bulgaristan Hükümeti kırk yıldan beri sanki ilk defa Türk azınlığına karşı sorumluluğu olduğunu hatırlıyordu. Türklerle ilgili en önemli karar, Türk okulları için "Okul Fonlari" oluştu- rulmasıydı. Şimdi ilk kez Türk okullarına da tarla, çayır, koru gibi gelir getirecek emlak ayrılmasına karar veri- liyordu. Bakanın en olumsuz tutumu, Türkçe okul ki- tapları konusunda görüldü. Bu konuda yeni Bakan da eski Hükümetlerin politikasını sürdürdü. Bu konuda anlayışsız ve sertti. Bu Hükümet bir darbeyle 1923 yılında devrildi. Rus- ya’dan destek alan Tsankov halk ittifakı kurdu ve 77 Yüklə 3,5 Kb. Dostları ilə paylaş:
|