Səmərəli qidalanma və onun
Qidalanma orqanizmin maddələrə olan hər cür tələbatını ödəməli, onun
bütün sistem və orqanlarında fəaliyyətini təmin etməlidir.
Səmərəli qidalanma insanın cinsini, yaşın, fəaliyyətinin xüsusiyyətini
nəzərə almaqla onun mükəmməl qida qəbul etməsinə deyilir. Belə qidalanma
orqanizmdə enerji müvazinəti yaranması prinsipinə əsaslanmalıdır, yəni
başlıca qida maddələri obın zülal, yağ və karbo-hidratlar arasında düzgün
nisbətin yaranmasına; bitki və heyvan mənşəli zülal və yağ, sadə və mürəkkəb
karbohidratlar arasında müəyyən münasibətlərə, mineral maddələrin və
vitaminlərin tarazlaşmasına imkan verməlidir.
İnsanın enerjiyə olan tələbatı onun cinsindən, yaşından, boyundan,
bədəninin çəkisindən, mübadilə proseslərinin səviyyəsindən, həmçinin fiziki
gərginlikdən, psixi fəaliyyətin xarakterindən, idmanla maşğuliyyətdən, iqlim
şəraitindən və digər amillərdən asılı olur. Orqanizmin gündəlik enerji
sərfiyyatı əsas mübadilə üçün, qidanın mənimsənilməsi (həzmi) üçün və fiziki
fəaliyyət üçün sərf olunan enerjinin cəmindən ibarətdir.
Enerjinin əsas qismi (S-60%) insamn həyat fəaliyyətininjtəmin
olunmasma (beynin, daxfü. orqanlarm, ürək-damar və tənəffüs sistemlərinin
fəaliyyətinə), 10-15%-i qidamn həzm edilməsinə, 30-40% -i iş də daxil
olmaqla, inşanın fiziki fəallığınm təmin edilməsinə sərf olunur.
|