Zbekiston respublikasi aloqa, axborotlashtirish va telekommunikatsiya



Yüklə 1,42 Mb.
səhifə30/47
tarix23.12.2023
ölçüsü1,42 Mb.
#155275
1   ...   26   27   28   29   30   31   32   33   ...   47
Kitob 2834 uzsmart.uz

Binar daraxt balandligi


Binar daraxtning balandligi deb daraxt bosqichlari soniga aytiladi. Binar daraxt balandligini aniqlash uchun uning har bir tuguni chap va o‟ng qismdaraxtlari balandliklari solishtiriladi va maksimal qiymat balandlik deb olinadi. Misol uchun quyidagi 4.9-rasmdagi daraxtning balandligi 2 ga teng.


4.9-rasm. Binar daraxt balandligi


Daraxt balandligini aniqlash dastur kodini keltiramiz.


int height(node *tree){ int h1,h2;
if (tree==NULL) return (-1); else {
h1 = height(tree->left);
h2 = height(tree->right);
if (h1>h2) return (1 + h1); else return (1 + h2);
}
}


      1. Binar daraxtni muvozanatlanganmi yoki yo‟qligini tekshirish


Daraxtning balandligini aniqlashni o‟rganganimizdan keyin uning muvoza- natlanganligini tekshirish mumkin. Binar daraxtning muvozanatlanganligini tekshirish uchun uning har bir tugunini har ikkala qismdaraxti balandliklarini hisoblab, farqlarini tekshirib ko‟rish kerak. Agar farq 0 yoki 1 ga teng bo‟lsa, bu muvozanatlangan daraxt hisoblanadi. Quyida binar daraxtni muvozanatlanganlikka tekshirishning rekursiv funksiyasini qo‟llovchi dastur keltirilgan.


Dastur kodi #include #include using namespace std; class node{
public: int info; node *left; node *right;
};
int k=0,Flag=1;
int height(node *tree){ int h1,h2;
if (tree==NULL) return (-1); else {
h1 = height(tree->left); h2 = height(tree->right);
else return (1 + h2);
}
}
void vizual(node *tree,int l)
{ int i; if(tree!=NULL) {
vizual(tree->right,l+1);
for (i=1; i<=l; i++) cout<<" "; cout<info< vizual(tree->left,l+1);
}
}
int AVLtree (node *tree){ int t;
if (tree!=NULL){
t = height (tree->left) - height (tree->right); if ((t<-1) || (t>1)) { Flag = 0; return Flag; } AVLtree (tree->left); AVLtree (tree->right);
}
}
int GetFlag(){return Flag;} int main()
{ int n,key,s; node *tree=NULL,*next=NULL; cout<<"n="; cin>>n; int arr[n];
for(int i=0; i node *p=new node; node *last=new node; cin>>s;
p->info=s;
p->left=NULL;
p->right=NULL;
if(i==0){tree=p; next=tree; continue; } next=tree;
while(1)
{ last=next;
if(p->infoinfo)next=next->left; else next=next->right; if(next==NULL)break; }
if(p->infoinfo)last->left=p; else last->right=p;}
cout< cout<<"\nbinar daraxt:\n"; vizual(tree,0); AVLtree(tree);
if(GetFlag()) cout<<"ha, muvozanatlangan daraxt"; else cout<<"yo’q, muvozanatlanmagan daraxt";cout<
getch();
}


Dastur natijasi







      1. Binar daraxtni vizuallashtirish

Binar daraxtni ko‟rikdan o‟tkazayotganda biz yuqorida har bir


tugunni o‟ngida va chapida turgan tugunlarni so‟z bilan ifodaladik. Lekin bu usul bir muncha noqulay. Daraxtni vizual ko‟rinishda ifodalash uni anglashning juda qulay usuli hisoblanadi. Daraxtni vizuallashtirishning grafik ko‟rinishi va konsol oynasida ifodalash kabi turlari mavjud. Shundan konsol oynasida daraxtni vizuallashtirishni ko‟rib chiqamiz. Bunda sonlar daraxt shaklida joylashtiriladi. Quyida bunday usulning dastur kodi keltirilgan.
void vizual(node *tree,int l)
{ int i; if(tree!=NULL) {
vizual(tree->right,l+1);
for (i=1; i<=l; i++) cout<<" "; cout<info< vizual(tree->left,l+1);
}
}
Dastur kodi quyidagi 4.10 a-rasmdagi daraxtni konsol ekranida 4.10 b-rasm
ko‟rinishda ifodalaydi.


a. b.
4.10-rasm. a - binar daraxt; b - binar daraxtning ekranda namoyon bo‟lishi


Yuqorida keltirilgan bir nechta algoritmlarni qo‟llab bitta misol ko‟rib chiqamiz.


Misol: berilgan binar daraxtning balandligini aniqlang va muvozanatlang.
Dastur kodi #include #include using namespace std; class node{
public: int info; node *left; node *right;
};
int k=0;
int intrave(node *tree){
if (tree!=NULL){int a=NULL, b=NULL;
if (tree->left!=NULL){ a=tree->left->info; }
if (tree->right!=NULL){ b=tree->right->info; }
cout<info<<"--chapida=>"< o’ngida=>"< intrave(tree->left);
intrave(tree->right); } return 0;
}
int height(node *tree){ int h1,h2;
if (tree==NULL) return (-1); else {
h1 = height(tree->left); h2 = height(tree->right);
if (h1>h2) return (1 + h1); else return (1 + h2);
}
int create_arr(node *tree,int *arr){ if(!tree) return 0;
else{
create_arr(tree->left,arr); arr[k++]=tree->info; create_arr(tree->right,arr);
}
}
node *new_tree(int *arr, int start, int end)
{
if(start>end) return NULL; else {
int mid=(start+end)/2; node *tree=new node; tree->info=arr[mid];
tree->left=new_tree(arr,start,mid-1); tree->right=new_tree(arr,mid+1,end); return tree;
}
}
void vizual(node *tree,int l)
{ int i; if(tree!=NULL) {
vizual(tree->right,l+1);
for (i=1; i<=l; i++) cout<<" "; cout<info< vizual(tree->left,l+1);
}
}
int main()
{ int n,key,s; node *tree=NULL,*next=NULL; cout<<"n="; cin>>n; int arr[n];
for(int i=0; i node *p=new node; node *last=new node; cin>>s;
p->info=s;

  1. >left=NULL; p->right=NULL;

if(i==0){tree=p; next=tree; continue; } next=tree;
while(1)
{ last=next;
if(p->infoinfo)next=next->left; else next=next->right; if(next==NULL)break; }
if(p->infoinfo)last->left=p; else last->right=p;}
cout< intrave(tree); cout<<"\nya'ni\n"; vizual(tree,0);
int h=height(tree); cout<<"balandligi="< create_arr(tree,arr);
for(int i=0;i tree=new_tree(arr,0,k-1);
vizual(tree,0); getch();

Dastur natijasi




Ishni bajarishga namuna

Topshiriq variantlariga o‟xshash bitta misolning algoritmi va to‟liq dasturini ko‟rib chiqaylik.


Misol: berilgan binar daraxtdan ko‟rsatilgan key kalitga mos tugunni o‟chirish dasturini tuzing.

Algoritm


Asosiy dastur tanasi - int main()

    1. i=0; n – daraxtga kiritiladigan elementlar sonini aniqlash. Daraxt ildizi ko‟rsatkichi tree=NULL. Next yangi elementni joylashtiradigan shoxga o‟tishda ishlatiladi va last next dan 1 qadam orqada yuradi.

    2. Agar i bo‟lsa, daraxtga kiritiladigan navbatdagi elementga qiymat kiritish va uni yangi p element info maydoniga yozish, left va right maydonlarga NULL yozish. Aks holda 8-qadamga o‟tish.

    3. Agar tree=NULL bo‟lsa, p ni daraxt ildizi qilish, ya‟ni tree=p va

next=last=p.


    1. Agar p->info next->info dan kichik bo‟lsa, chap shoxga o‟tish kerak, ya‟ni last=next va next=next->left, aks holda o‟ng shoxga o‟tamiz, ya‟ni last=next va next=next->right.

    2. Agar next=NULL bo‟lsa, 6-qadamga o‟tish, aks holda 4-qadamga o‟tish.

    3. Agar p->infoinfo bo‟lsa, last->left=p, aks holda last->right=p.

    4. i++, 2-qadamga o‟tish.

    5. intrave(tree) funksiyasini ishlatish.

    6. Key kalitga mos elementni daraxtdan o‟chiradigan del(tree,key)

funksiyasini ishlatish.

    1. Natijaviy daraxtni ko‟rikdan o‟tkazish uchun intrave(tree) funksiyasini ishlatish va algoritmni yakunlash.

intrave(tree) funksiyasining ishlash algoritmi

  1. Agar funksiyaning kirishiga berilgan tugun NULL bo‟lmasa, 2-qadamga o‟tish, aks holda funksiya chaqirilgan joyga qaytib borish.

  2. Agar tugunning chap shoxi tuguni NULL bo‟lmasa, uning info maydonini yangi butun toifali a ga o‟zlashtirish, aks holda a=0.

  3. Agar tugunning o‟ng shoxi tuguni NULL bo‟lmasa, uning info maydonini yangi butun toifali b ga o‟zlashtirish, aks holda b=0.

  4. Ekranga tugunning info maydoni qiymatini, tugunning chapidagi a va o‟ngidagi b ni chiqaramiz.

  5. Endi shu intrave() funksiyasining kirishiga joriy tugunning chap shoxi tugunini berib chaqiramiz, ya‟ni yuqoridagi 4 ta amalni joriy tugunning chap shoxidagi tugun ustida bajaramiz.

  6. Endi shu intrave() funksiyasining kirishiga joriy tugunning o‟ng shoxi tugunini berib chaqiramiz, ya‟ni yuqoridagi 4 ta amalni joriy tugunning o‟ng shoxidagi tugun ustida bajaramiz.

Yüklə 1,42 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   26   27   28   29   30   31   32   33   ...   47




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə