Gerblər və emblemləR

Yüklə 436,95 Kb.

Pdf görüntüsü

səhifə	2/19
tarix	30.12.2017
ölçüsü	436,95 Kb.
	#18833

1 2 3 4 5 6 7 8 9 ... 19

Azərbaycan Respublikası Prezidentinin İşlər İdarəsinin

PREZİDENT KİTABXANASI

————————————————————————————————————————————————————————————————————



Daxili İşlər Nazirliyinin Daxili Qoşunlarının emblemi........................................................ 46



Daxili işlər orqanlarının emblemi.......................................................................................... 48



Vergilər Nazirliyinin tanınma nişanı .................................................................................... 50



Fövqəladə Hallar Nazirliyinin emblemi ................................................................................ 51



Ədliyyə Nazirliyinin emblemi ................................................................................................ 53



Dövlət Miqrasiya Xidmətinin emblemi ................................................................................. 55



İstifadə olunmuş ədəbiyyat ......................................................................................................... 57

Azərbaycan Respublikası Prezidentinin İşlər İdarəsinin

PREZİDENT KİTABXANASI

Ümumi məlumat

Azərbaycan Respublikasının Dövlət gerbi onun dövlət müstəqilliyinin müqəddəs atributlarından,

rəmzlərindən biridir. Müasir Dövlət gerbi Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti dövründə yaradılmış gerb layihəsinin

müəyyən dəyişikliklərlə təkrarıdır.

Azərbaycanın dövlət gerbi haqqında Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti

hökuməti 1920-ci il yanvarın 30-da müsabiqə elan etmiş və müsabiqədən

keçəcək gerb nümunəsinin həmin ilin mayın 28-də qəbul ediləcəyi

haqqında qərar çıxarmışdır. Lakin 1920-ci il aprel ayının 28-də Azərbaycan

Xalq Cümhuriyyətinin süqut etməsi nəticəsində dövlət gerbi haqqında

qərar qəbul edilməmişdir.

1990-cı il noyabrın 17-də Naxçıvan Muxtar Respublikasının Ali

Məclisi dövlət gerbi ilə bağlı məsələni müzakirə edərək, Azərbaycan SSR

Ali Soveti qarşısında Azərbaycanın dövlət gerbinin hazırlanması üçün yeni

müsabiqənin elan olunması haqqında vəsatət qaldırmışdır.

Müsabiqə 1991-ci il fevralın 5-də Azərbaycan Respublikası Ali

Sovetinin qərarı ilə elan olunmuşdur. 1991-1992-ci illər ərzində

müsabiqəyə Dövlət gerbinin onlarla layihəsi təqdim olunmuş, müzakirələr

zamanı 1919-1920-ci illərdə hazırlanmış layihələrdən birinin qəbul

edilməsi ilə bağlı təkliflər də səslənmişdir.

Azərbaycan Respublikasının Ali Soveti 1993-cü il yanvarın 19-da qəbul etdiyi Konstitusiya Qanunu ilə

1919-1920-ci illərdə hazırlanmış dövlət gerbi layihələrindən birini müəyyən dəyişikliklərlə Azərbaycan

Respublikasının Dövlət gerbi kimi təsdiq etmişdir.

Azərbaycan Respublikasının Dövlət gerbi Azərbaycan dövlətinin müstəqilliyinin rəmzidir. Dövlət gerbi

palıd budaqlarından və sünbüllərdən ibarət qövsün üzərində yerləşən qalxan təsvirindən ibarətdir. Qalxanın

üstündə Azərbaycan Respublikasının Dövlət bayrağının rəngləri fonunda səkkizguşəli ulduz, ulduzun

mərkəzində alov təsviri vardır. Dövlət gerbinin rəngli təsvirində ulduz ağ, alov qırmızı, palıd budaqları yaşıl,

sünbüllər sarı rəngdədir. Qalxanın və ulduzun sağanaqları, habelə qalxanın düymələri və palıd qozaları qızılıdır.

Azərbaycan Respublikasının Dövlət gerbi bütün dövlət orqanlarının möhürlərində, Azərbaycan

Respublikası qanunlarının, parlamentin qərarlarının, prezidentin fərman və sərəncamlarının blanklarında, dövlət

orqanlarının sənədlərinin blanklarında, kağız və metal pul nişanlarında, qiymətli kağızlarda, dövlət istiqraz

vərəqələrində, Azərbaycan Respublikası vətəndaşının pasportunda, Azərbaycan Respublikası parlamentinin

rəsmi nəşrlərində, Dövlət sərhəd nişanlarında təsvir olunan fərqləndirici nişanıdır.

Dövlət gerbinin qabarıq təsviri Azərbaycan Respublikası Prezidentinin iqamətgahına və xidməti

kabinetinə, Azərbaycan Respublikası parlamentinin binasına, iclas salonuna və parlament sədrinin xidməti

kabinetinə, bütün məhkəmələrin, hərbi tribunalların binalarına, məhkəmə iclaslarının salonlarına, Azərbaycan

Respublikası Konstitusiya Məhkəməsi və Ali Məhkəməsi sədrlərinin xidməti kabinetlərinə, Azərbaycan

Respublikası qanunvericiliyində nəzərdə tutulmuş hallarda dövlət orqanlarının binalarına, Azərbaycan

Respublikasının diplomatik və ticarət nümayəndəliklərinin, konsulluq idarələrinin binalarına vurulur.

Milli dövlət müstəqilliyimizin mühüm atributlardan olan gerbə hörmət və ehtiramla yanaşmaq,

onun rəngli və ağ-qara təsvirinin verilməsində mövcud qanunvericilik aktlarının tələblərinə əməl

etmək

hər

bir

Azərbaycan

vətəndaşının,

eləcə

də,

dövlət

təşkilatının

borcudur.

Azərbaycan Respublikası Prezidentinin İşlər İdarəsinin

PREZİDENT KİTABXANASI

Gerblərin tarixi

Çar Rusiyası dövründə Azərbaycanın quberniya və şəhərlərinin gerbləri

Quberniyaların gerbləri

Ümumi məlumat

XIX əsrin əvvəlində çar Rusiyasının Cənubi Qafqazı işğalı nəticəsində imzalanan Gülüstan (1813) və

Türkmənçay (1828) müqavilələrinin imzalanmasından sonra yeni inzibati-ərazi bölgüsü tətbiq edildi. Həmin

bölgüyə əsasən Şimali Azərbaycan xanlıqları 9 əyalətə (Bakı, Quba, Dərbənd, Şəki, Şirvan, Qarabağ, Talış,

Naxçıvan, İrəvan), 3 dairəyə (Yelizavetpol (Gəncə), Ordubad, Car-Balakən) və 5 müsəlman (tatar)

distansiyasına (Borçalı, Qazax, Şəmşədil, Pəmbək və Şörəyel) bölündü.

1828-ci ildə Naxçıvan və İrəvan xanlıqlarının ərazisində yaradılan “Erməni vilayəti” İrəvan və Naxçıvan

əyalətlərindən və Ordubad dairəsindən təşkil edilmişdi.

1840-cı il 10 aprel tarixli inzibati-idarəçilik islahatlarına görə Cənubi Qafqaz diyarı mərkəzi Tiflis şəhəri

omaqla Gürcü-İmereti quberniyasına və mərkəzi Şamaxı olmaqla Kaspi vilayətinə bölündü. “Erməni

vilayəti” əvəzinə təşkil edilən İrəvan qəzası Gürcü-İmereti quberniyasının tərkibinə daxil edildi. 1844-cü ildə

Qafqaz canişinliyi təsis edildi. 1846-cı ildə Cənubi Qafqaz 4 quberniyaya - Tiflis, Kutaisi, Şamaxı və Dərbənd

quberniyalarına bölündü. 1849-cu ildə İrəvan, Aleksandropol (Gümrü), Naxçıvan, Ordubad və Novo-Bayazid

qəzalarından ibarət İrəvan quberniyası təşkil edildi.

1859-cu ildə baş verən zəlzələdən sonra Şamaxı quberniyasının mərkəzi Bakıya köçürüldü və Bakı

quberniyası adlandırıldı. 1860-cı ildə Dərbənd quberniyası ləğv olundu, onun tərkibindəki Quba qəzası Bakı

quberniyasına verildi, qalan ərazidə Dağıstan dairəsi yaradıldı. Bununla da əzəli Azərbaycan torpağı olan

Dərbənd və onun ətrafındakı ərazilərin Azərbaycandan ayrılmasının asası qoyuldu. 1867-ci ilin dekabrında

Tiflis, İrəvan və Bakı quberniyalarına daxil olan bir qisim ərazilərin hesabına Yelizavetpol quberniyası təşkil

olundu. Yelizavetpol quberniyasına: Qazax, Nuxa, Şuşa, Zəngəzur qəzaları daxil idi. Bakı quberniyasına isə 6

qəza (Bakı, Quba, Lənkəran, Şamaxı, Göycay və Cavad) daxil idi.

1870-ci ildə İrəvan quberniyasının tərkibində yeni Şərur-Dərələyəz qəzası yaradıldı. 1874-cü ildə Nuxa

qəzasının cənub hissəsindən Ərəş qəzası ayrıldı. 1 iyul 1883-cü ildə Qaryagin (Cəbrayıl) və Cavanşir qəzaları

yarandı.

1917-ci ildə Rusiya imperiyasının dağılması ərəfəsində Cənubi Qafqazda 5 quberniya mövcud idi.

Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti qurulduqdan sonra ölkə ərazisində iki quberniya - Bakı və Yelizavetpol

quberniyaları və Zaqatala dairəsi (1919-cu ildən quberniya adlandırılmışdı) mövcud idi. Xüsusi hal kimi,

Qarabağ general-qubernatorluğu (1919, yanvar) yaradılmışdı. Onun tərkibinə Şuşa, Cavanşir, Zəngəzur və

Qaryagin (Cəbrayıl) qəzaları daxil idi. Yelizavetpol quberniyasının tarixi adı bərpa edilərək Gəncə quberniyası

adlandırıldı. Azərbaycanın digər torpaqları isə Cənubi Qafqazda yaranan Gürcüstan və Ermənistan

respublikalarının tərkibinə qatıldı və Ana vətəndən ayrı düşdü.

Yüklə 436,95 Kb.

Dostları ilə paylaş:

1 2 3 4 5 6 7 8 9 ... 19