Giriş (Ümumtəhsil məktəbində riyaziyyatın tədris konsepsiyası)
Gir. Riy. - 3 adekvatlığını təyin etmək; mümkün alternativlərin müzakirə və müqayisəsi Problemlərin həlli
Yüklə 0,71 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Milli Tədris Planında riyaziyyatın strukturu
- Həndəsə və məkan anlayışı: 2.
- Göstəricilərin analizi, ehtimal və statistika: 3.
- Qanunauyğunluqlar və cəbr: 4.
- Tədris pillələrinə əsasən istiqamətlərin məqsədləri
Riyaziyyat 2009 Gir. Riy. - 3 adekvatlığını təyin etmək; mümkün alternativlərin müzakirə və müqayisəsi
məsələnin məzmununu dərk etmək, məsələnin göstəriciləri və axtarılan kəmiyyətlərini • anlamaq - ayırmaq poblemin müəyyən edilməsi və formalaşdırılması, eləcə də qeyri-standart vəziyyətdə • (məs. nə zaman ki, problemin həlli üçün lazımi riyazi prosedur bir məna ilə müəyyən edilməyibdir) kompleks (çətin) problemi pillələrə, sadə məsələlərə ayırmaq və mərhələlərlə, eləcə də • standart yanaşma və prosedurlardan istifadə etməklə həll etmək problemin həlli üçün lazımi strategiya və resursları seçmək, onlardan istifadə etmək və • effektivlik monitorinqi məlum olan faktlar və strategiyaları seçmək və onları çox çətin problemlərin həlli üçün • bir-biri ilə əlaqələndirmək konteksti nəzərə almaqla alınan nəticəni tənqidi qiymətləndirmək və son hadisələri təhlil • etmək problemin həlli zamanı adekvat köməkçi texniki vasitələr və texnologiyaları seçmək və • onlardan istifadə etmək Münasibət qrup işini yerinə yetirərkən əməkdaşlıq etmək; müəllim və yoldaşları ilə münasibətdə • nəzakətli olmaq işin təşkili və planlaşdırılma üsulları və metodlarına sahib olmaq • başqa-başqa fənlərdə, biznesdə, incəsənətdə və insan fəaliyyətinin müxtəlif sahələrində • riyaziyyatın yeri və əhəmiyyətini qiymətləndirmək informasiya texnologiyalarından istifadə etdikdə etika/sosial xarakerli problemlərı anlamaq • və etika normalarına riayət etmək. Milli Tədris Planında riyaziyyatın strukturu Sadalanan vərdiş-bacarıqların formalaşması və inkişafı yalnız müvafiq məzmunun (anlayışların, qanunların və prosedurların) istifadəsi ilə mümkündür. Milli Tədris Planında şərti olaraq riyaziyyat dörd əsas istiqamətə bölünür: ədədlər və əməllər; həndəsə və məkan anlayışı; göstəricilərin analizi, statistika və ehtimal; qanunauyğunluq və cəbr. Bu istiqamətlər şagirdin ümumtəhsil məktəbində təhsil aldığı müddətdə sahib olacağı bilik və vərdiş-bacarıqlarla sıx əlaqədədir. Tədris planının istiqamətlərə əsasən bölünməsi kursun analoji bölümü demək deyil, o, yalnız tədris materialının spektrini göstərir və təhsilin bu və ya digər pilləsində diqqəti nəyə yönəltməyə təlimat vermək imkanını verir.
Riyaziyyat 2009 Gir. Riy. - 4 Ədədlər və əməllər: 1. ədədlər, onların istifadəsi və ədədin ifadə vasitələri • ədədlər üzərində əməllər və ədədi uyğunluq • ədədlərin qiymətləndirilməsi və yaxınlaşdırılması • kəmiyyət, ölçü vahidləri və digər ədədi istifadələr • Həndəsə və məkan anlayışı: 2. həndəsi obyektlər: onların xassələri, qarşılıqlı münasibətləri və quruluşu • ölçü və ölçmək vahidləri • çevrilmələr və fiqurların simmetriyası • koordinatlar və onların həndəsədə istifadəsi • Göstəricilərin analizi, ehtimal və statistika: 3. göstəricilərin mənbələri və göstəricilərin əldə edilmə vasitələri • göstəricilərin qaydaya salınma üsulları və göstəricilərin təsviredilmə vasitələri • göstəricilərin cəmləşdirici ədədi xarakterləri • ehtimal modelləri • seçim metodu və seçimin ədədi xarakterləri •
kəmiyyətlər, ifadələr, funksiyalar və onlardan istifadə • diskret riyaziyyatın elementləri və onlardan istifadə • alqoritmlər və silsilə • cəbri əməllər və onlardan istifadə • Tədris pillələrinə əsasən istiqamətlərin məqsədləri Ümumtəhsil məktəbində tədris kursu üç pilləyə bölünür: ibtidai məktəb (I – VI siniflər), baza məktəbi (VII –IX siniflər) və orta məktəb (X- XII siniflər). Riyaziyyatın tədris kursunun quruluş prinsipi bu bölgünü nəzərə almalıdır və hər pillədə riyaziyyatın tədrisinin aydın formalaşdırılmış məqsədləri olmalıdır.
Bu istiqamətinin əsas məqsədləridir - “ədəd duyğusu”-nun inkişafı, hesablama prinsiplərinin mənimsənilməsi, riyazi əməllər və onların xassələrinin öyrənilməsi, hesablama üsullarının mənimsənilməsi və nəticələrin qiymətləndirilməsi; qeydlərin müsbət sistemlərinin öyrənilməsi, onların qarşılıqlı müqayisəsi və riyazi əməllərin yerinə yetirlmə və praktiki məsələlərin həll edilməsində onların istifadə edilməsi; ədəd sistemlərinin öyrənilməsi. İbtidai pillə. Bu pillədə ədədlərlə əlaqədar problemlərin həlli zamanı riyazi əməllər və onlardan Riyaziyyat 2009 Gir. Riy. - 5 adekvat şəkildə istifadə edilmə bacarıqları formalaşdırılmalıdır; riyazi əməllərin xassələri və onlar arasında əlaqələr göstərilməli; riyazi əməllərin nəticə və ədədi təsvirlərinin əhəmiyyətinin qiymətləndirmə bacarığı inkişaf etdirilməlidir. Bundan əlavə, şagirdlər arasında onluq müsbət sistem mükəmməl anlanılmalı və çoxişarəli ədədlər üzərində əməlləri yerinə yetirərkən ondan istifadə etmək qabilliyyəti təkmilləşdirilməli; kəsrin müxtəlif aspektləri (tam ədəd, birlik hissəsi, ədədi ox üzərində mövqeyi və bölünmə nəticəsi) dərk edilməlidir.
dərinləşdirməlidir ki, pillənin sonunda kəsrlərin ekvivalentliyini, onluq kəsri, proporsiya və faizləri məsələlərin həllində və real vəziyyətdə istifadə edə bilsin. Ədəd anlayışının dərk edilməsi rasional ədədlərə qədər genişlənməlidir. O, ədədi ox üzərində rasional ədədin təqribi mövqeyini göstərə bilməli və irrasional ədədlər haqqında ilkin təsəvvürləri yarada bilməlidir.
istifadə etmək cəbri strukturkların və qanunauyğunluqların daha yaxşı anlanılması üçün əsas olmalıdır. Bu pillədə şagird həm ədədi sistemi, eləcə də riyazi əməl anlayışını genişləndirməyi bacarmalıdır, məs., vektorlar və matrisalar haqqında. Bundan əlavə, tam ədədlər sistemini daha dərindən öyrənmək üçün ədədlər nəzəriyyəsinin elementlərindən istifadə etməlidir.
Bu istiqamətin əsas məqsədi şagirddə qanunauyğunluğu, cəbri yanaşmaları və funksional asılılığı təyin etmək bacarığını formalaşdırmaq; eləcə də, onların vasitəsilə hadisələri modelləşdirmək və problemi həll etmək bacarığıdır. İbtidai məktəb. Bu pillənin istiqamətinin məqsədi sadə qanunauyğunluq və kəmiyyətlər arasında münasibətləri təyin etmək vərdişinin inkişaf etdirlməsi, riyazi əməllərin xassələri və hərfi qeydlərdən istifadə etməklə öyrənilməsidir.
prosedurların öyrənilməsi, eləcə də onların təsvirinin müxtəlif üsullarını bir-biri ilə əlaqələndirmək və müqayisə etmək bacarığının inkişafı; problemlərin həlli zamanı hərfi ifadələrin istifadəsi, eləcə də tənliklərin tərtib edilməsi və həll edilməsi bacarığının inkişafı; çoxluq anlayışları və onlar üzərində əməllər haqqında ilkin təsəvvürlərin yaradılmasıdır..
metodlarının öyrənilməsi; müxtəlif kontekstdə mövcud olan münasibətlərin təsviri zamanı iterativ və silislə formalarının istifadəsi bacarığının inkişafı; strukturu təsvir etdikdə və öyrəndikdə diskret riyazi aparatın istifadəsi bacarığının inkişaf etdirilməsidir. Həndəsə və məkan anlayışı Bu istiqamətin əsas məqsədi həndəsi obyektlər və onların xassələrinin, ölçülərinin, həndəsi çevrilmələrin və həndəsədə cəbr metodlarının istifadəsinin öyrənilməsidir.
nümayiş etdirilməsi, həndəsi obyektlərin komponentlərinin təyin edilməsi və onların qarşılıqlı yanaşmalarının təsviri, atributlara əsasən fiqurların qruplaşdırılması, şifahi təsvirə əsasən fiqurun təyin edilməsi və onun modelinin yaradılması bacarığının inkişaf etdirilməsidir. Baza məktəbi. Bu pillənin məqsədi həndəsi obyektlərin öyrənilməsi, həndəsi obyektlər Yüklə 0,71 Mb. Dostları ilə paylaş:
|