Giriş (Ümumtəhsil məktəbində riyaziyyatın tədris konsepsiyası)



Yüklə 0,71 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə5/31
tarix02.01.2018
ölçüsü0,71 Mb.
#19548
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   31

Riyaziyyat

2009

II sinif

İlin sonunda əldə edilən nəticələr:

Riy. II  İstiqamət: 

Ədədlər və əməllər

Qanunauyğunluq 

və cəbr

Həndəsə və məkan 

anlayışı 

Göstəricilərin 

analizi, ehtimal 

və statistika

Ədədləri, ədədi 

1. 

ifadələri, say və 



sıranı bir-birinə 

uyğunlaşdırır.

Hesabı, ədədləri

2. 


ədədi ifadənin  

arasında 

yanaşmaları və 

toplama-çıxma 

əməllərini bir-biri 

ilə əlaqələndirir.

İkiyə vurma-

3. 


bölmə əməllərini 

yerinə yetirir və 

onları toplama-

çıxma ilə 

əlaqələndirir.

Sayları 100 

4. 

hüdudlarında 



qiymətləndirir və 

müqayisə edir.

Hesablama üzrə 

5. 


məsələlərin 

həllində 

ədədlərdən və 

onların üzərində 

əməllərdən  

istifadə edir 

Əşyaların və 

6. 


ya şəkillərin/

fiqurların dövri 

vəziyyətlərini 

(ardıcıllıqları) 

aid edir, 

təqdim edir və 

müqayisə edir 

Sadə riyazi 

7. 

məsələni həll 



edən zaman 

toplama və 

çıxmadan 

istifadə edir

Ətraf mühitdə 

8. 


istiqamətlənir 

və obyektlərin 

qarşılıqlı 

vəziyyətini 

təsvir edir

Fiqurları təsvir 

9. 

etmək üçün 



xassə və miqdar 

əlamətlərindən 

istifadə edir

Ətrafda 


10. 

istiqamət 

götürür və 

obyektlərin 

qarşılıqlı 

vəziyyətini 

təsvir edir

Fiqurların 

11. 

ölçülərini 



təyin edir və 

müqayisə edir

Onun 

12. 


bilavasitə 

ətrafı haqqında 

xassə 

göstəricilərini 



toplayır

Xassə 


13. 

göstəricilərini 

qaydaya salır

Xassə 


14. 

göstəricilərinin 

şərhini edir

Riy. II. - 1




Riyaziyyat

2009

İlin sonunda əldə edilən nəticələr və onların indikatorları

İstiqamət: Ədədlər və əməllər

Riy. II.1. Ədədləri, ədədi ifadələri, say və sıranı bir-birinə uyğunlaşdırır.

 

Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird:

“birmənalı” və “ikimənalı” ədədləri oxuyur, onlardan əvvəl və sonra gələn ədədləri sadalayır; 

istənilən ədəddən  irəli/geri sayır və müxtəlif modellərdən istifadə edərək təsvir edir (məs., 



müsbət sistemdən istifadə edərək əşyaların say toplumunu qeyd edir və ya təsvir edir)

müxtəlif üsullarla əşyaların sayını heablayır və əldə etdiyi nəticələri bir-biri ilə müqayisə 

edir;  əşyaların toplumunu onluq qruplardan  ayırmaqla onluq müsbət sistemində ədədin 



yazılmasını nümayiş etdirir 

ikimənalı ədədin yazılışında onluq və vahidlər  sırasını göstərir, bu sırada olan rəqəmlərin 

əhəmiyyətini sadalayır və vahidlər sırasında 0-ın istifadəsi  mənasını izah edir; ədədlərin 



müqayisəsi zamanı bu  bilikdən istifadə edir

fiqurların/şəkillərin qaydalı birliyində göstərilən 



elementin nömrəsini deyir; ondan əvvəl və 

ya sonrakı üzvlərin sırasını sadalayır.



Riy. II.2.  Hesabı, ədədləri, ədədi ifadənin  arasında yanaşmaları və    

      

toplama-çıxma əməllərini bir-biri ilə əlaqələndirir.

Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird:

modeldən istifadə edərək toplama-çıxma əməllərini nümayiş etdirir, əməllərin nəticələrini 

təyin edir (“nə qədər artdı, azaldı?”) 



şifahi hesablama zamanı hesablamaq, hesablayıb ayırmaq  və sairə üsullardan (məs., 



sıraların 



qruplaşdırılması, tam  onluqlarla “sıçrayış”) istifadə edir; əməllərin qarşılıqlı dövriyyəsini 

nümayiş etdirir

 ədədi ifadəni gürcü dilində sadalayır

Onluqları keçməklə toplama-çıxmanı şifahi şəkildə yerinə yetirir və istifadə etdiyi üsulu 



nümayiş etdirir (məs., ədədi pillədə və ya əşyalar toplumunda



Riy. II.3.   İkiyə vurma-bölmə əməllərini yerinə yetirir və onları toplama- 

      

çıxma ilə əlaqələndirir. 

Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird:

əşyaların verilən sayının qrupu üçün eyni saylı qrupu əlavə edərək iki mislinə çıxarma 

əməllərini nümayiş etdirir



Riy. II. - 2


Riyaziyyat

2009

10 hüdudlarında olan ədədləri, eləcə də tam onluq və 20-likləri iki mislinə çıxarır, bu əməlləri 

uyğun hesablama ilə əlaqələndirir (məs., tam onluğu uyğun ədədi ifadə ilə gürcü dilində 



izah edir).

konkret model şəklində (məs., 



əşyaların cütləşməsi ilə) göstərilən ədədin digər göstərilən 

ədədin yarısının/ iki qatının olub-olmadığını təyin edir

üsul seçir (məs., 



geriyə hesablamaq və ya çıxmaq) və cüt ədədləri ikiyə bölür; ikiyə vurmaq 

və bölməyin qarşılıqlı dövriyyəsini nümayiş etdirir.

Riy. II.4. Sayları 100 hüdudlarında qiymətləndirir və müqayisə edir.

Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird:

 

üsul seçir (məs., 





elementlərin birmənalı  uyğunluluğu – cütləşdirmə  ), qiymətləndirir  

(`təxminən bərabərdir”, “təxminən yarısına/iki qatına bərabərdir”) və sayları iki toplumda 

müqayisə edir;  onlar arasnda fərqi müəyyən edir (“nə qədər çoxdur/azdır?”, “bərabərdir”, 

“ikiqat çoxdur/azdır”

eyninöv əşyaların iki/üç toplumundan birini seçir, hansında əşyaların sayı təxminən verilən 

ədədə bərabərdir və öz fərziyyəsini əsaslandırır



ədədə yaxın olan iyirmiliyi, onluğu və ya beşliyi sadalayır; cavabı izah edir.



Riy.  II.5.  Hesablama üzrə məsələlərin həllində ədədlərdən və onlar     



      

üzərində əməllərdən  istifadə edir. 

Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird:

məsələnin şərtinə əsasən nəyin verildiyini və nəyin tapılmasını müəyyən edir

sadə məsələni həll etmək üçün uyğun əməllər, onun yerinə yetirilmə üsulunu və ya modelini 



seçir (məs., toplama, çıxma, ikiqat çoxalma, yarıya bölmə; vahidin irəli və ya geri sayılması; 



əşyalar toplumu və ya ədədi pillə)

1-ə bərabər hesabı seçir və əgər birinci toplanan və cəm məlumdursa, ikinci toplananı tapır; 

azalan və fərq məlumdursa, məchul azaldılanı tapmaq üçün geriyə hesablamadan istifadə 



edir və istifadə edilən üsulu  nümayiş etdirir (məs., 9 - ? = 6, ədədi pillədə 9-dan geriyə 6-ya 

qədər sayır və addımların (pillənin) sayını azaldanı nümayiş etdirir).

Milli pul işarələrini fərqləndirir, sadalayır və real/oyun vəziyyətində milli pul işarələrindən 

istifadə edir ( 100 hüdudlarında qəpiklər və banknotlar) 



Riy. II. - 3


Yüklə 0,71 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   31




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə