Giriş (Ümumtəhsil məktəbində riyaziyyatın tədris konsepsiyası)


istifadə edir (bütün riyazi əməllər: məs. 3 yeddiliyə 7 yüzlüyü əlavə etsək hansı nəticəni



Yüklə 0,71 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə8/31
tarix02.01.2018
ölçüsü0,71 Mb.
#19548
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   31

Riyaziyyat

2009

istifadə edir (bütün riyazi əməllər: məs. 3 yeddiliyə 7 yüzlüyü əlavə etsək hansı nəticəni 



alalrıq?)

Riy. III.3.  Vurma-bölmə əməllərini yerinə yetirir və onları toplama-çıxma ilə  

      

və bir-biri ilə əlaqələndirir.

Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird:

vurma əməllərini çoxsaylı toplama ilə nümayiş etdirir, bölmə əməllərini– topluma bərabər 

saylı qruplara bölməklə nümayiş etdirir. 



vurma-bölməni bir-biri ilə qarşılıqlı dövri əməllər kimi əlaqələndirir və onu model üzərində 

nümayiş etdirir.



vurma-bölmənin sadə hallarını şifahi yerinə yetirir (məs. birmənalı ədədlərin vurulması; bir 

və ikimənalı ədədlərin 10-a vurulması).



 hər hansı bir üsulu və ya modeli seçir və verilən  bölünən və qismlə məchul böləni müəyyən 

edir; analoji şəkildə vuruğu – verilən vurulanlardan biri və hasillə müəyyən edir; istifadə 



etdiyi üsulu (1000 hüdudlarında) izah edir.

Riy. III.4.  Hesablama, say və qiymətləndirmə ilə əlaqədar problemləri       

      

həll edir. 

Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird:

ədəddə neçə qoşa, 5-lik, 10-luq və s. verildiyini sadalayır və cavabını əsaslandırır (



məs.,412-



də neçə 10-luq verilib, neçə təklik qalır? )  

hər hansı bir üsuldan istifadə edir və əgər birinci toplanan və cəm məlumdursa, ikici toplananı 

tapır,  verilən çıxan və fərq məlumdursa məchul azalanı tapır (1000 hüdudlarında)



şifahi hesablama üsullarından ədədi ifadələrin mənalarını müqayisə etmək üçün istifadə edir 

(məs., 340+177 çoxdur və ya 500?



toplama/çıxma üzrə məsələlərin variantlarını həll edir (



məs.,yazılı alqoritmdən istifadə 



edərək yerinə yetirilən toplama nümunəsində buraxılan rəqəmləri tamamlayır və cavabı 

əsaslandırır). Problemi həll etdikdə ədədlərdən kərtik kimi istifadə edir; ədədlərin kərtik 

kimi istifadə misallarından istifadə edir (məs. evin, telefonun, maşının nömrəsi).



Məzmun 

Üçədədli natural ədədlər

1. 

Onluq müsbət sistemin nümayiş etdirilməsi və istifadəsi



2. 

Natural ədədlər üzərində riyazi əməllər

3. 

Ədədlərin istifadəsi



4. 

Riy. III. - 3




Riyaziyyat

2009

İstiqamət: Qanunauyğunluq və cəbr

Riy. III.5.  Əşyaların və ya şəkillərin/fiqurların dövri vəziyyətlərini  

 

      

(ardıcıllıqları) təqdim edir, müqayisə və təhlil edir.

Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird:



ardıcıllıq mərhələsini 

seçir  (hansının uzunluğu üç mövqedən çox deyil)



ardıcıllığa 

əsasən başqa obyektlərdən istifadə etməklə oxşar ardıcıllıq yaradır



 

•  bir neçə ardıcıllığı bir-biri ilə müqayisə edir və oxşar ardıcıllıqları seçir.



Riy. III.6.  Əşyalar arasında və ya əşyalar və onların atributları arasında  

      

verilən uyğunluğu yayımlayır, təsvir edir və araşdırır.

Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird:

analoji və ya  əvvəlcədən verilən qaydaya əsasən verilən sadə uyğunluqların parçasını 

yayımlayır (məs., ətrafında olan əşyalar üçün verilən belə bir uyğunluq üçün: vərəq 





ağ, çanta 



göy, lövhə 



?)

şifahi verilən uyğunluğa əsasən verilən cədvəli tamamlayır.

cədvəl vasitəsilə ifadə olunan uyğunluq üçün göstərilən 





elementin ilkin növünü tapır  (məs., 

hər hansı bir şagirdin hansı qiymət aldığını təsvir edən verilən cədvəl üçün uyğunluğu: 

şagird



qiymət , 6 alan bütün  şagirdləri sadalayır  )



Riy. III.7.  Problemi həll etmək üçün ədədi ifadəni təşkil edən bərabərlikdən  

      

istifadə edir.

 Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird:

real vəziyyəti  əks edən tamədədli ekvivalent ifadələr düzəldir (



məs., tərəzinin tarazlığı, 



göstərilən məbləği təqdim etmək və xırdalamaq üçün pulun uyğun işarələrini seçir) 

real vəziyyətlə əlaqədar məsələni həll etmək üçün toplama/çıxmanın bir əməlini təşkil edən 

ədədi ifadədən istifadə edir



toplama, çıxmanı təşkil edən bərabərliyin məchul komponentinin əhəmiyyətini tapır (seçmək 

və ya başqa bir üsulla) 



Məzmun

Əşyaların, şəkillərin və ya fiqurların vasitəsilə təqdim edilən dövri 

1. 

ardıcıllılqlar və 

onların mərhələsi.

Riy. III. - 4




Riyaziyyat

2009

Əşyalar arasında, əşyalar və onların atributları arasında uyğunluqlar; uyğunluğun 

2. 

cədvəl vasitəsilə təsvir edilməsi; verilən uyğunluq üçün elementin ilkin növü.

Toplama/çıxmanı təşkil edən tamədədli ifadələr və onların 

3. 

ekvivalentliyi

Bir  məchul  komponent  və  toplama\çıxma  əməllərini  təşkil  edən  tamədədli 

4. 

bərabərliklər.

İstiqamət: Həndəsə və məkan anlayışı 

Riy. III.8.  Həndəsi fiquru təyin və təsvir edir 

Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird: 

memarlıqda  və  incəsənət  əsərlərində  və

 



ya  onların  illustrasiyalarında,  məişət  təyinatlı 

əşyalarda və ya fiqurların modellər toplumunda  məkan həndəsi fiqurlarını təyin edir 

fiqur elementlərini fərqləndirir və onları təsvir etdikdə həndəsi terminlərdən istifadə edir 

(məs., təpə, til, sərhəd) 



fiqur  elemenrlərini  sadaladıqda  (



təpələr  və  yanlar)  həndəsi  fiqurların  təpələrinin  hərfi 

qeydlərindən istifadə edir

Riy. III.9.  Düz fiqurların qrafiki təsvirləri və modellərini hazırlayır.

Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird: 

həndəsi fiqurun şifahi təsvirinə əsasən həmin fiqurun qrafik ifadəsini düzəldir

verilən toplulardan  düz həndəsi fiqurların modellərini seçir və göstərilən konfiqurasiyanı/



fiquru yaradır

 göstərilən fiquru/fiqurları almaq üçün düz həndəsi fiqurun qrafik ifadəsini və ya modelini 

üzvlərə ayırır 



Riy. III.10.  Əşyaların və fiqurların düz xətlərini və obyektlər arasında    

      

məsafələri  təyin edir.

Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird: 

qeyri-standart vahidlərlə (məs. 



qarışla) əşyanın xətti ölçülərini tapır və sonra onu standart 

vahidlərdən  istifadə  etməklə  qiymətləndirir;  standart  vahidlərdən  istifadə  etməklə  onu 

qiymətləndirir; standart vahidlərin istifadəsinin vacibliyi haqqında müzakirə edir

obyektlərin xətti ölçülərini (eləcə də qarşılıqlı vəziyyətini) müqayisə edir və qiymətləndirir  

və müqayisə nəticəsini lazımi terminlərlə ifadə edir (məs., uzun qısa, bərabər)



Riy. III. - 5


Yüklə 0,71 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   31




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə