Görev unvani

	TALİMAT	Doküman No:
		Yayın Tarihi:
	BAĞIMLILIK İLE MÜCADELE TALİMATI	Revizyon No/Tarihi:
ASPB		Sayfa No: /

1. 
   AMAÇ
   

Aile bireylerinin sorunlarını önleme ve çözme kapasitelerini geliştirecek hizmetleri sunmak, bağımlılığın önemli bir sorun haline dönüşmeden, etkin bir mücadele, amacına uygun olarak kamuoyu oluşturmak, bağımlı hale gelmeden bireyin, ailesi ve çevresinin eğitilmesi, bilinçlendirilmesine yönelik çalışmaların yapılmasıdır.

2. 
   KAPSAM
   

Sorumluluk alanı içindeki çocuk ve ailelere yönelik bağımlılığı önleyici rehberlik-eğitim hizmetlerini kapsar.

3. 
   TANIMLAR
   

Rehberlik : Ailenin ve aile içindeki bireylerin madde kullanımının önlenmesi amacıyla bilinç düzeyini artırıcı, problem çözme kapasitelerini geliştirici hizmetler.

Aile danışmanı : Önleme ve eğitim alanlarında yetkin ve eğitimli çalışan.

Bağımlılığa yol açan maddeler: Yaşamı sürdürmek için gerekli olmadığı, tüketilen ve kullanıcılarda bedensel, ruhsal, davranışsal ve bilişsel değişikliklere yol açan merkezi sinir sistemi üzerinde rahatsızlıklar oluşturan tıp içi ve tıp dışı unsurlardır.

Bağımlılık Yapıcı Maddeler: Tütün, Alkol, Afyon ve Türevleri ( Morfin, Kodein, Eroin), Kokain ve Türevleri ( Crack) Kenevir ve Türevleri ( Esrar), Sentetik ve Türevleri (Captagon-Extacy-Methamfetamin-LSD-GHB-Ketamin-PCP), Sentetik eczalar içinde Depresantlar olarak bilinenler ( Barbituratlar, Trankilizanlar, Sedatifler), Sedatif ilaçlar (merkezi sinir sisteminin çalışmasını yavaşlatıcı maddeler), Uçucu maddeler (Tiner, Bali, Uhu v.s.), Diğer maddeler (Anabolik Steroidler, Antikolinerjikler

Tedavi : Sağlık Kuruluşlarınca yapılan hizmetler,

Rehabilitasyon : Topluma yeniden kazanım hizmetleri,

4. 
   TALİMAT DETAYI
   

4.1. Bağımlılık Önleme Hizmetlerinde Uygulanacak Genel Esaslar

4.1.1. Bağımlılığı önleyici rehberlik hizmeti kapsamında ele alınması gereken ana amaçlar şunlar olmalıdır ;

Önleme

Koruma

Erken Müdahale

Dezavantajlı gruplara rehberlik ve danışmanlık

Aileyi ve toplumu bilgilendirme, yapıcı katılımları artırma

4.1.2. Aile içinde bağımlı birey varsa öncelikle ailenin bireyin sorununu kabul etmesi ve tedavi sürecini desteklemesi gerekir. Aileye yapılan danışmanlık mümkünse ailenin bütün fertlerinin bir arada sürece dahil olduğu bir ortamda gerçekleştirilmelidir.

4.1.3. Rehberlik esnasında aile üyeleri arasındaki iletişim çok yakından takip edilmelidir. Tüm aile fertlerinin katılımı sağlanmalıdır.

4.1.4. Rehberlik sürecinde sadece kendi yapabileceklerinizi değil, paydaş kurum ve kuruluşların yapabileceklerini de göz önünde tutunuz ve aileye yol gösteriniz.

4.1.5. Eğitim ve Danışmanlık Biriminde çalışanlar; iletişimi yüksek, işini seven, bulunduğu ilde paydaş kuruluşlarla diyalogu yüksek ve etkileme gücü kuvvetli insanlardan oluşmalıdır.

4.1.6. Bağımlı kişilere ve ailelerine danışmanlık hizmeti veren personelin konusunda uzmanlaşması sağlanır. Bu personele İl Halk Sağlığı Müdürlüğü ile işbirliği içinde eğitimler düzenlenir.

4.1.7. Yapılacak tüm çalışmalar Sosyal Hizmet Merkezleri Prosedürüne uygun olarak gerçekleştirilir.

4.2. Rehberlik Hazırlıkları

• 
  Risk altındaki çocukların ailelere yönelik eğitimler programlı ve belli bir disiplin içinde verilmelidir. Bu nedenle rehberlik programları aylık olarak yapılmalıdır. Çalışmalar aylık plana göre gerçekleştirilmelidir. (Bkz.Aile Rehberlik Hizmeti Aylık Çalışma Planı) Eğitimlerde Emniyet Müdürlüğünün personeline aktif görev verilmelidir.
  
• 
  Rehberlik hizmeti öncesi aile mümkünse mutlaka telefonla aranmalı, rehberlik çalışmasına önem vermeleri için azami özen gösterilmelidir.
  
• 
  Aile veya aile üyelerinin bir kısmı yerinde rehberlik hizmet alacak ise gidilecek yere dair ulaşım sorunları vb. önceden çözülmelidir.
  
• 
  Rehberlik hizmeti kuruluşta yapılacak ise; hizmet ortamı gelenlerin rahat edeceği şekilde hazırlanmış olmalı, her görüşmede esnasında masada mutlaka su ve peçete bulunmalı, ofisteki diğer çalışanların bulunmadığı ayrı bir odada görüşme yapılmalıdır. Görüşme sırasında içeriden veya dışarıdan telefon görüşmeleri yapılmamalıdır.
  
• 
  Rehberliğin yapıldığı her ortamda güleryüzlü ve samimi olunmalıdır. Kuruluşta rehberlik hizmeti yapıldığında aile ayakta karşılanmalı ve ayakta uğurlanmalıdır.
  
• 
  Rehberlik hizmetine dair kayıtlar Rehberlik Hizmeti Takip Formu’na işlenir.
  
• 
  Aile veya aile üyelerinden uygun görülenler sürekli eğitim programlarından kendileri için uygun eğitimler var ise yararlanması için haberdar edilmelidir.
  
• 
  Her cuma günü bir sonraki hafta için plan yapmak üzere ofis içi çalışma yapılır. Rehberlik için bekleyen aile bilgileri dosyası yeniden gözden geçirilmeli, rehberliği devam eden dosyalar ile rehberliği tamamlanan dosyalar birbirinden ayrılmalıdır.
  

4.3. Sürekli Eğitimler

Çocuk ve Ailelere daha kapsamlı bilgilendirme, güçlendirme yapmak için Eğitim ve Danışmanlık Birim düzenli ve programlı eğitimler gerçekleştirir. Ailelere sunulan rehberlik hizmetlerini desteklemek amacı ile Sosyal Hizmet Merkezleri bünyesinde kuruluşlarda uygun olan herhangi bir eğitim salonunda veya paydaş kuruluşlarla (belediyeler, dernek vb) birlikte ortaklaşa düzenlenir. Ayrıca okul, pansiyon, sosyal hizmet kuruluşu gibi ortak alanlarda da eğitimler yapılır.

4.4. Tedavi

Tedavi için bağımlılığa yönelik tedavi üniteleri olan sağlık kurumlarına yönlendirme yapılır. Tedavi sonrasında da aile sürekli izlenir. Bu dönemde gerekirse aile için gerekli sosyal yardım ve hizmet Başvuru, Tespit ve İzleme Birimince planlanır. 18 yaş altı bireyler için 5395 Sayılı ÇKK gereğince sağlık tedbir kararı işlemleri başlatılır.

4.5 İzleme

Bağımlı ve ailelere yapılan eğitim ve tedavi sonrası hizmetler izlenir. Var ise ailede bağımlılığa yönelten durumların önlenmesine ilişkin gerekli rehberlik hizmetleri sunulur.

HAZIRLAYAN

KONTROL EDEN

ONAYLAYAN