Güney azərbaycan nəSRİ Başlanğıcdan bu günə qədər Antologiya
Yüklə 2,88 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- İLQAR MÜƏZZİNZADƏ
560 İlqar Müəzzinzadə İLQAR MÜƏZZİNZADƏ İlqar Müəzzinzadə 1984-ci ildə Güney Azərbaycanın Xi yav şəhərində doğulmuşdur. Orta məktəbi Xiyavda bi- tirmişdir (2000-2001) Əvvəlcə inşaat sahəsində (2013), daha sonra isə psixologiya sahəsində bakalavr (2014) təhsili almişdir. Ha zırda magistratura tələbəsidir (2016). 2000-ci ildən başlayaraq hekayələr və sərbəst şeirlə- rini dərc etdirir. Təbriz, Xiyav, Marağa, Ərdəbil və başqa şə hərlərdə keçirilən ədəbi festivalların qalibi və mükafat- çısı ol muş, təşkilat komitəsinin üvzü seçilmişdir. Güney Azərbay canın müxtəlif şə hərlərində fəaliyyət göstərən ədəbi cəmiyyət və dər nəklərlə sıx əməkdaşlıq edir. Muğan ədəbi qurultayının (2004) iştirakçısıdır. Əsərləri Güney Azərbaycanın müxtəlif şəhərlərin- də ya yım lanan “Güney Azərbaycan”, “Soheyl”, “Çıraq”, “Çağrı Sa valan”, “Kültür gecəsi” və başqa dərgi, qəzet və toplularda nəşr olunmuşdur. “Üçlük ədəbi qurulu” adlı (2008-2012) ədəbi bir liyinin rəhbərlərindən biri, daha sonra “Bulaq” (2012-2015) ədə bi dərnəyinin başqanı olmuşdur. 561 Güllə GÜLLƏ Bir an öncə yoldaşı ayağa durmuşdu. Bir addım geriyə, bir addım önə. Valaylı-valaylı. Çətinliklə başmaqlarını götürüb önü nə atdı. Başmağının dalını dabanıyla qatlayıb tələsik dərəyə sarı endi. İşəməyə enirdi elə bil. Yürüdüm. Bu birisilə işim var- dı. Başının üstündə dayanmışdım. Palazın üzərində uzanmışdı, lül kefl i. Külək vodkanı aşırmışdı. Bəlkə də mənim ayağım pa- laza ilişəndə aşmışdı. “İbiqəndi” satan vodkalardan idı. Əl atıb yerə dağılmadan qaldırıb daşa dayadım. Dizim xır da qablı qatığa batmışdı. Qatıqlı çips qırıntılarını dizimdən silib, şalvarımı palazın ucuyla təmizlədim. Belimdən qayışımın arxasındakı tapançanı əlimə aldım. Bir an dərəyə enən kişinin fi kri beynimə sıçradı. Üç addım qa bağa irəliləyib dərəyə sarı boylandım. Məndən qabaq, hülü dənə si boyda bir daş dığırlanıb dərəyə düşmüşdü. Daş dığır- lanıb aşa ğı düşərkən qursağım sancdı. Diksinəndə qursağım sancardı. Yoldaşı daşın böyründə yerə sərilmişdi. Başını aşağı sal- mış, uyuyaraq çənəsini sinəsinə dayamışdı. Bir az öncə dərəyə sarı enən kişi yuxarı qalxmadan işi yerinə qoymalıydım. Bir daha dərəyə sarı boylandım. Dərəyə enən kişi, yarısı islanmış yumru yekə bir daşın böyründə uzan mışdı və daşın ətəyindən yaş bir cızıq sıldırıma sarı sü- zülməkdə idi. Sidiyi özündən də sərxoş idi, torpağın üzərində sanki kefl i bir qarışqa qoşunu yürüyürdü. Bizim Qulam kimi uzanmışdı. Qulam da bir stəkan artıq içəndə belə uyurdu. Kərim Talver, Behruz, Oğru Qulam və Tarıverdi. Hərdən Oğru Qulamgilin bağında içməyimiz yadı- ma düşdü. Qulam bu öykünü oxuyarsa, yəqin küsəcək. Po- lislərə iz ləm verdiyimə və ləqəbini yazdığma görə. Anlamır! Çox danışsa Kərim Talverə deyərəm elə vurar ki, başı qarpız
562 İlqar Müəzzinzadə kimi açılar. Qollarını çırmalayıb talverini götürəndə Cəmşid Haşımpurun “Düşərgədən uçuş”una 1 bənzəyir. Köhnə bir qa rajda qolları çırmalı keçib otuz nəfər boynu yoğunu qırıb çıxar. Heç uf da deməz, burnu da qanamaz, tam hind fi lmləri kimi. Amma həmişə subay qalacağına da güvənir və sonda da evlənməz, tam İran fi lmlərinin tərsinə olaraq. Bu öykünün sonunda da evlən məyəcək, nə mən, nə də o. Geri qayıtdım. Ovcumdakı gülləni beyninin hansı bölü- mündə yerləşdirmək fi krindəydim. Başı, təzə kürədən çıxmış qıpqırmızı bir boranı kimi pörtmüşdü. Əlimi yandırırdı. Gül- ləni başının harasında yerləşdirməyi incələyirdim. Öncə gör- mə or qanları işdən düşməlidi; yox, danışıq bölümündə dilə fərman ve rən orqan. Yaddaş bölümü, ya da cinsəl hormonlar törənən yeri... Balaca bir toz dərədən yuxarı qalxdı. Başı yerə qoyub neçə addım geridə olan böyük daşın arxasına qaçdım. Yoldaşı dörd əl-ayaqlı dərədən yuxarı qalxırdı. Elə bil ürəyi qalxmış dərə, kişini qusmaqdaydı. Dizləri yaş, qara şalvarı toz-torpağa bulanmışdı. Fürsəti əldən vermişdim. Əlimdəki gülləni sıxırdım. Tər- ləmiş güllə ovcumu qıdıqladı. Darıxma yoldaş! Alın yazımı- zı paylaşacam. Güllə məndən, gövdə səndən. Polislərin də əlindən dincəlim deyə, bu yasaq gülləni hər halda bir yerində gizlət məliyəm. Beynin, ürəyin, gözlərinin giləsi. Sonra, tə- biblər açıb götürəcəklər; bir kasa isti qan badəsində kefl i gül- lə, maqqaş ilə tam incə və yumşaq, siqara qutusu boyda bir neylona qoyulacaq və Əkbərli xiyabanındakı “Cinayət işləri mərkəzi”nə təqdim olunacaq. İthaf olarkən bu möhtəşəm gül- lə, sənin nəfəslərinin üstündə, işarə barmağımla tətiyin mərc- ləşməsində tikə-tikə cırıq varlığını tətiyə uduzacaqdır barma- ğım səni... 1 İran bədii fi lmi. 563 Güllə Güllə yalnız qulaq asır, heç dinməyirdi. Ömründə yalnız bir dönə qışqıracaqdı. Tapançanın lüləsindən doğulub, qan gölündə boğulan çağ. Küləkli havada dərəyə enən kişinin uca səsi qulağıma doldu. Palaz üstə uzananın qırmızı başını şillələyib çağırırdı: – Musa...Musa... Musa dəbərmirdi. Gözlərim bərəldi. Boynum bir az irəli- ləyib, səsə doğru şəkləndim. Başına bir kola qabı dolu su tök- dü. Alnıma soyuq tər oturdu. Alkol onu öldürürsə, gülləni öz bey nimə sıxardım. Qıvraqca şəhərə sarı, Kərim Talver avto- mobilini saxladığı yerə yürüdum. Avtomobilə start vurarkən sorğulu göz lərlə üzümə baxdı: – Neyləyə bildin? – Heç nə, dayan, döz deyəcəm. – Sür köşkə, – dedim. Nədənsə mobilimlə şəhər içi telefonlara zəng aça bil mir- dim. Telefon köşkünə keçib, təcili yardımı yığdım. Beş-on dəqiqə son ra, ambulansın ulaması çöllüyə yayılaraq, Musanı götürmüş dü lər... Kərim Talver sinirlənmişdi və sükana yum- ruq vurub məni danlayırdı: – İşi qurtar görək də, çox yubadırsan. Əlindən gəlmir də, qardaş, sənə gör haçan dedim? Tapşır mən qurtarım da... – Hövsələm yoxdu Kərim! Bəsdi daha, – dedim. * * * Kabuslar hərdən məni çox incidirdi. Yuxudan tərsə dur- muşdum. Doktor demişdi pis yatırsan. Əyri yatıb düz yuxula- yırdım, toxtayırdım. Amma kabuslarım heç zaman toxtamırdı. Mən yuxudan durmamış bir şeylərin məndən azalmasını duy- muşdum. Atamla məhkəməyə gedəcəkdik. Otağına sarı get- dim. Ölmüşdü deyəsən! Elə bil məndən əskilib azalan bir şey atam imış. Yüngüllüyünü duyurdum! Üstünə mələfə çəkilmiş yuxulu bir kimsənin üzərindən, bir an mələfənin çəkilməsi
564 İlqar Müəzzinzadə kimi, bir şeylərin məndən çəkilməsini balaca bir titrətməylə hiss etmiş dim. Bir sərçə oturduğu budaqdan qalxanda, buda- ğın titrəməsi kimi titrəmişdim. Sözünü heç kimsəyə deməzdi. Gedəndə belə heç bir kimsəyə demədi. Bacım qızı Saçlının qırmızı donlu bir metrlik oyuncağı kimi uzanmışdı. “Oyun- oyun caq çıxartma, kişı, dur ayağa məhkəmə yubandı”, – de- yirdim. Sankı atamın bata reyasını çıxarmışdılar. Tapsaydım ha, o işi görəni! Verərdim, Kə rim Talver ortadan iki şaqqa elərdi. Saçlı axşamlar oyuncağının batareyasını çıxarıb şarja qoyardı. Yox, Saçlının işi ola bilməz. Atamın batareya yeri yox idi ki, hələ yerini də bilmiş olsun. Yalnız öz oyuncağının yerini bilirdi. Atam oyun-oyuncaq deyildi ki. Saçlı oyuncağı- nın batareyasını çıxarardı və oyuncaq sabaha kimi ölərdi. Elə biz də ölürük! Gecə ölüb səhər dirilirik. Ölürük, dirilirik. Bir yarpaq rəqsi kimi. Lirik bir ölüm-dirim yaşamında. Atam gecə öldü, amma sabahısı dirilmədi. Çox yalvarsam da… Yoldaşlarıma mesaj atmışdım. Xalının eni-uzunu boyu dəli cə, avaraca yeriyirdim. Batareya axtarmırdım. Amma bir şey itirmiş kimiydim. Gözüm yalnız xalçanı axtarırdı. Bir saat sonra dostlarım gəldilər. Əl-üzlərini yumamışdılar, Qulamın başı hə mişəki kimi balışda köndələn qalıb, saçları biz-biz dur- muşdu. Nahara yaxın idı. Ev qonaqla dolmuşdu. Kiçik otaqda uzanmış atamın heç nə karına deyildi. Arxası üstə düşən tıs- bağa kimi boğulurdum. Yavaşca əl-ayağımı havada dəbərdir- dim; nə çönə bilirdim, nə yeriyə, nə danışa, nə dinə, nə məssə- bə! Heç nəyə qulluq etmirdim, heç nəyə! Bir tısbağa fatihəsi idim. Gələn fatihə çevirir. Amma məni heç nə çevirmirdi... Musa yox idi. İki il öncə atamla çörəkxana qabağında da- laşmışdılar. Elə bil heç birinə bir şey olmamışdı. Atamın bir az gözlüyü əyilmişdi, bir az özlüyü. Atam deyirdi “mən onu böyütmüşəm, indi mənə qoduqlanır”. Musa da deyirdi “mən özüm böyümüşəm, qoduq özünsən”. Musa atamın xalası nəvəsi idi. Qoca xalasının yalnız bir oğlu var idi o da arva- 565 Güllə dıyla avto mobil qəzasında olmüşdü. Uşaqlığında məhəllədə qurbağa eda mını eşidəndə gülməyim gələrdi həmişə. Baqqal Babaxandan beş dənə iki yüz qramlıq daş alıb, ipək sapını qurbağanın boy nuna bağlayıb, ayaqlarının altından daş sallar- mış. Hərdənsə elek trik batareyası əldə edə bilirdisə, Amerika edamları sayaq elek triklə edam edərmiş. Qurbağanın əllərin- dən və boynundan lüt elektrik simini dayayarmış. Kərim deyir ki, onda qurbağanın qiya fəsi çox gülməli olar, gözləri kəllə- sinə çıxarmış. Amma pis qoxusu olduğu üçün məhəllə uşaqları Musanın bu cür edamı ilə muxalifət edərmişlər. Qurbağalara edam bəya niyyəsi də oxu yur muş. Qurbağalara yazdığı edam bəyaniy yə sində “gecələr qurul dayıb yuxuya bais olmağını və çirkin olduq ları üçün adamı iy rən dirməklərini” də vurğular- mış. Həmişə qur bağaların gülməli edamlarını görmək həs- rətində qaldım. Kərim deyir, çox gülməli olurmuşlar. Sonda da məhəllə uşaqları Mu sanı alqışlarmışlar. Hərdənsə məhəllə uşaqlarını evə apararmış və həmişə ağzı açıq yatan qoca nənə- nin başı üstündə oturub bur nunun içini barmağı ilə girdələyib qoca nənənin ağzına atarmış, qoca nənə də tam sınar, uşaqlar pıqqıldaşıb gülüşərək eşiyə qaçar mışlar. Bir dönə də atam onu bu iş üstə bir həftə anbarda sıçanların yanında, ortadakı ağac dirəyinə bağlayıbmış. Musa nın ata-anası avto mobil qəzasına uğrayanda o, iki yaşında imiş. Renault avto mobili ilə Tehran yolunda qəza etmişdilər, amma Musa sağ qalmışmış. Atam deyirdi: “Musanı diplom alana kimi mən sax ladım”, diplom- dan sonra daha başına buraxmışdı. Amma Musa da deyirdi “məni Allah saxladı”. Son dönə atamla savaşmaqları qoca nənəmin qızılları üs- tündə idi. Musa anbardakı sandıqçanın içində gizlədilən qızıl- ları götürmüşmüş. Musa deyirdi ki, “sən onları mənə hədiyyə edəcəyinə söz vermişdin, kişi tüpürdüyünü yalamaz”. Atam da deyirdi “yalayar, iki də artıq”.
566 İlqar Müəzzinzadə Son dönə savaşanda atamın göz lüyü sındı. Gözlüyünü tə- mirə verib atamın gözünə qay tardım. Amma deyirdi: “gözlük önəmli deyil, özlüyüm sındı”, amma day özlüyünün yerini tapa bilmədim. O andan bəri gündə bir yol axşamlar bazara gedib qayıdırdı və yalnız otağına təpilib pən cərəsiz damın bucağın- dakı pıncın tüstü çəkən deşiyindən siqara püfl əyirdi. Otaqdan asılmış qoca nənəmin gülər tablosuna gözü nü zilləyər, gözləri dolardı. Neçə gün idi otağın kilid ye rindən izləyirdim... Musa nənəmi dığlatdı öldürdü deyirdi həmi şə... Amma nə isə atam suçlu idı. Onunla baş-başa qoşmamalı idı. Şikayət etdilər sonda. Birinin burnu qanamışdı, birinin gözlüyü sınmışdı, bir yandan qızıl üstə dalaşma, bir yandan ya man-yovuz demək. Musanı maddı cərimə ilə buraxdılar. Atama da il yarım zindan verdilər. Atamın zin dandan çıxma- ğına iki ay qalanda anam öldü. Tələbkarlar dığladıb öldürdü demək. Hər zaman qapımızın önündəki işıq dirəyinə dayanan- da atamı aparan qandalı xatırlayırdım və xiyabanın o əlində dayan mış adamları. Qapımız önündə dik-dik dayanan işıq dirəyi hər gün bəlkə on dəfə gözümə girirdi. Məmur aparanda, əlini işıq dirəyinə iliş dir mişdi atam. * * *
Axşamlar Musa dükanını bağlayarkən, mən də işıq di rə- yinin arxasından güdürdüm. Münasib bir yerdə ələ keçirmək is təyirdim. Kərim Talver də xiyabanın o tayında köhnə Pey- kan ilə mənim işarəmi gözləyirdi. Yaxşı və əlverişli bir fürsət- də tutmaq istəyirdim. Axşamlar Kərimlə Xiyav çayında bir qabçaq içkini üç stə kanda qarnımıza töküb Ahmet Kayanı dinlərdik. Son stə- kan da, qabçağın altını fəndəklə qızdırıb, üstünə çaxmaq çəkərdim. Od birdən qapardı. Od əlimi it kimi qapmışdı neçə dönə, əlim yanmışdı. Amma yenə həyam yox idi. Qızğin kefl i qabçağı yandıranda, qabçaqda qapılan alovun içində Musanın
567 Güllə qiyafəsini görərdim. Kərim əlimdən zara gəlmişdi. Neçə dönə talverini götürüb gedib başını əzmək istəmişdi. Amma qoca nənəsinin canına and vermişdim və oturmuşdu. Atam dünən axşam yenə də yuxuma gəldi. Lüt idi əriyib arıqlamış gövdəsilə. Darıxdığını deyirdi. Bir yastı daşın üs- tündə oturmuşdu. “Musanın başını daşın üstünə qoyub, ilan başı kimi əzməyincə, içimdəki acı vulkan yatmaz”, – dedi. Atamın qırxı çıxmaqdaydı və mənim bağrım bir az sökül- müşdü. Uçmuş bir evin kərpici altında süzülən bir qırxayaq kimi, bir şeylər bağrımda süzülürdü. Beynimin küçələrində bir ayaq addımlayırdı və hər gün bir addım, hər gün bir ayaq; qırx gün sovuşmuşdu, amma darıxmalar sırtıq bir qırxayaq kimi idı, çıxmırdı könlümdən. Güllə Musanın o dünyaya gediş bileti idi. Ancaq gülləyə qısqanırdım! Musanın içindən tapılandan sonra illər boyu “Cinayət işləri mərkəzi” dekorunda, neylon- da həyat sürməyinə. Darıxdırıcı olmayacaqmı sənə, ey güllə? Yazığım gəlir qan gölünə girdiyin zaman, cümcümədə əbə- dilik dustaq lanmağına. Nə edə bilərəm ki? Nə bilim, bəlkə də beyində tor pağın içində ayrışıb, daha tez başqa bir varlıq çərçivəsində hə yata dönə biləsən. Torpağın qucağında ayrışıb, dəmirliyin bit ki lərə yararlı olar, tikanlı bir qızılgülün budağı olarsan bəlkə də... Bu dönə küçənin dönəcəyində Musanı xəfl əyəcəkdim. Atam bir həftə idi küsmüşdü. Yuxuma gəlsəydi də, gəlib yastı daşın üzərində oturub, arxasını çevirib, məni danışdırmazdı. Nə qədər də çağırardım qulaq asmazdı. Çıxarsızlığımı dü- şünmüşdü bəlkə də. Yaxınlaşa da bilmirdim. Maqnitdə olan bir meğnatis güc kimi, mənimlə atam arasında bir meydan yaranmışdı. Nə qədər də güc verirdim, yaxınlaşa bilmirdim. Gecəni sabaha kimi arxası mənə sarı taxta kimi quruyardı. Səhərə yaxın da durub yastı daşın üstündən tüstülü çöllüyə sarı yeriyərdi. Tüstünün içində gözdən itənə kimi. Günbəgün 568 İlqar Müəzzinzadə yuxumda arıqlayıb, sol ğunlaşırdı. Bu həftə işi bitirmək istə- yirdim. Həftə başı Musa yoldaşı ilə körpü altına içməyə getdi- yində, xəfl əməliydim. İşıq dirəyinin altında Musanı güdürdüm. Güllə cibimdə idi və tapança belimdə. İki güllə idi. Biri çaşsaydı, o birisini qul lanacaqdım. Kərim xiyabanın o birisi əlində sükan arxa- sında uzanmışdı. Musa yoldaşını gözləyirdi, gəlsin körpü altı- na get sinlər deyə. Mən Musanı gözləyirdim, dükanından çıxıb körpüyə sarı yola düşsünlər deyə və Kərim də məni, ona işarə edim deyə. Güllələrlə son danışıqlarımı aparırdım. Əlimi ci- bimə salıb barmaqlarımın ucuyla güllələrin qulağına pıçılda- yaraq. Musanın dükanının kirkirəsi aşağı çəkilməklə özümə gəldim. Avtomobilə minib yola düşmüşdülər. Kərimin Pey- kanına sarı yürüyüb avto mobilə təpildim. Musa bir xiyaban qabaqlıq bir supermarket önündə dayanmışdı və yemək alırdı. Elə bil Kərimin böyrək lərinin sancısı tutmuşdu. Ağrı kəsici dava alsın deyə, düşüb xi yaban qırağındakı davaxanaya yürü- dü. Musagil getmişdi və Kə rim hələ xiyabanın o tayında mey- və şirəsi əlində, super mar ket dən çıxmaqdaydı. Sükan arxasın- da oturub, körpüyə sarı sürdu. Mən də körpüyə sarı gedirdim. Günəş dağlar arxasında bat maq da və hava qaranlıqlaşmaqday- dı. Bır az da qaranlıqlaşardısa, ma raqlı olardı. İşıqdan acığım gəlir, gecə qaranlıq olsaydı, qorxum da tökülərdi. Gözləyir- dim Musagil neçə stəkan içsinlər və Mu sanın yoldaşı işəmək üçün dərəyə ensin. Güllə ovcumda tərlə mişdi. Daha güllə ilə danışmağa vaxtım yox idi. İkisini də ta pançada yerləşdirdim. Hava tam qaranlıqlaşmışdı və Musanın yoldaşı cib telefonu- nun işığiyla dərəyə sarı enməkdə idi. Yü rü düm. Uzanmışdı. Tapançanı çəkib barmağımı tətiyə süzdüm. Musa ayağa durub ehmalca atama sarı yürüdü. Bir zəncirotu bu daqdan buraxılan kimi uçdu. Atam yastı daşın üzərində durmuş, arıq gövdəsilə sümükləri belə dışarı vurmuşdu. Musa atama sarı yürüməkdə idi, amma atamın ona gücü çatmayacaqdı, bilirdim. Mən də 569 Güllə atamın yanına getsəydim, yaxşı olardı. Anamı da görə bilər- dim. Onların yanına getməsəydim, yəqin Musa o dünyada da hər ikisinin dərisini soyacaqdı. Getməyimi düşü nür düm. Güllənin biri də mənim beynimdə oturmuşdu. Musanı iz lədik. Atamla birgə Musanı yastı daşın üzərinə aparaq deyə... 570 QEYD ÜÇÜN 571 QEYD ÜÇÜN 572 QEYD ÜÇÜN 573 QEYD ÜÇÜN 574 QEYD ÜÇÜN 575 QEYD ÜÇÜN GÜNEY AZƏRBAYCAN NƏSRİ Başlanğıcdan bu günə qədər Antologiya Vaqif Sultanlı və İrəc İsmayılın təqdimində Йыьылмаьа верилмишдир: 28.03.2017. Чапа имзаланмышдыр: 27.04.2017. Юлчц: 60х90 1/16. Чап вяряги: 36,0. Сифариш: 081/17. Сай: 500 ядяд. Няшриййат редаkтору: Суьра Османова Сящифяляйижи: Сядагят Кяримова Бакы, Az1122, H.Зярдаби пр. 78 Тел: 4977021 / Faks: 4971295 Е-почту: office@nurlar.az Nяшriyyat-Poliqrafiya Мяrkяzi Yüklə 2,88 Mb. Dostları ilə paylaş:
|