33
ZİYA BORÇALI
(1902–1965)
Ziya Borçalı kimi tanınmış Ziyəddin
Əfəndiyev Borçalının Arıxlı kəndində ziyalı
ailəsində anadan olub. Ziya ilk təhsilini
Arıxlıdakı Hüseyn Əfəndiyevin ikillik rus-tatar
məktəbində alıb, eyni zamanda atasının xüsusi
dərsləri onun formalaşmasında başlıca rol
oynayıb. 1921-ci ildə Ziya döğma kəndindəki
Vahid Əmək Məktəbinə müəllim təyin edilir.
O zamanlar Borçalıda yenicə müəllim kadrları
hazırlayan kurslar açılırdı. O, 1923-cü ilin yayında Qocorda, 1925-ci ilin
yayında isə Başkeçiddə kurslarda oxuyub.
Ziyəddin Əfəndiyev 1925-1929-cu illərdə Tifl is Türk Pedaqoji
Texnikumunun ilk tələbələrindən biri olub. Bu təhsil ocağını bitirdikdən
sonra Ziya Sarvan yeddillik məktəbinə müəllim düzəlir. Bir il sonra
Bakıya gedib. Azərbaycan Pedaqoji İnstitutunun fi lologiya fakültəsini
bitirdikdən sonra Tifl is Türk Pedaqoji Texnikumuna müəllim təyin olunur.
1933-1936-cı illərdə Zaqafqaziya Kənd Təsərrüfatı Texnikumunda,
1934-1938-ci illərdə Zaqafqaziya Dəmiryol İnstitutunda, 1935-44-cü
illərdə Tifl is Dövlət Universitetinin qiyabi pedaqoji şöbəsində dərs deyir.
Daha sonra Ziya Əfəndiyev ömrünün sonunadək A. S. Puşkin adına Tifl is
Dövlət Pedaqoji İnstitutunda işləyib.
Ziya Borçalının Vətən məhəbbəti ilə aşılanan şeirləri “Yeni fkir,”
“Yeni kənd” qəzetlərinin, “Qızıl Şəfəq,” “Dan Ulduzu,” “Yeni qüvvə,”
“Gənc nəsl” dərgilərində dərc olunub.
1926-1930-cu illərdə “Qızıl şəfəq” dərgisində, “Qızlar şərqisi”
(1927,№ 7-8), “Bahar” (1928, № 3), “Zəkəriyyə” (1928, 8-9), “İki yetim”
(1928, 10), “Gözəl məktəb” (1928, 11), “Qış” (1928 12) və s. bir çox
şeirləri və müxtəlif publisistik yazıları “Ziya Əfəndiyev,” “Ziya,” “Ziya
Borçalı” və s. imzalarla dərc olunub.
Ziya Borçalının Tifl isdə Azərbaycan-Türk mətbuatı tarixinə, Cəlil
Məmmədquluzadənin yaradıcılığına aid çox sayda məqalələri çap
34
olunub. Onun “Sovet Gürcüstanı” və başqa qəzetlərdə ədəbiyyatımızın,
maarifi mizin mühüm məsələlərinə dair çox sayda yazıları da vardır.
Ziya Borçalı 1965-ci ildə vəfat edib və döğma kəndi Arıxlıda dəfn
olunub.
35
VƏLİ ƏLİYEV
(1927-1984)
Vəli İsa oğlu Əliyev 1927-ci ildə Borçalının
Qaçağan kəndində ziyalı ailəsində anadan olub.
Onun atası İsa Borçalının bir sıra kəndlərindəki
məktəblərdə müəllim, direktor müavini, direktor
işləyib.
Vəli İsa öğlu orta məktəbi bitirdikdən sonra
təhsilini davam etdirmək üçün Bakıya gedir,
ADU-nun tələbəsi olur. Universiteti bitirdikdən
sonra fasilələrlə bir sıra yerlərdə çalışan Vəli
Əliyev 1960-cı ildə “Sovet Gürcüstanı” qəzeti nəşrə başlayanda
redaksiyaya dəvət olunur və ilk vaxtlardan başlayaraq, şöbə müdiri
vəzifəsində çalışır. V. Əliyevin qələmə aldığı oçerklər, publisist yazılar,
eləcə də onun hekayələri oxucular tərəfi ndən rəğbətlə qarşılanıb, maraqla
oxunub.
Vəli İsa oğlu hələ universitet tələbəsi olarkən ədəbi yaradıcılıqla
məşğul olub. Onun hekayələri tələbəlik illərində mətbuatda işıq üzü
görüb. Ədibin “Dostlar” adlı ilk hekayələr kitabı 1968-ci ildə Bakıda nəşr
olunub.
V. Əliyev 1963-cü ildən SSRİ Yazıçılar İttifaqının üzvü olub. Onun
ədəbi-bədii yaradıcılığında ədəbiyyat və mədəniyyət məsələləri əsas yer
tutduğuna, səmərəli, faydalı və dəyərli jurnalist fəaliyyəti Gürcüstan
hökuməti tərəfi ndən yüksək qiymətləndirilib. O, Gürcüstan SSR Əməkdar
Mədəniyyət işçisi fəxri adına layiq görülüb.
Vəli İsa öğlu ömrünün sonuna kimi “Sovet Gürcüstanı”
qəzetində ədəbiyyat və incəsənət şöbəsinə rəhbərlik edib.
1986-cı ildə ədibin “İkinci görüş” kitabı işıq
üzü
görüb.
Vəli Əliyev 1984-cü ildə vəfat edib.
36
SÜLEYMAN SÜLEYMANOV
(1935-2014)
Süleyman Məhəmməd oğlu Süleymanov
1935-ci il mayın 5-də Gürcüstanın Marneuli
rayonunun Kürdlər kəndində anadan olub. O,
Marneuli Pedaqoji Texnikumunu və 1960-cı ildə
Tifl is Dövlət Pedaqoji İnstitutunun Azərbaycan
dil-ədəbiyyat və tarix fakültəsini bitirib .
S.Süleymanov 1962-ci ildə Marneuli Rayon
Komsomol Komitəsinin birinci katibi vəzifəsinə
seçilib. 1964-cü ildən həmin rayonun partiya komitəsində təlimatçı,
təbliğat və təşviqat şöbə müdiri, təşkilat şöbə müdiri, rayon partiya
komitəsinin katibi vəzifələrində çalışıb, büro üzvü və dəfələrlə rayon
sovetinin deputatı seçilib.
O, 1972-ci ildən ömrünün sonunadək “Sovet Gürcüstanı” və
onun davamı kimi 1990-cı ildən “Gürcüstan” qəzetinin baş redaktoru
vəzifəsində çalışıb. 94 illik şərəfl i tarixə malik olan “Gürcüstan” qəzeti
sovetlər dönəmində də, ondan sonra da Gürcüstanda anadilli mətbuat
işçilərinin yaradıcılıq mərkəzinə çevrilib, redaksiya isə bir sıra təşəbbüs
və başlanğıclarla fərqlənib, müəllifl ik mükafatlarına layiq görülüb.
Onlardan biri- 1979-cu ildə qəzetin Moskvada Ümumittifaq Xalq
Təsərrüfatı Nailiyyətləri Sərgisinin iştirakçısı kimi dörd nəfər yaradıcı
əməkdaşı sərginin bürünc və gümüş medalları ilə təltif olunub.
S.Süleymanov Gürcüstan KP MK- nın 23, 24, 25- ci qurultaylarında
Təftiş Komissiyasının üzvü, 1980-ci ildə Gürcüstan Ali Sovetinin deputatı
seçilib. 1981-ci ildə “Şərəf nişanı” ordeni, 1997-ci ildə Gürcüstanın
“Şərəf” ordeni ilə təltif olunub. S.Süleymanov Gürcüstan Ali Sovetinin
Fəxri fərmanı və Gürcüstan Əməkdar Mədəniyyət işçisi fəxri adlarina
layiq görülüb.
Qırx iki illik qəzet redaktoru vəzifəsini yerinə yetirmək dövründə
“Gürcüstan” qəzeti redaksiyası Gürcüstanda azərbaycanlıların ölkənin
fəal vətəndaşları olmaları, öz hüquq və vəzifələrini yerinə yetirmələri
sahəsində əsl məlumatlandırma mərkəzinə çevrilərək öz ətrafında
Dostları ilə paylaş: |