HamiLƏLİYİn biRİNCİ trimestr ağirlaşmalari giRİŞ



Yüklə 321,8 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə1/11
tarix23.09.2017
ölçüsü321,8 Kb.
#1312
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11


HAMİLƏLİYİN BİRİNCİ TRİMESTR AĞIRLAŞMALARI  

GİRİŞ 

Hamil


əliyin birinci trimestrində  ağırlaşmalar  geniş  yayılmışdır.  Hamiləliklərin  yarısı  12-ci 

h

əftəyə  qədər,  bir  çoxları  isə  klinik cəhətdən müəyyən edilənədək  düşüklə  nəticələnir. Təsdiq 



edilmiş  hamiləliklərin 15-20%-də  spontan  abort  baş  verir  ki,  bunların  da  80%-i hamiləliyin 

birinci trimestrin

ə təsadüf edir. Spontan abortdan əlavə, birinci trimestrdə baş verən qanaxmalar 

ektopik hamil

əlikdən, trofoblastik xəstəlikdən, polip səbəbindən inkişaf edən uşaqlıq boynundan 

qanaxma,  uşaqlıq  boynu  toxumasının  kövrək  olması,  travma  və  ya  uşaqlıq  boynu  xərçəngi də 

daxil olmaqla, mamalıqla bağlı olmayan hallardan xəbər verə bilər. Bu fəsildə klinik, laborator 

v

ə  ultrasəs müayinələrinin nəticələrinə  əsasən hamiləliyin  birinci  trimestrinin  normal  gedişatı 



n

əzərdən keçirilir və  daha sonra spontan abort, ektopik hamiləlik və  trofoblastik xəstəliyin 

diaqnostikası, müayinə və müalicəsi izah edilir. 

Normal Hamil

əliyin Birinci Trimestrində Laborator Parametrləri 

β-HCG-nin kəmiyyət səviyyəsi hamiləliyin müddətinə  və  ilkin hamiləlik dövrünün ultrasəs 

müayin

əsinin nəticələrinə uyğundur. İki-üç gündən bir ən azı iki dəfə β-HCG-nin səviyyəsinin 



t

əyin edilməsi hamiləliyin  gedişatının  normal  olub-olmamasını  müəyyən etməyə  kömək edə 

bil

ər. Erkən dövrü normal inkişaf edən hamiləliyin dördüncü həftəsindən səkkizinci həftəsinədək 



β-HCG-nin səviyyəsi hər iki-üç gündən bir-iki dəfə artmalıdır. β-HCG-nin səviyyəsinin azalması 

v

ə ya dəyişməməsi (plato) hamiləliklə bağlı nəticələrin pisləşmə ehtimalının mühüm göstəricisi 



olsa da, lakin spontan abort v

ə  ya ektopik hamiləlik  arasında  diferensiasiya  aparmağa  imkan 

vermir (C kateqoriyası). β-HCG-nin ultrasəs müayinəsi ilə korrelyasiyası hamiləliyin vəziyyəti 

haqqında  daha  dolğun  məlumat verir.  β-HCG-nin səviyyəsi təxminən 1800 mBV/ml

çatanda 


transvaginal US müayin

əsi  rüşeym  kisəsini göstərməlidir.  β-HCG-nin səviyyəsi 1800-3500 

mBV/ml  olduqda is

ə  US  avadanlığının  həssaslığından  və  həkimin təcrübəsindən  asılı  olaraq, 

transabdominal ultras

əs müayinəsi də rüşeym kisəsini aşkar etməlidir (B kateqoriyası). 



Cədvəl 1.

 

 

Ultrasəs  müayinəsi  və  qan  zərdabında 

β-HCG

-nin 

səviyyəsinə  görə  

 

 

 

hamiləliyin hestasiya yaşı 

Son 

menustruasiyanın 

tarixin

ə görə hestasiya 

yaşı 

Transabdominal US 

göst

əriciləri 

Transvaginal US 

göst

əriciləri 

Z

ərdabda β-HCG

-

nin s

əviyyəsi, 

mBV/ml 

Beş həftədən az 

Heç n

ə 

Guman edil



ən rüşeym 

kis


əsi 

1800 


Beş-altı həftə arası 

Rüşeym kisəsi 

Rüşeym kisəsi, 

yumurta 


sarısı kisəsi 

1800-3500 

Yeddi h

əftə 


5-l0 mm-lik 

rüşeym 


(embrion) 

Transabdonimal 

USM-d

ə olduğu kimi 



+ ür

ək fəaliyyəti 

> 20,000 

1

 mBV/ml – 1 millilitrdə milli beynəlxalq vahid  



                                            


Progesteronun da s

əviyyəsi  hestasiyanın  ilk  səkkiz həftəsi  ərzində  hamiləliyin nəticələsini 

proqnozlaşdırmağa kömək edə bilər. Normal hamiləlikdə artan β-HCG-nin səviyyəsindən fərqli 

olaraq, hamil

əliyin ilk 9-10 həftəsi ərzində qan zərdabında progesteronun səviyyəsi dəyişmir. β-

HCG-d


ən fərqli olaraq, hamiləliyin ilkin mərhələsində  bir dəfə  təyin  edilmiş  progesteron 

s

əviyyəsi hamiləliyin nəticəsini müəyyən etməyə yardım edə bilər. Progesteronun səviyyəsinin 5 



nq/ml-d

ən  (nanogram/millilitr)  aşağı  olması  hamiləliyin nəticəsinin  pis  olması  ilə  bağlıdır 

(spontan abort v

ə  ya ektopik hamiləlik). Progesteronun səviyyəsinin  25 nq/ml-dən yüksək 

olması isə uşaqlıq daxilində (intrauterine) inkişaf edən hamiləliyə dəlalət edir (B kateqoriyası). 

Ultras


əs müayinəsinin əlçatan olmadığı və β-HCG-nin səviyyəsinin təyin edilməsi çox vaxt tələb 

etdiyi 


ərazilərdə qan zərdabında progesteronun səviyyəsinin təyini hamiləliyin normal gedişatını 

t

əsdiq edə bilər. 



HAMİLƏLİYİN İLKİN MƏRHƏLƏSİNDƏ ULTRASƏS MÜAYİNƏSİ 

Hamil


əliyin birinci trimestrində  yaranan problemlərin  araşdırılmasında  ultrasəs müayinəsi çox 

faydalı  diaqnostik  vasitədir. Hamiləlik dövründə  ultrasəs müayinəsinin  aparılmasına  əsas 

göst

ərişlər ABŞ-ın Milli Səhiyyə İnstitutu (MSİ) tərəfindən 1984-cü ildə təqdim edilmişdir və bu 



gün

ədək qüvvədə  qalır.  ABŞ-ın  MSİ-nin təklif etdiyi 28 göstərişdən təxminən  yarısı  birinci 

trimestrd

ə baş verir və aşağıda verilmiş Cədvəl 2-də öz əksini tapır.  



Cədvəl 2.

 

 

Hamiləliyin  birinci  trimestrində  baş  verən  və  ultrasəs  müayinəsinin  

 

 

 

aparılmasını şərtləndirən göstərişlər

2

 

1.

 



Spontan abortun 

baş verməsi və ya dölün ölümünə şübhə 

2.

 

Vaginal qanaxma 



3.

 

Hamil



əliyin hestasiya yaşı qeyri-müəyyən olduqda, hestasiya yaşının müəyyən edilməsi 

4.

 



Müxt

əlif xüsusi prosedurlarda, məsələn, xorion hovlarının biopsiyasında yanaşı istifadə 

5.

 

Çoxdöllü hamil



əlik 

6.

 



Beç

əxorla və ya trofoblastik xəstəlik ehtimalı 

7.

 

Ektopik hamil



əlik ehtimalı  

8.

 



Uşaqlıq  daxilinə  qoyulmuş  kontraseptiv  vasitənin  (uşaqlıqdaxili  vasitə)  USM  ilə 

   


lokalizasiyasının təyin edilməsi 

9.

 



Uşaqlığın anomaliyası 

10.


 

Dölün ölçül

əri ilə hestasiya tarixi arasında uyğunsuzluq 

11.


 

Klinik müayin

ədə müəyyən edilmiş çanaq boşluğu orqanlarının törəməsinin müayinəsi 

Birinci trimestrd

ə  aparılan  ultrasonoqrafiyanın,  habelə  diaqnostikanın  dəqiqliyinə  təsir edən 

müayin


ə  üsullarının  diaqnostik  imkanlarını  və  məhdudiyyətlərini bilmək vacibdir. Ultrasəs 

müayin


əsi düzgün tətbiq edildikdə  məqalənin müxtəlif fəsillərində  təsvir  edilmiş  müxtəlif 

halların  sürətli və  dəqiq  diaqnostikasını  apara  bilər. Hamiləliyin ilkin dövründə  rutin ultrasəs 

müayin

əsinin  aparılması  həm  hestasiya  yaşının  daha  dəqiq müəyyən edilməsini və  çoxdöllü 



hamil

əliyin  vaxtında  aşkar  edilməsini, həm də  klinik  baxımdan  müəyyən olunmayan döl 

anomaliyalarının  erkən  diaqnostikasını  təmin edə  bilər.  Döl  anomaliyalarının  erkən  aşkar 

2

 ABŞ-ın MSİ-nin məlumatından adaptasiya olunmuşdur, 1984 



                                            


Yüklə 321,8 Kb.

Dostları ilə paylaş:
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə