Haqsız rəqabət haqqında
AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASININ QANUNU
Bu Qanun haqsız rəqabətin qarşısının alınmasının və aradan qaldırılmasının təşkilati‐
hüquqi əsaslarını müəyyən edir, sahibkarlıq fəaliyyətinin ədalətli üsullarla aparılmasına hüquqi
zəmin yaradır, bazar subyektlərinin haqsız rəqabət metodlarından istifadəyə görə məsuliyyətini
nəzərdə tutur.
Qanun Azərbaycan Respublikasının ərazisində fəaliyyət göstərən bütün bazar subyektlərinə
şamil edilir.
I fəsil
ÜMUMİ MÜDDƏALAR
M a d d ə 1. Əsas anlayışlar
Bu Qanunun məqsədləri üçün aşağıdakı əsas anlayışlardan istifadə olunur:
rəqabət — bazar subyektləri arasında sahibkarlıq fəaliyyətinin ən əlverişli şərtləri uğrunda
mübarizənin elə formasıdır ki, bu zaman onların müstəqil fəaliyyəti hər birinin bazarda əmtəə
(məhsul, iş, xidmət) dövriyyəsinin ümumi vəziyyətinə təsir etmək imkanını əsaslı surətdə
məhdudlaşdırır və istehlakçıya lazım olan əmtəələrin istehsalını stimullaşdırır;
haqsız rəqabət — bazar subyektinin sahibkarlıq fəaliyyətində mövcud qanunvericiliyə zidd
və ədalətsiz üsullarla üstünlük əldə etməyə yönəlmiş, bununla da digər bazar subyektlərinə
(rəqiblərinə) zərər vura bilən, yaxud onların işgüzarlıq nüfuzuna xələl yetirə bilən hərəkətləri;
qanunsuz ödənişlər — rəqabət mübarizəsində əsassız (haqsız) üstünlüklər əldə etmək
məqsədi ilə dövlət orqanlarının vəzifəli şəxslərini, siyasi partiyalarda rəhbər vəzifə tutan
şəxsləri, kütləvi informasiya vasitələri işçilərini, bazar subyektlərinin rəhbərliyini və
əməkdaşlarını öz tərəfinə çəkmək üçün nəzərdə tutulan maddi və ya qeyri‐maddi xarakterli
ödənişlər;
rəqib — müəyyən bir əmtəənin (qarşılıqlı əvəz oluna bilən əmtəələrin) bazarına əmtəə
çıxara bilən bazar subyektidir.
Bu Qanunda istifadə olunan digər anlayışlar “Antiinhisar fəaliyyəti haqqında” Azərbaycan
Respublikasının Qanununda müəyyən edildiyi kimi tətbiq edilir.
M a d d ə 2. Haqsız rəqabət haqqında qanunvericiliyin icrasına nəzarət edən orqanlar
Haqsız rəqabət haqqında qanunvericiliyin icrasına Azərbaycan Respublikasında antiinhisar
siyasətini həyata keçirən mərkəzi icra hakimiyyəti orqanı və qanunvericilikdə nəzərdə tutulan
digər orqanlar öz səlahiyyətləri çərçivəsində nəzarət edirlər.
II f ə s i l
HAQSIZ RƏQABƏT
M a d d ə 3. Haqsız rəqabətin formaları
Sahibkarlıq fəaliyyətində haqsız rəqabətin formalarına aşağıdakılar aid edilir:
rəqibin təsərrüfat fəaliyyətinin təqlidi;
rəqibin təsərrüfat fəaliyyətinin nüfuzdan salınması;
rəqibin təsərrüfat fəaliyyətinə müdaxilə;
haqsız sahibkarlıq fəaliyyəti;
haqsız işgüzarlıq davranışı;
istehlakçıların çaşdırılması.
M a d d ə 4. Rəqibin təsərrüfat fəaliyyətinin təqlidi
Rəqibin təsərrüfat fəaliyyətini təqlid edən aşağıdakı hərəkətlərə yol verilmir:
rəqibin əmtəəsinin, həmçinin onun əmtəə formasının, qablaşdırılmasının və xarici
tərtibatının, əmtəənin texniki xassələrindən irəli gələn xarici görünüşü istisna olmaqla, özbaşına
təqlid edilməsi;
digər təsərrüfat subyektinin patent‐lisenziya hüququnu pozmaq yolu ilə onun məhsulunun
birbaşa təkrarlanması;
eyni adlı subyekt tərəfindən öz adını hər hansı fərqləndirici nişanla firma adı kimi istifadə
etməsi halları istisna olmaqla, digər bazar subyektinin əmtəə nişanının, coğrafi göstəricilərinin,
firma adının, əmtəə markasının, həmçinin adının qanunsuz istifadə edilməsi.
1
M a d d ə 5. Rəqibin təsərrüfat fəaliyyətinin nüfuzdan salınması
Rəqibin təsərrüfat fəaliyyətini nüfuzdan salmağa gətirib çıxaran aşağıdakı hərəkətlərə yol
verilmir:
digər bazar subyektlərinin işgüzar nüfuzu və maliyyə vəziyyəti haqqında yalan və təhrif
olunmuş məlumatların yayılması;
rəqibin elmi‐texniki və istehsal imkanları haqqında məlumatların təhrif olunmuş şəkildə
açıqlanması.
M a d d ə 6. Rəqibin təsərrüfat fəaliyyətinə müdaxilə
Rəqibin təsərrüfat fəaliyyətinə müdaxilə məqsədi güdən aşağıdakı hərəkətlərə yol verilmir:
rəqibin işgüzar münasibətlərinin qanunsuz vasitələrlə qəsdən pozulması, kəsilməsi və
dayandırılması;
rəqibin işçilərini öz xidməti vəzifələrini yerinə yetirməməyə sövq etmək məqsədilə onlara
qanunsuz vasitələrlə təsir göstərilməsi.
M a d d ə 7. Haqsız sahibkarlıq fəaliyyəti
Sahibkarlıq fəaliyyəti sahəsində aşağıdakı hərəkətlərə yol verilmir:
bazar subyektinin elmi‐texniki, istehsal və ya ticarət fəaliyyətinə dair məlumatların, o
cümlədən kommersiya sirrinin qanunsuz əldə edilməsi, istifadə olunması və yayılması;
rəqibin üzərində əsassız üstünlük qazanmaq məqsədilə onun təsərrüfat qərarlarının qəbul
edilməsinə və icrasına qanunsuz vasitələrlə təsir göstərilməsi;
əmtəələrin məcburi əlavə çeşidlə satışı;
müqavilələrdə əsassız birtərəfli üstünlüklərin nəzərdə tutulması;
qiymətlərinin artırılması nəzərdə tutulduğu günədək, yaxud qiymətlərin artmasına şərait
yaratmaq məqsədilə əmtəələrin təsərrüfat dövriyyəsindən çıxarılması və ya dövriyyəyə
buraxılmaması.
M a d d ə 8. Haqsız işgüzarlıq davranışı
İşgüzarlıq davranışı sahəsində aşağıdakı hərəkətlərə yol verilmir:
müəyyən vaxt ərzində rəqabətdən və ya onun müəyyən formasından əl çəkmək haqqında
tərəf müqabili ilə (kontragentlə) bağlanmış və bazar subyektlərinin təsərrüfat fəaliyyətinə ciddi
məhdudiyyətlər yaratmayan sazişin pozulması;
rəqibin işgüzarlıq əlaqələrini pozmaq məqsədilə digər bazar subyektlərinə əsassız çağırışlar
(müraciətlər) edilməsi və belə əlaqələrin yaradılmasına maneçilik törədilməsi.
M a d d ə 9. İstehlakçıların çaşdırılması
Bazar subyektlərinin istehlakçıları çaşdırmağa yönəldilmiş aşağıdakı hərəkətlərinə yol
verilmir:
əmtəənin mənşəyi, hazırlanması üsulu, istifadə üçün yararlılığı, keyfiyyəti və başqa
xassələri, sahibkarın şəxsiyyəti və ya onun təsərrüfat fəaliyyətinin xüsusiyyəti barədə
istehlakçını çaşdıra bilən hər hansı məlumatlardan istifadə edilməsi;
əmtəənin alınması, yaxud sövdələşmə zamanı istehlakçının seçmə sərbəstliyinə təsir
göstərən qanunsuz reklam üsullarından istifadə olunması;
əmtəənin istehlakçını çaşdıra bilən yanlış müqayisə edilməsi və onun reklam və ya
informasiya materialı kimi açıqlanması;
əmtəənin istehlak və digər vacib xassələri barədə istehlakçını çaşdırmaq məqsədilə uyğun
olmayan fərqləndirici nişanla və ya marka ilə təchiz edilməsi;
əmtəənin öz təyinatına və ya ona qoyulan tələblərə uyğun olmadığının gizlədilməsi.
M a d d ə 10. Sahibkarlıq fəaliyyətində qanunsuz ödənişlərin yolverilməzliyi
Rəqabətdə birtərəfli üstünlük qazanmaq məqsədilə, həmçinin aşağıdakı hərəkətlərə görə
qanunsuz ödənişlərə yol verilmir:
bu və ya digər təsərrüfat subyektinə süni surətdə əlverişli mühit yaradılmasına, o cümlədən
əlverişli sazişlərin, kreditlərin, subsidiyaların verilməsi, güzəştli gömrük rüsumunun və vergi
rejiminin müəyyən edilməsi;
müəyyən sifarişlər əldə olunmasında fərdi güzəştlər edilməsi və ya onların verilməsinin
ümumi şəraitinin süni surətdə yaxşılaşdırılması;
rəqiblə müqayisədə müqavilənin bağlanmasının süni surətdə sürətləndirilməsi.
III f ə s i l
QANUNUN POZULMASINA GÖRƏ MƏSULİYYƏT
M a d d ə 11. Bu Qanuna riayət olunması sahəsində antiinhisar siyasətini həyata keçirən
mərkəzi icra hakimiyyəti orqanının səlahiyyətləri və bazar subyektlərinin vəzifələri
1. Azərbaycan Respublikasında antiinhisar siyasətini həyata keçirən mərkəzi icra
hakimiyyəti orqanı bu Qanunun pozulmasına görə:
müvafiq icra hakimiyyəti orqanlarına, bazar subyektlərinə və onların vəzifəli şəxslərinə
qanun pozuntusunun dayandırılması və onun nəticələrinin aradan qaldırılması ilə bağlı icrası
məcburi olan göstərişlər verə bilər;
qanunvericilikdə nəzərdə tutulmuş qayda və əsaslarla maliyyə sanksiyaları tətbiq edə bilər;
2
haqsız rəqabət nəticəsində əldə olunmuş mənfəətin büdcəyə ödənilməsi və vurulmuş
3
zərərin ödənilməsi ilə bağlı məhkəməyə iddia ilə müraciət edə bilər;
bu Qanunun pozulması ilə bağlı cinayət əlamətləri olduqda materialları cinayət işi
qaldırılması məsələsinin həlli məqsədilə prokurorluğa göndərə bilər.
2. Bu Qanunun pozulmasına görə müvafiq icra hakimiyyəti orqanları, bazar subyektləri və
onların vəzifəli şəxsləri:
qanun pozuntusunu dayandırmaq və onun nəticələrini aradan qaldırmaq haqqında
Azərbaycan Respublikasında antiinhisar siyasətini həyata keçirən mərkəzi icra hakimiyyəti
orqanının icrası məcburi olan göstərişlərini yerinə yetirməyə;
qanunsuz əldə olunan mənfəəti qanunvericilikdə nəzərdə tutulmuş qaydada büdcəyə
ödəməyə;
vurulmuş zərəri ödəməyə;
tətbiq edilmiş maliyyə sanksiyaları ödəməyə borcludurlar.
4
M a d d ə 12. Maliyyə sanksiyaları
5
1. Bu Qanunun tələblərinin pozulmasına görə bazar subyektlərinə aşağıdakı maliyyə
sanksiyaları tətbiq edilir:
bu Qanunun 4‐cü maddəsində qadağan olunmuş hərəkətlərə yol verdikdə — bazar
subyektlərinə qanunsuz əldə olunmuş gəlirin bir misli həcmində, bundan sonrakı il ərzində bu
hərəkətə təkrar yol verdikdə — iki misli həcmində maliyyə sanksiyaları;
bu Qanunun 5, 6, 7, 8, 9‐cu maddələrində qadağan olunmuş hərəkətlərə yol verdikdə —
haqsız rəqabət fəaliyyəti göstərilən dövrdə bazar subyektinin əldə etdiyi ümumi gəlirin 10
faizinədək, bundan sonrakı il ərzində bu hərəkətə təkrar yol verdikdə 20 faizinədək maliyyə
sanksiyası;
Azərbaycan Respublikasında antiinhisar siyasətini həyata keçirən mərkəzi icra hakimiyyəti
orqanının icrası məcburi olan göstərişlərini yerinə yetirməməyə və ya vaxtında icra etməməyə
görə bazar subyektlərinə son üç ayda əldə edilmiş gəlirin 10 faizinədək maliyyə sanksiyaları;
Azərbaycan Respublikasında antiinhisar siyasətini həyata keçirən mərkəzi icra hakimiyyəti
orqanına qəsdən düzgün olmayan məlumat verdikdə və ya lazımi məlumatı vermədikdə bazar
subyektlərinə son üç ayda əldə edilmiş gəlirin 5 faizinə qədər maliyyə sanksiyaları.
2 (Çıxarılıb)
6
3. Maliyyə sanksiyaları bazar subyektləri və vəzifəli şəxslər tərəfindən 30 gün ərzində
qanunvericilikdə müəyyən olunmuş qaydada dövlət büdcəsinə ödənilməlidir.
7
M a d d ə 13. Qanunsuz əldə olunan mənfəətin geri alınması və vurulmuş zərərin
ödənilməsi
Haqsız rəqabət fəaliyyəti nəticəsində təsərrüfat subyektlərinin qanunsuz əldə etdiyi mənfəət
məhkəmənin qərarı ilə dövlət büdcəsinə alınır.
8
Haqsız rəqabət
fəaliyyəti nəticəsində vurulmuş zərərin ödənilməsi Azərbaycan
Respublikasının mülki qanunvericiliyi ilə nəzərdə tutulmuş qaydada həll edilir.
M a d d ə 14. Haqsız rəqabətə görə məsuliyyət
Bu Qanunun pozulmasına görə təqsirli şəxslər Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyi
ilə nəzərdə tutulmuş qaydada inzibati və cinayət məsuliyyəti daşıyırlar.
M a d d ə 15. Azərbaycan Respublikasında antiinhisar siyasətini həyata keçirən mərkəzi
icra hakimiyyəti orqanının göstərişlərindən və qərarlarından şikayət verilməsi
Azərbaycan Respublikasında antiinhisar siyasətini həyata keçirən mərkəzi icra hakimiyyəti
orqanının göstərişlərindən və qərarlarından Azərbaycan Respublikası qanunvericiliyində
nəzərdə tutulmuş qaydada şikayət verilə bilər.
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti
Heydər ƏLİYEV.
Bakı şəhəri, 2 iyun 1995‐ci il.
№ 1049.
İSTİFADƏ OLUNMUŞ MƏNBƏ SƏNƏDLƏRİNİN SİYAHISI
1. 5 oktyabr 2001‐ci il tarixli 190‐IIQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu ( Azərbaycan
Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2001‐ci il, № 11, maddə 683)
2. 12 oktyabr 2001‐ci il tarixli 193‐IIQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu ( Azərbaycan
Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2001‐ci il, № 11, maddə 686)
3. 30 dekabr 2003‐cü il tarixli 568‐IIQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu ( Azərbaycan
Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2004‐cü il, № 2, maddə 57)
QANUNA EDİLMİŞ DƏYİŞİKLİK VƏ ƏLAVƏLƏRİN SİYAHISI
1
12 oktyabr 2001‐ci il tarixli 193‐IIQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (Azərbaycan
Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2001‐ci il, № 11, maddə 686) ilə 4‐cü maddəsinin dördüncü
abzasında ʺxidmət nişanınıʺ sözləri ʺcoğrafi göstəricilərininʺ sözləri ilə əvəz edilmişdir.
2
30 dekabr 2003‐cü il tarixli 568‐IIQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (Azərbaycan
Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2004‐cü il, № 2, maddə 57) ilə 11‐ci maddənin 1‐ci hissəsinin
üçüncü abzasından ʺvə cərimələrʺ sözləri çıxarılmışdır. Əvvəlki redaksiyada deyilirdi:
qanunvericilikdə nəzərdə tutulmuş qayda və əsaslarla maliyyə sanksiyaları və cərimələr tətbiq
edə bilər;
3
5 oktyabr 2001‐ci il tarixli 190‐IIQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (Azərbaycan
Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2001‐ci il, № 11, maddə 683) ilə 11‐ci maddəsinin 1‐ci
bəndinin dördüncü abzasından ʺvə ya arbitraj məhkəməsinəʺ sözləri çıxarılmışdır. Əvvəlki redaksiyada
deyilirdi:
haqsız rəqabət nəticəsində əldə olunmuş mənfəətin büdcəyə ödənilməsi və vurulmuş zərərin
ödənilməsi ilə bağlı məhkəməyə və ya arbitraj məhkəməsinə iddia ilə müraciət edə bilər;
4
30 dekabr 2003‐cü il tarixli 568‐IIQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (Azərbaycan
Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2004‐cü il, № 2, maddə 57) ilə 11‐ci maddənin 2‐ci hissəsinin
beşinci abzasından ʺvə cərimələriʺ sözləri çıxarılmışdır. Əvvəlki redaksiyada deyilirdi:
tətbiq edilmiş maliyyə sanksiyaları və cərimələri ödəməyə borcludurlar.
5
30 dekabr 2003‐cü il tarixli 568‐IIQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (Azərbaycan
Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2004‐cü il, № 2, maddə 57) ilə 12‐ci maddədə maddənin
adından ʺvə cərimələrʺ sözləri çıxarılmışdır. Əvvəlki redaksiyada deyilirdi:
M a d d ə 12. Maliyyə sanksiyaları və cərimələr
6
30 dekabr 2003‐cü il tarixli 568‐IIQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (Azərbaycan
Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2004‐cü il, № 2, maddə 57) 12‐ci maddənin 2‐ci hissəsi
çıxarılmışdır. Əvvəlki redaksiyada deyilirdi:
2.Bu Qanunun tələblərinin pozulmasına görə müvafiq icra hakimiyyəti orqanlarının, həmçinin
bazar subyektlərinin vəzifəli şəxslərinə aşağıdakı cərimələr tətbiq edilir:
bu Qanunun 4, 5, 6, 7, 8, 9‐cu maddələrində qadağan olunmuş hərəkətlərə yol verildikdə—aylıq
əmək haqqının 3 mislinədək;
Azərbaycan Respublikasında antiinhisar siyasətini həyata keçirən mərkəzi icra hakimiyyəti
orqanına qəsdən düzgün olmayan məlumatlar verdikdə və ya lazımi məlumatı vermədikdə—aylıq
əmək haqqının 3 mislinədək;
Azərbaycan Respublikasında antiinhisar siyasətini həyata keçirən mərkəzi icra hakimiyyəti
orqanının bu Qanuna uyğun olaraq verdiyi göstərişləri yerinə yetirmədikdə və ya bu Qanunun
tələblərinin pozulmasına 1 il ərzində təkrar yol verdikdə—aylıq əmək haqqının 5 mislinədək.
7
30 dekabr 2003‐cü il tarixli 568‐IIQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (Azərbaycan
Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2004‐cü il, № 2, maddə 57) ilə 12‐ci maddənin 3‐cü
hissəsindən ʺvə cərimələrʺ sözləri çıxarılmışdır. Əvvəlki redaksiyada deyilirdi:
3. Maliyyə sanksiyaları və cərimələr bazar subyektləri və vəzifəli şəxslər tərəfindən 30 gün
ərzində qanunvericilikdə müəyyən olunmuş qaydada dövlət büdcəsinə ödənilməlidir.
8
5 oktyabr 2001‐ci il tarixli 190‐IIQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (Azərbaycan
Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2001‐ci il, № 11, maddə 683) ilə 13‐cü maddənin birinci
hissəsindən ʺvə ya arbitraj məhkəməsininʺ sözləri çıxarılmışdır. Əvvəlki redaksiyada deyilirdi:
Haqsız rəqabət fəaliyyəti nəticəsində təsərrüfat subyektlərinin qanunsuz əldə etdiyi mənfəət
məhkəmənin və ya arbitraj məhkəməsinin qərarı ilə dövlət büdcəsinə alınır.
Document Outline - I fəsi lÜMUMİ MÜDDƏALAR
- M a d d ə 1. Əsas anlayışlar
- M a d d ə 2. Haqsız rəqabət haqqında qanunvericiliyin icrasına nəzarət edən orqanlar
- II f ə s i l HAQSIZ RƏQABƏT
- M a d d ə 3. Haqsız rəqabətin formaları
- M a d d ə 4. Rəqibin təsərrüfat fəaliyyətinin təqlidi
- M a d d ə 5. Rəqibin təsərrüfat fəaliyyətinin nüfuzdan salınması
- M a d d ə 6. Rəqibin təsərrüfat fəaliyyətinə müdaxilə
- M a d d ə 7. Haqsız sahibkarlıq fəaliyyəti
- M a d d ə 8. Haqsız işgüzarlıq davranışı
- M a d d ə 9. İstehlakçıların çaşdırılması
- M a d d ə 10. Sahibkarlıq fəaliyyətində qanunsuz ödənişlərin yolverilməzliyi
- III f ə s i l QANUNUN POZULMASINA GÖRƏ MƏSULİYYƏT
- M a d d ə 11. Bu Qanuna riayət olunması sahəsində antiinhisar siyasətini həyata keçirənmərkəzi icra hakimiyyəti orqanının səlahiyyətləri və bazar subyektlərinin vəzifələri
- M a d d ə 12. Maliyyə sanksiyaları
- M a d d ə 13. Qanunsuz əldə olunan mənfəətin geri alınması və vurulmuş zərərinödənilməsi
- M a d d ə 14. Haqsız rəqabətə görə məsuliyyət
- M a d d ə 15. Azərbaycan Respublikasında antiinhisar siyasətini həyata keçirən mərkəziicra hakimiyyəti orqanının göstərişlərindən və qərarlarından şikayət verilməsi
Dostları ilə paylaş: |