Erməni məsələsi: xəyanəti, deportasiyam, soyqırımım və işğalını pərdələyən yalan
haylara „Armenia bölgəsində yaşayanlar" mənasında erməni
adını vermişdir. Bundan istifadə edən müasir ermənilər heç bir
sənədə və tarixi reallığa əsaslanmadan saxtalaşdırılmış tarix
versiyası uydurmuş və onlardan əvvəl həmin bölgədəki
torpaqlarda yaşamış urartululara (m. ö. 9-6) özlərini
varis hesab
edirlər.
Elm aləmində filoloji tədqiqatlardan məlumdur ki, erməni dili
ilə urartuluların dili arasında əsaslı fərqlər vardir. Ermənilərin
dili Hind-Avropa dillərindəndir. Urartulann dili m. ö. Şərqi
Anadolu ilə Cənub-Şərq Anadolunun bir bölgəsində yaşamış
Hurri dili ilə qohum olub Asiya köklü bir dildir. Bu qədər
.aktlar, onlara əsaslanaraq aparılan tədqiqatlar olduğu halda
ermənilərin özlərini urartulann varisləri hesab etmələrinin
təsdiq edilməsi mümkün deyildir21. Görkəmli akademik Ramiz
Mehdiyevin yazdıqları ermənilərin bu əsassız arqumentlərini
çox asanlıqla aradan qaldırır: 'Axı linqvistikada qəbul edilmiş
qaydaya əsasən, hay dili yüz seçim əlamətinə görə 11 qrupa və
44 dialektə bölünür (bax: Джаукян Геворк Б. Общее и армян
ское языкознание. Ереван, АН Арм. ССР 1978 г.). Dilçi
mütəxəssislərin fikrincə, xalqın bu qədər çoxsaylı dil və dialekt
şaxələrinin olması bunu deməyə əsas verir ki, hay dili bir
xalqın dili deyildir. Bu, Ermənistan ərazisində qədim
məzarlıqlarda tapılmış kəllələrlə də təsdiqlənir. Həmin
kəllələrin baş göstəriciləri müasir ermənilərin baş göstə
ricilərindən kəskin fərqlənir (bax: Roqtnskiy Ə.Ə., Levin M.Q.
Antropologiya, M., 1963, str. 390).22
arixi gerçəklik təsdiq etmişdir ki, indiki Ermənistan
hayların ana vətəni olmaqdan çox uzaqdır. Bölgənin tarixi və
coğrafi toponimləri də buna imkan verməyir. Ermənilərin
Azərbaycan torpaqlarına gəlməsi tarixi çox uzaq deyildir.
21 E.Memış. a.g.e.s. 46, n. 6
Ramiz Mehdiyev. Gorus-2010: Absurd teatr mövsümü. Bakı
2010
, s 34
22
Həsənbala S adıqov
Ermənilərin 1978-ci ildə Azərbaycamın Maraşen23 kəndində
qurduqları,, 150 il obeliski" bunu təsdiq edir. "Ermənilərin diş-
çənə sisteminin təhlili də onların Dağlıq Qarabağ zonasında
aborigenlər olmamasma dəlalət edir."24
"Ermənilərin Qafqazla, o cümlədən Azərbaycan torpağı
olan Qarabağ və başqa yerlərlə tarixən heç bir əlaqəsi yoxdur.
Qərbi Azərbaycan torpaqlarının XIX əsrdə rus işğalından
başlayaraq Erməni vilayəti adlandırılması çarizmin türk dün
yasını parçalamaq siyasətinin nəticəsi idi. Qısa bir müddətdə
bu siyasət gerçəkləşdirilərək ermənilərin kütləvi surətdə
Azərbaycan
torpaqlarına
köçürülməsi həyata
keçirildi.
Soyqırımı Azərbaycan torpaqlarının işğalının ayrılmaz bir
hissəsinə çevrildi. İrəvan, Naxçıvan və Qarabağ xanlıqlarının
ərazilərində məskunlaşdırılan ermənilər orada yaşayan
azərbaycanlılarla müqayisədə azlıq təşkil etmələrinə bax
mayaraq öz havadarlarının himayəsi altında Erməni vilayəti"
adlandırılan inzibati bölgünün yaradılmasına nail oldular. Belə
süni ərazi bölgüsü ilə, əslində, azərbaycanlıların öz torpaq
larından qovulması və məhv edilməsi siyasətinin bünövrəsi
qoyuldu."25
Qədim yazılı mənbələr ermənilərin Azərbaycandan tor
paq iddiasında olmalarının da əsassız olduğunu isbat edir.
Ermənilərin Azərbaycana gəlmələri, yerləşmələri, bu coğrafi
yanın haylarla heç bir əlaqəsinin olmaması, onların Ermənistan
adından istifadə etmələri normal tarix, arxeolgiya, etnoqrafiya
məntiqinə uyğun gəlmir. "Ermənilər antropoloji baxımdan
praktiki olaraq yeganə xalqdır ki, onlar Cənubi Qafqaz xalqları
üçün xarakterik olan antropoloji tipə uyğun gəlmirlər.
231 828-ci ildə Marağadan gələrək Azərbaycana yerləşdikləri ilk yeri ermənilər Maraşen
adlandırmışlar. 1978-ci ildə məskunlaşdıqlarını tarixləşdirmək üçün Maraşendə „150 il
abidəsini*’ ucaltmışlar. Sonra hadisələr başlandıqda abidəni-,şahidi
ləğv etməyə
çalışdılar. Lakin onun haqqında sənədlər saxlanılır.
4 Ramiz Mehdiyev. Gorus-2010: Absurd teatr mövsümü. Bakı 2010, 8.35.
25 Heydər Ə liyev. “Azərbaycanlıların soyqırımı haqqında” Azərbaycan Respublikası
prezidentinin fərmanı. Bakı, 26 mart 1998-ci il
23