HeydəR ƏLİyev siyasi İRSİNİn politoloji aspektləRİ
Yüklə 3,39 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- II HİSSƏ Müstəqil Azərbaycan Respublikası müasir beynəlxalq münasibətlər sisteminin suveren aktoru kimi. Azərbaycan Respublikasının xarici
- Müasir beynəlxalq münasibətlər sistemi və müstəqil Azərbaycan Respublikası
- XIV FƏSİL Milli maraqlar və xarici siyasət
8
12.11. İqtisadiyyatın şaxələndirilməsi – Azərbaycanın iqtisadi yüksəlişinə, zənginləşməyə aparan yol .....................................331 12.12. Keçid iqtisadiyyatına son və yeni inkişaf mərhələsi .................332 12.13. Azərbaycanın yeni milli iqtisadi inkişaf modeli .......................333 12.14. Sosialyönümlü iqtisadiyyatın təmin olunması və modernləşmə xətti ................................................................334 12.15. İqtisadiyyatın şaxələndirilməsi – Azərbaycanın iqtisadi yüksəlişinə, zənginləşməyə aparan yol .....................................336
Müstəqil Azərbaycan Respublikası müasir beynəlxalq münasibətlər sisteminin suveren aktoru kimi. Azərbaycan Respublikasının xarici siyasət strategiyası: reallıqlar, nailiyyətlər, nəticələr və perspektivlər
XIII FƏSİL Müasir beynəlxalq münasibətlər sistemi və müstəqil Azərbaycan Respublikası
13.1. Azərbaycan Respublikasının beynəlxalq münasibətlər sisteminin aktoruna çevrilməsi prosesi: reallıqlar, nailiyyətlər və nəticələr 340 13.2. Milli potensial və güc dəyərləndirməsi Azərbaycan nümunəsində: meyarlar və göstəricilər ......................................345 13.3. Balanslaşdırma siyasəti, milli maraqlara və dəyərlərə uyğun xarici siyasət strategiyası ................................................371
Milli maraqlar və xarici siyasət 14.1. Milli maraqlara praqmatik münasibətin geosiyasi nümunəsi və ya Azərbaycanın xarici siyasət strategiyasında enerji resursları amili .............................378 14.2. Azərbaycanın iqtisadi inkişafında tarixi dönüş: “Əsrin müqaviləsi”nin imzalanması və yeni neft strategiyası ..............381 14.3. Azərbaycan nefti regional siyasi-iqtisadi proseslərdə mühüm faktor kimi: Bakı-Tbilisi-Ceyhan kəmərinin işə düşməsi və yanacaq resurslarının dünya bazarlarına nəqli ........................................384 14.4. Neft iqtisadiyyatı digər sahələrin inkişafını stimullaşdıran amil kimi: diversifikasiya siyasəti
9
və qeyri-neft sektorunun inkişafı ............................................386 14.5. Neft Avropanın enerji təhlükəsizliyinin təmin olunmasında və regional əməkdaşlığın inkişafında mühüm vasitədir ..............391 14.6. Avropanın enerji təhlükəsizliyində Azərbaycan qazının əhəmiyyəti ................................................................. 396 14.7. Bakı-Tbilisi-Ərzurum qaz kəməri regionda yeni geoiqtisadi mənzərə yaratdı .......................................................................398 14.8. Azərbaycanın qaz nəqli ilə bağlı diversifikasiya siyasəti: “Cənub dəhlizi” və NABUCCO kəmərləri məsələsi ........................... 399 14.9. Qaz nəqlinin yeni mərhələyə qədəm qoyması ......................... 402 14.10. Ermənistan-Azərbaycan, Dağlıq Qarabağ münaqişəsi analitik tədqiqat obyekti kimi: faktlar və nəticələr ................409 Yekun. Azərbaycan artıq postsovet ölkəsi deyil ...............................422 10
1991-ci ildə dünyanın nəhəng geosiyasi vahidlərindən biri olan SSRİ-nin iflasından sonra formal müstəqilliyə malik olan yeni milli dövlətlər yarandı. Beynəlxalq hüququn tamhüquqlu subyekti- nə və beynəlxalq münasibətlər sisteminin formal milli aktoruna çevrilən bu dövlətlərin, o cümlədən, Azərbaycanın qarşısında yeni dövrün aktual çağırışlarına, reallıqlarına və qanunauyğunluqlarına müvafiq surətdə milli inkişaf strategiyası hazırlamaq və mərhələli surətdə həyata keçirmək vəzifəsi dayanırdı. Əlbəttə ki, müəyyən- ləşdiriləcək və tətbiq ediləcək milli inkişaf strategiyası özündə bir neçə fundamental səciyyəli istiqamət və məsələləri ehtiva etməli idi. Yəni, öncə siyasi sistemin təşəkkülünə nail olmaq, daha sonra onun struktur elementlərinin mütəmadi surətdə təkmilləşməsinə mühüm töhfələr bəxş edəcək siyasi-hüquqi islahatlarla müşayiət edilən əsaslı tədbirlər görmək, bununla yanaşı, milli zəmində müəyyən dissonanslar və deviasiyalarla təzahür olunan sosial mü- nasibətlər sistemini tənzimləmək, rasional və paritet sosial stratifi- kasiyalaşma işini həyata keçirmək, eyni zamanda, milli tərəqqinin maddi substratı qismində çıxış edən iqtisadi inkişaf strategiyasını reallaşdırmaq, milli həmrəyliyi və bütövlüyü təmin edəcək ideoloji əsasları yaratmaq, ümummilli ideologiyanı formalaşdırmaq mütləq zərurət idi. Məhz bütün bu vəzifələrə nail olmaq üçünsə zəngin idarəetmə (dövlətçilik) təcrübəsinə və ənənələrinə, rasional təfək- kürə və praqmatik fəaliyyət mexanizminə malik olan lider siyasət- çinin rəhbərlik etdiyi təkmil və mükəmməl idarəetmə sisteminin formalaşdırılması lazım idi. Müstəqilliyimizin ilk iki ilində (1991-1993) ölkəyə irrasional təfəkkürlü qüvvələrin rəhbərlik etməsi nəinki yuxarıda sadalanan vəzifələrin yerinə yetirilməsini mümkün etmədi, hətta Azərbaycan müxtəlif xarici imperialist güclərin ideoloji mübarizə və siyasi qar- şıdurma meydanına çevrildi. Bunun fonunda ölkəmizdə sosial, siyasi, iqtisadi, hüquqi və ideoloji sahələrdə xaos və deviasiyalarla Yüklə 3,39 Mb. Dostları ilə paylaş:
|