20
laşması prosesi vardır. Həmin dövr Azərbaycanda həm sənaye
müəssisələri tikildi, həm yataqxanalar tikildi, həm də yeni qəsəbə-
lər və mikrorayonlar salındı. Beləliklə də, Bakı azərbaycanlaşdırıl-
dı. Biz, sadəcə, Ulu öndərin siyasi ideoloji fəaliyyətini təhlil etdi-
yimiz üçün iqtisadi və sosial məsələlər barəsində çox danışmaq
istəmirik.
Heydər Əliyev erası müxtəlif sosial, iqtisadi və ideoloji
qatlardan ibarətdir
Biz Ulu öndərin fəaliyyətinə, Azərbaycan xalqı qarşısında xid-
mətlərinə nəzər saldıqda görəcəyik ki, dediyimiz bu era ayrı-ayrı
qatlardan və mərhələlərdən ibarətdir. Bu qatların və mərhələlərin
hər biri Azərbaycan xalqının tarixində ayrıca səhifədir. Ən əsası
odur ki, bu səhifələr Azərbaycan xalqının və dövlətinin inkişafını
özündə ehtiva edən, onu stimullaşdıran səhifələrdir. Əlbəttə ki, Ulu
öndərin hakimiyyətinin ikinci dövrü Onun SSRİ rəhbərliyinə apa-
rılması ilə bağlıdır. Bu dövrdə də yenə Azərbaycan daima Ulu
öndərin diqqətində olmaqla respublikamızın inkişafı başlıca məsə-
lə kimi SSRİ rəhbərliyinin diqqət mərkəzində tutulurdu. Və nəha-
yət, Ulu öndərin sonrakı mərhələdəki fəaliyyəti Onu artıq müstəqil
bir dövlətin, müstəqil bir xalqın lideri kimi səciyyələndirməyə
imkan verir. Genetik olaraq, liderlik keyfiyyətlərinə və yüksək
xarizmaya sahib olan Heydər Əliyev heç kəsin proqnozlaşdıra
bilməyəcəyi proseslər baş verərkən, XX əsrin sonlarında bunları
proqnozlaşdırmağı, həmçinin, öz yeri və mövqeyini bu proseslərin
içində müəyyənləşdirməyi dəqiqliklə bacarırdı. Eyni zamanda,
Onun qəbul etdiyi şəxsi qərarlar bir növ Azərbaycan xalqının
siyasi qərarlarına çevrilirdi. Ən əsası isə bu qərarlar uzaqgörən və
məqsədyönlü, konkret hədəfə doğru istiqamətlənmiş olduğu üçün
bizim ümummilli yolumuzu işıqlandıran mayaka çevrildi.
21
Azərbaycan xalqının milli özünüdərkinin bərpası və müstə-
qillik mübarizəmizin uğurla sona çatması üçün Ulu öndər
böyük xidmətlər göstərdi
20 Yanvar faciəsindən sonra Moskvada Azərbaycanın Daimi
nümayəndəliyinə gələrək, xalqının ağır günündə onun yanında
olduğunu nümayiş etdirən Ulu öndərin bu addımı bütün dünyaya
səs saldı. Əslində bu, Azərbaycanın milli dövlətçilik prinsiplərinin
elan olunması və hədəflərinin göstərilməsi idi. Əlbəttə ki, Azər-
baycan xalqının milli özünüdərkinin bərpası və müstəqillik müba-
rizəmizin uğurla sona çatması üçün Ulu öndər Heydər Əliyev
böyük xidmətlər göstərdi. Baxmayaraq ki, o dövrdə, istər siyasi
baxımdan, istər iqtisadi baxımdan, istərsə də mənəvi-psixoloji ba-
xımdan daim məhdudiyyətlər və təzyiqlər altında fəaliyyət göstə-
rirdi. Amma Naxçıvana gələr-gəlməz dərhal Naxçıvan MR Ali
Sovetində Azərbaycanın bugünkü bayrağını və eyni zamanda,
Azərbaycanın tarixi bayrağını
–
1918-20-ci illərdə dalğalanmış üç-
rəngli bayrağımızı, məhz xüsusi qərarla Naxçıvan Muxtar Respub-
likasının Ali Sovetinin binası üzərində ucaltdı. Bu addımın özü
xalqın milli azadlıq hərəkatına yeni keyfiyyət, yeni ruh və opti-
mizm gətirdi. Hesab edirik ki, bu da tariximizin yaddaqalan, ma-
raqlı və gərəkli səhifələrindəndir.
Ondan sonrakı mərhələdə, əlbəttə ki, Ulu öndərin fəaliyyət sfe-
rası daha da genişlənməyə başladı. Azərbaycandan ilk dəfə olaraq
imperiya əsgərlərinin çıxarılması və bir xarici dövlətlə sərhədlərin
qorunmasının özümüzə qaytarılması da Heydər Əliyev erasında ta-
riximizə yazılan qızıl səhifələrdəndir.
Müstəqil dövlətimizin tərəqqisi Heydər Əliyevin adı ilə
bağlıdır
Əlbəttə ki, başqa maraqlı bir dövr Azərbaycanda vətəndaş
müharibəsinin qarşısının alınması ilə bağlıdır. Bu, olduqca mürək-
kəb və təzadlı bir dövr idi. Azərbaycan dövləti parçalanmaq təhlü-
kəsi ilə baş-başa qalmışdı. Həmin dövrə diqqətlə nəzər salsaq
22
görərik ki, Ulu öndər Heydər Əliyev dahi bir dövlət xadimi kimi
Azərbaycan dövlətinin və dövlətçiliyinin mənzərəsini çox aydın
şəkildə görür və onun struktur formulasını müəyyənləşdirərək nə-
yin necə olmasını dəqiq cizgilərlə qura bilirdi. Məhz bunun nəticə-
si idi ki, müstəqil Azərbaycan dövləti quruldu. Məhz Ulu öndərin
həmin dövrdə həyata keçirdiyi siyasət nəticəsində bu gün Azərbay-
can müstəqil dövlət kimi, yəni, formal müstəqil deyil, həqiqi müs-
təqil dövlət kimi tanınır.
O, böyük müəllim, mükəmməl natiq, dahi təbliğatçı idi
Ulu öndərin başqa böyük keyfiyyətlərindən biri də Onun bö-
yük müəllim, dahi təbliğatçı və mükəmməl natiq olmasında idi.
Heydər Əliyev “ideya, ideologiya və təbliğat” universal üçlük for-
mulasından çox məharətlə istifadə etməyi bacarırdı. O, ideyanı ve-
rir, onu ideologiyaya çevirir və həmin ideologiyanın kütlə tərəfin-
dən mənimsənilməsini təmin edirdi. Elə Azərbaycanı birləşdirəcək
universal formula olan azərbaycançılıq ideologiyasının da müəllifi,
təbliğatçısı və icraedicisi, məhz Ulu öndərimiz olub. Əslində, bir
xalqın vahid ideologiya ətrafında təşkilatlanması üçün illər keçir.
Yəni, hər hansı bir ideologiyanın mənimsənilməsi, öyrənilməsi və
xalqın həmin ideologiyanın daşıyıcısına çevrilmə prosesi uzun
illər, bəlkə də qərinələr, yüzillər aparır. Amma Ulu öndər özünəxas
xüsusi çevik üsul və metodlarla bu prosesi elə etdi ki, qısa
müddətdə azərbaycançılıq ideologiyası Azərbaycanın başlıca milli-
siyasi ideologiyasına çevrildi. Bir qədər sonra isə bu öz müsbət
bəhrəsini verdi. Azərbaycanda bu ideologiyanın bərqərar olması və
mənimsənilməsi ilə ölkəmizdə etnik separatçılığa son qoyuldu.
Heydər Əliyev dövlətin siyasi və ideoloji varisliyini təmin etdi
Ulu öndər elə böyük dövlət və siyasi xadimlərdən idi ki, döv-
lətçiliyin siyasi-ideoloji əsaslarını yaratmaqla bərabər, eyni zaman-
da, onun varisliliyini də təmin etdi. Hər hansı bir dövlətin var ol-
ması üçün mütləq ideoloji-siyasi varislik lazımdır. Əgər bu olma-
Dostları ilə paylaş: |