Hipertansif hasta tedaviSİ



Yüklə 445 b.
tarix14.04.2018
ölçüsü445 b.
#38044


HİPERTANSİF HASTA TEDAVİSİ

  • Prof. Dr. Tekin AKPOLAT

  • Ondokuz Mayıs Üniversitesi

  • Tıp Fakültesi

  • Nefroloji Bilim Dalı

  • 29 Eylül 2010, ANTALYA


Hipertansiyon tedavisindeki amaç

  • Kan basıncını düşürmek (hedef kan basıncı)

  • Hedef organ hasarını önlemek



Hedef kan basıncı

  • Hedef kan basıncı 140/90 mmHg’nın altıdır.

  • Kronik böbrek hastalığı ve şeker hastalarında hedef kan basıncı 130/80 mmHg’nın altıdır.



Evde kan basıncı takibi

  • Ev ölçümlerinde hedef kan basıncı farklılık gösterir, 140/90 mm Hg’dan 5 mm Hg daha düşüktür yani 135/85 mm Hg’nın altıdır.



Tedavi

  • Altta yatan hastalığın tedavisi

  • Hasta eğitimi

  • Evde kendi kendine kan basıncı ölçümü

  • Yaşam düzeni değişiklikleri

  • Tuz

  • İlaç tedavisi



Tedavi

  • Öncelikle hipertansiyona yol açan neden araştırılmalı, neden bulunursa tedavi edilmelidir



HASTA EĞİTİMİNİN ÖNEMİ

  • Hasta eğitimi tüm kronik hastalıklarda olduğu gibi hipertansiyonda da çok önemli

  • Üstelik eğitimle hipertansiyon önlenebilir/geciktirilebilir

  • Evde kan basıncı takibi de hasta eğitiminin parçası



HASTA EĞİTİMİ 1

  • Hipertansiyon ciddi ama tedavi edilebilir bir hastalık olduğu söylenmelidir

  • Hipertansiyon tedavisi genellikle ömür boyu sürer, ilaç kutusu bitince antihipertansif tedavinin sona ermeyeceği belirtilmelidir



HASTA EĞİTİMİ 2

  • Birçok hastada mevcut olan vücut ilaca alışır, ilaç yan etki yapar, ilaç bağımlılık yapar şeklindeki yanlış düşünce yıkılmalıdır, hastaya en büyük zararı kontrolsuz hipertansiyonun vereceği anlatılmalıdır

  • Yaşam düzeni değişikliklerine dikkat edilmezse ilaçların da yetersiz olabileceği hatırlatılmalıdır



HASTA EĞİTİMİ 3

  • Hipertansiyon aşısı ne zaman çıkıyor diye sorabilirler

  • Hastalarda yan etki, ilaç bağımlılık yapar, doğal tedavi gibi düşüncelerle ilaçtan kaçma eğilimi vardır

  • Hasta eğitimine zaman ayrılmalıdır

  • Hastalar 500 mg bir ilacı 2 mg bir ilaçtan daha ağır/etkili zannedebilir







Vatan gazetesi, 5 Aralık 2009

  • Prof. Dr. İbrahim Saraçoğlu, eski eşi Arzu Saraçoğlu: Buradan Sağlık Bakanlığı’na sesleniyorum; Bu adam tıp doktoru değil, kimyacı. Saraçoğlu’nun otları hangi hastalığa şifa oldu? Bu otlar nerede analiz ediliyor? Türk halkı otun peşinde koştu İbrahim Bey 3 yılda zengin oldu. Kazandığı paraları da kumara yatırdı. 2-3 milyon dolar batırdı.





Evde KB ölçümünün avantajları 1

  • Gün içinde çok sayıda ölçüm

  • Günler-haftalar-aylar boyu takip

  • Beyaz önlük hipertansiyonu tanısı

  • Gizli (masked) hipertansiyon tanısı: Kardiyovasküler risk daha fazladır

  • Tekrarlanabilir

  • İyi prognostik değer



Evde KB ölçümünün avantajları 2

  • Göreceli olarak ucuz

  • Hasta tarafından kabul edilebilir

  • Eğitim aracı

  • Hafızada kayıtların saklanması

  • Tedaviye uyumun artması

  • Hipertansiyon kontrol hızını arttırması





Tuz 1

  • Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği (http://www.turkhipertansiyon.org) tarafından gerçekleştirilen Türk Toplumunda Tuz Tüketimi ve Kan Basıncı Çalışmasında (SALTurk, 2008) göre Türk toplumunda ortalama tuz tüketiminin günde 18 gram olduğu bulunmuştur.

  • Tuz hipertansiyon başta olmak üzere birçok hastalığa yol açar ve günlük 18 gram tuz tüketimi çok yüksektir.



Tuz 2

  • Ülkemizde başlıca tuz alım kaynakları beyaz peynir, turşu, zeytin, erişte, ayçiçeği çekirdeği, salça ve yemeğin tadına bakmadan tuz atmaktır.



Tuzun önemi

  • Batı toplumlarında günlük tuz alımı ortalama 9-12 gram

  • DASH diyetinde izin verilen miktar 5-6 gram

  • Türkiye’de günlük tuz alımı ortalama 18 gram



Ekmek-Tuz

  • Ortalama ekmek tüketimi 402 gram

  • Ekmekte ortalama tuz 1.8 gr/100 gram

  • Ekmekle alınan tuz ortalama 7.2 gr/gün

  • DASH diyetinde izin verilen miktar 5-6 gram

  • Akpolat, AJKD 2009











Yapay tuz

  • Bir kısmı azaltılmış da olsa NaCl içerir

  • Potasyumlu tuzlar ACEİ/ARB kullananda sorun yaratabilir

  • Hiporeninemik aldosteronizm varsa da sorun olabilir



% 70 sodyum azaltılmış tuz

  • % 70 az tuz Normal Tuz

  • g/100 g g/100 g

  • Sodyum 10.8 39.3

  • Potasyum 37.4 0

  • Her ikisi de klorür içerir



İLAÇ TEDAVİSİ: PLAN

  • İlaç sınıfları

  • Kombine tedavi

  • İlaç başlama ve ilaç seçimi

  • Pratik noktalar



İlaç sınıfları



Diğer ilaç sınıfları

  • Vazodilatörler

  • Santral etkili ilaçlar

  • İmidazolin reseptör agonistleri

  • Renin inhibitörleri

  • Alfa1-blokörler



İlaç sınıfının önemi

  • Aynı ilaç sınıfına ait etken maddelerin etki mekanizmaları, etkinlikleri, birlikte kullanılabilecekleri ilaçlar, yan etkileri birbirine benzer.



Kombine ilaç

  • Bazı ilaçlar, iki aktif madde içerebilir.

  • Son yıllarda içinde iki aktif madde olan ilaç sayısı giderek artmaktadır.

  • Genel olarak kombine ilaçlarda iki farklı sınıfa ait ilaç bulunur.

  • Bunun tek istisnası 2 diüretik içeren ilaçlardır.





Kombine ilaçlar

  • ACEİ/Diüretik

  • ARB/Diüretik

  • Beta blokör/Diüretik

  • CaA/ACEİ

  • CaA/ARB



İlaç ne zaman başlanmalı

  • 160/100 mmHg ve üzerinde ise ilaç tedavisine başlanır.

  • 140-160 ve 90-100 mmHg aralığı tartışmalı bölgedir, bu hastalarda hekim hastanın diğer kardiyovasküler risk faktörlerini değerlendirerek karar vermelidir.





Bireyselleştirilmiş tedavi

  • Her 2 kılavuzda da tedavi bireyselleştirilmiştir yani tedavi hastanın eşlik eden hastalıklarına/sorunlarına göre planlanmalıdır. Hiçbir hastalığın/sorunun eşlik etmediği hastalarda ilaç seçimi 2 kılavuz arasında farklıdır.



Avrupa kılavuzu

  • Diüretikler

  • Beta blokörler

  • Kalsiyum antagonistleri

  • Anjiotensin konverting enzim inhibitörleri

  • Anjiotensin II reseptör antagonistleri



Birleşik Ulusal Komite 7. raporu

  • Tek başına veya diğer ilaçlarla birlikte tiyazid grubu diüretik



  • MT, 46 yaşında, kadın, hipertansiyona supraventriküler taşikardi eşlik ediyorsa  blokör, diltiazem, verapamil tercih edilmelidir.



  • Stabil angina pektorisi olan bir hastada  blokör veya CaA kullanılmalıdır



  • ST, 42 yaşında, kadın, hipertansiyona Migren eşlik ediyorsa non selektif  blokör, diltiazem, verapamil tercih edilmelidir.



  • SK, 55 yaşında, erkek, diyabetik nefropati var. Tercih edilmesi gereken ilaç bir kontrendikasyon yoksa ACEİ veya ARB’dir.



  • Kronik böbrek hastalarında tercih edilmesi gereken ilaç bir kontrendikasyon yoksa ACEİ veya ARB’dir.



  • Gebe bir hastada Metildopa

  • veya hidralazin kullanılır.

  • Ülkemizde şu anda piyasada

  • sadece metildopa vardır.



  • Esansiyel tremoru olan bir hastada  blokör kullanılır.



  • Hiperkalsiüriye bağlı böbrek taşı olan bir hastada idrarla kalsiyum atılımını azaltmak amacı ile tiyazid grubu diüretik kullanılabilir.



  • Osteoporozu olan bir hastada idrarla kalsiyum atılımını azaltmak amacı ile tiyazid grubu diüretik tercih edilebilir



  • Benign prostat hipertrofisi olan bir hastada alfa blokör hem prostat hastalığına iyi gelir, hem kan basıncını düşürebilir.





Kontrendikasyonlar

  • Astımda  blokör

  • Hiperlipidemide lipid metabolizmasını olumsuz etkileyen  blokör

  • Renal arter darlığında (tek böbrek, tek darlık veya iki böbrek, iki darlık) ACEİ, ARB

  • Hiperpotasemide spironolakton, ACEİ, ARB

  • Bradikardik hastada  blokör, diltiazem, verapamil

  • Gut hastasında veya ürik asiti yüksek bir hastada diüretik

  • Periferik damar hastalığında  blokör

  • kullanılmamalıdır



İlaç seçimi: Özet

  • İlaçların etki mekanizmaları ve bu ilaçların kullanıldığı diğer hastalıklar iyi bilinmeli, ilaç seçimi bu bilgiler ışığında yapılmalıdır.

  • İlaçların yan etkileri iyi bilinirse kullanılmaması gereken durumlar da çoğu kez kendiliğinden ortaya çıkar.

  • Hangi hastanın hangi ilaca daha iyi yanıt vereceğini öngörmek her zaman mümkün değildir.



20/10 mmHg

  • Hastanın kan basıncı hedef kan basıncından 20/10 mm Hg daha fazla ise tedaviye iki ilaçla başlanması uygundur.

  • Bu iki ilaçtan birisi tiyazid grubu diüretik olmalıdır.



Pratik noktalar

  • Hastaların kontrole gelirken kullandıkları ilaçların kutularını getirmelerinde yarar vardır

  • İlaçların XL, SR gibi uzantılarına dikkat edilmelidir

  • İlaçların fiyatının öğrenilmesinde yarar vardır



Pratik noktalar

  • Kan basıncı kontrol altında olan bir hastanın ilacı neden yokken değiştirilmemelidir

  • Aynı sınıftan başka bir ilaçla değişim yapmak genellikle kan basıncını düşürmez

  • Hangi hastanın hangi ilaca yanıt vereceği öngörülemez



Yan etki

  • Hastanın terleme, uykusuzluk, halsizlik gibi nonspesifik yakınmaları kullandığı ilaca bağlı olabilir.

  • İyi dinleyici olmakta yarar vardır: Hasta kullandığı ilacın öksürük, ödem yaptığını söyleyebilir



Yan etki

  • Beta blokörler impotans

  • Verapamil kabızlık

  • CaA ödem, baş ağrısı

  • ACEİ gıcık, öksürük

  • Diüretik sık idrara çıkma



Pratik noktalar

  • Hastaların çoğu 2 ilaca gereksinim duyar

  • Tedaviye yeni bir ilaç eklediğiniz zaman hasta ilacı değiştirildi şeklinde algılayabilir, hastayı uyarmakta yarar vardır

  • Hipertansiyon tedavisinde amaç hastanın kardiyovasküler riskini azaltmaktır bu nedenle hastadaki diğer kardiyovasküler risk faktörlerinin tedavisi de ihmal edilmemelidir.



Kan basıncı düşmesinden korkma

  • Verilen kararla (ilaç veya yaşam düzeni değişikliği) kan basıncı kontrol altına alınır, kontrolde mevcut tedavi devam eder

  • İlaç başlanmaz/eklenmez, kan basıncı düşmez, kontrolde ilaç eklenir

  • İlaç başlanır/eklenir, kan basıncı fazla düşer, kontrolde ilaç kesilir/azaltılır



Kan basıncı kontrol altına alınamıyorsa

  • Obstrüktif uyku apnesi

  • Tiroid hastalığı

  • Böbrek üstü bezi hastalığı

  • Böbrek hastalığı veya

  • Yakın zamanda bir ilaç kullanılması



Sevk ne zaman

  • Üçten fazla ilaçla kontrol altına alınamazsa

  • Gençlerdeki hipertansiyon

  • Hasta komplike ise

  • Kan basıncı çok yüksekse



  • Hipertansiyon günümüzde tedavi edilebilir bir hastalıktır

  • Hipertansif hastalar da doktorlar da şanslıdır çünkü alternatif çoktur



  • www.tekinakpolat.net



Yüklə 445 b.

Dostları ilə paylaş:




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə