Hipotalamus fonksiyonlari prof. Dr.Ümmühan İşoğlu-Alkaç
Yüklə 465 b.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Sinir Sistemi
- Hipotalamusun posteriyor ve lateral çekirdeklerinin uyarılması arter basıncı ve kalp hızını artırır, preoptik alanın uyarılması arter basıncı ve kalp hızını azaltır.
- Hipotalamusun paraventriküler çekirdeğinin uyarılması ile oksitosin salgılanır. Oksitosin;*Uterusun kasılabilirliğini artırır *Sütün meme başından atılmasını sağlar
- Hipotalamus Açlık ve Doyma Merkezlerini İçerir
- Hipotalamusun açlık ve tokluk merkezlerinde beslenmeyi uyaran
- Hipotalamusun preoptik alanından geçen kan sıcaklığındaki artma vücut sıcaklığını düşürür.
- Derin sıcaklık reseptörleri; omurilik, karın organları, üst karın bölgesi ve toraksta yer alan büyük venlerin içinde veya çevresinde bulunur. Bunlar soğuğa duyarlıdırlar
 HİPOTALAMUS FONKSİYONLARI
Sinir Sistemi
 Sinir Sistemi
 Sinir Sistemi
  Hipotalamus, limbik sistemin ortasında yerleşik küçük bir yapı olup limbik sistemde anahtar rolündedir ve limbik sistemle tüm düzeylerde iki yönlü iletişime sahiptir. Hipotalamus ve komşu yapılar uyarıları üç yöne yollar: 1- Arka-aşağıya beyin sapı, mezensefalon retiküler formasyonu, pons ve medulla, oradan da OSSnin periferik sinirlerine 2- Yukarı beyin, diensefalonun yüksek alanları, ön talamus ve limbik kortekse 3- Hipofiz bezinin ön ve arka loblarının salgı işlevini kontrol etmek üzere infindubuluma    Hipotalamus İç ortamın kontrol merkezidir. Sinir ve endokrin sistemi 3 mekanizma ile kontrol eder: 1. OSS nin en üst merkezi olarak adrenal medullanın kontrolü 2. Hipofizin sinirsel kontrolü; ADH ve Oksitosin salınımı 3. Düzenleyici hormonların salınımı (RH ve IH) Hipofiz bezi ön lobunu, salgıladığı hormonlarla doğrudan, hipofizden salınan hormonlar aracılığı ile de diğer endokrin bezleri dolaylı yoldan kontrol eder.  Hipotalamusun posteriyor ve lateral çekirdeklerinin uyarılması arter basıncı ve kalp hızını artırır, preoptik alanın uyarılması arter basıncı ve kalp hızını azaltır. Sempatik sistem ve vagus ile kalbe gelen uyarılar (duygusal durumlar, stres) hipotalamusa iletilerek kardiyovasküler düzenleme sağlanır. Heyecan, korku gibi ruhsal olaylar hipotalamustan beyin sapındaki vazomotor ve kardiyak merkezlere uyarıların iletilmesine neden olur. Hipotalamusun lateral bölümünde susama merkezi bulunmaktadır. - Hücre hacmi veya osmotik basınç - Hücredışı sıvı hacmi veya basıncı - Salya sekresyonunda azalma ve sonucunda ağız kuruluğu su dengesindeki mekanizmaları aktifler.  İdrarla su atımının kontrolü supraoptik çekirdekler tarafından yapılır; Vücut sıvıları yoğunlaşınca (idrar, ter ve solunumla atılan su buharı sonucu oluşan su kaybı) supraoptik çekirdekler uyarılır, uyarı arka hipofize gider ADH (vazopresin) salgılanır. Böbrek toplayıcı kanallarından su geri emilimi artar, idrarla su atılımı azalırken elektrolit atılımı devam ettiğinden vücut sıvılarının yoğunluğu normale döner.  Supraoptik çekirdek Hipotalamusun paraventriküler çekirdeğinin uyarılması ile oksitosin salgılanır. Oksitosin;*Uterusun kasılabilirliğini artırır *Sütün meme başından atılmasını sağlar Hipotalamus Hipotalamusun lateral bölgesi açlık, ventromediyal bölgesi doyma merkezidir. Hipotalamus Açlık ve Doyma Merkezlerini İçerir
 Hipotalamus Açlık ve Doyma Merkezlerini İçerir
 Hipotalamus Açlık ve Doyma Merkezlerini İçerir
 Hipotalamus Açlık ve Doyma Merkezlerini İçerir
 Leptin Hipotalamus venleri ön hipofiz damar sinüslerinin kanlanmasını sağlar Ön hipofize gelmeden, hipotalamustan geçerken kana, çeşitli salgılatıcı ve baskılayıcı hormonlar salınır. Bu hormonlar ön hipofize ulaşarak ön hipofiz hormonlarının salgılanmasını kontrol eden bez hücrelerini etkiler. Lateral hipotalamus uyarımı: Susama, açlık duygusu, genel aktivite düzeyini artırarak hiddet ve kavga davranışına yol açar Ventromediyal çekirdeğin uyarımı: Doyma hissi, yemenin azalması ve sakinleşme Periventriküler çekirdeğin uyarımı: Korku ve cezalanma yanıtı Ön ve arka hipotalamusun uyarımı: Cinsel dürtüleri uyarır Hipotalamusun preoptik alanından geçen kan sıcaklığındaki artma vücut sıcaklığını düşürür. Ateş: Beyindeki anormalliklere ya da sıcaklığı düzenleyen merkezleri etkileyen toksik maddelere bağlı normalin üstüne çıkar. Pirojenler; birçok protein, prot. yıkım ürünleri, bakterilerin salgıladığı lipopolisakkarit toksinler hipotalamustaki termostat noktasının yükselmesine neden olur ve ateş yükselir. Vücut sıcaklığı sinirsel geri bildirim mekanizması ile düzenlenir. Bu mekanizma hipotalamustaki sıcaklık düzenleme merkezinden ayarlanır. Bu geri bildirim mekanizması için vücut sıcaklığındaki değişimleri bildirecek alıcıların bulunması gereklidir; derin dokulardaki özgün reseptörler ve derideki sıcaklık ve soğukluk reseptörleri. Derin sıcaklık reseptörleri; omurilik, karın organları, üst karın bölgesi ve toraksta yer alan büyük venlerin içinde veya çevresinde bulunur. Bunlar soğuğa duyarlıdırlar Derideki reseptörler; soğuğa duyarlı olanlar sıcaklık reseptörlerinden on kat fazladır. Deri üşüdüğü zaman; Titreme başlar, vücutta ısı oluşum hızı artar varsa terleme baskılanır deri damarlarında daralma ile ısının deriye transferi azaltılır Anteriyor hipotalamus-Preoptik alandan gelen uyarılar mamiller cisim düzeyinde posteriyor hipotalamusa iletilir. Burada periferden gelen sinyallerle birleştirilerek ısı oluşturan ya da kaybettiren reaksiyonlar düzenlenir. 1- Derideki kan damarlarının genişlemesi Posteriyor hipotalamustaki damar daraltan sempatik merkezler baskılanarak 2- Terleme Vücut iç sıcaklığı 37 ºC üstüne çıkınca ısı kaybı hızla artar 37 ºC nin üstünde her 1 ºC lik artış vücuttaki bazal ısı oluşum hızının 10 katını uzaklaştıracak kadar terlemeye yol açar. 3- Isı oluşumunun azalması Isı oluşturan titreme ve kimyasal ısı üretim mekanizmaları baskılanır 1- Derideki kan damarlarının daralması Posteriyor hipotalamustaki damar daraltan sempatik merkezler uyarılarak 2- Piloereksiyon Sempatik uyarı kıl foliküllerine tutunan, erektör pilinin kasılması ile tüyleri dikleştirir. Bazı hayvanlarda tüyler dikleşince aralarında deriye yakın kalın yalıtkan hava tabakası oluşturarak çevreye ısı yayılımını önemli oranda azaltır. 3- Isı oluşumunun artması titreme, ısı oluşumunun sempatik uyarılması ve tiroksin salgısı ile artırılır Hipotalamus Otonom ve Endokrin Fonksiyonları Düzenler Hipotalamus 5 temel fizyolojik gereksinimi düzenleyerek integratif fonksiyonu yerine getirir. * Kan basıncı ve elektrolit bileşimini, kan osmolaritesi ve vazomotor tonusu düzenlemede su alımının ve tuz isteğini düzenleyerek kontrol eder * Metabolik termogenezi kontrol ederek vücut ısısını düzenler * Yemek yeme, sindirim ve metabolik hızı düzenleyerek enerji metabolizmasını kontrol eder. * Hamilelik, süt salımının hormonal kontrolü ile üremeyi düzenler * Kaslarda ve diğer dokularda kan akımını düzenleyerek strese karşı immunolojik ve fiziksel acil cevapları ve adrenalin stres hormonunun salımını kontrol eder Lateral hipotalamusun çift taraflı lezyonu: Yeme, içme dürtülerini azaltır; ölümcül açlık Aktivitede aşırı azalma Ventromediyal çekirdeğinin çift taraflı lezyonu: Aşırı yeme ve içme dürtüleri Hiperaktivite, öfke nöbetleri, vahşi davranışlar Yüklə 465 b. Dostları ilə paylaş:
|